Τα ακροδάχτυλα των Καρυάτιδων νέο πεδίο διαμάχης

Εντυπωσιασμός, δέος, ανατριχίλα! Με αυτές τις λέξεις θα μπορούσε κανείς να περιγράψει τα συναισθήματα που προκαλούν οι Καρυάτιδες που βρέθηκαν στην Αμφίπολη. Οι νέες ολόσωμες φωτογραφίες των γυναικείων αυτών μορφών δόθηκαν στη δημοσιότητα την Κυριακή από το υπουργείο Πολιτισμού και μέσα σε λίγα μόλις λεπτά έκαναν το γύρο το κόσμου.

Τα σώματα εμφανίζονται ολόκληρα, έχουν ύψος 2,27 μέτρα, φορούν ποδήρη χιτώνα και μακρύ κροσσωτό ιμάτιο. Φέρουν κοθόρνους, οι οποίοι είναι διακοσμημένοι με κόκκινο και κίτρινο χρώμα, ενώ τα ακροδάχτυλα των ποδιών τους έχουν αποδοθεί με εξαιρετική λεπτομέρεια.

Στέκονται επάνω σε μαρμάρινα βάθρα μήκους 1,33μ. και πλάτους 0,68μ., τα οποία έχουν αποκαλυφθεί, προς το παρόν, σε ύψος περίπου 0,30μ.

Ποιος γλύπτης ή ποιοι γλύπτες βρίσκονται πίσω από αυτές τις εντυπωσιακές γυναικείες μορφές;

Τι μαρτυρούν τα «πόδια» τους;

Ερωτήματα, που επιχειρούν με κάθε επιφύλαξη να απαντήσουν οι αρχαιολόγοι, προκειμένου να αποκαλύψουν το μεγάλο μυστικό που κρύβεται στο ταφικό μνημείο.
Σύμφωνα με ορισμένους αρχαιολόγους, η μορφολογία των κάτω άκρων τους δηλώνει πασιφανώς την ελληνική τους ταυτότητα. Άλλοι συνάδελφοί τους όμως είναι πολύ πιο επιφυλακτικοί, επισημαίνοντας ότι, ακριβώς αυτό που ονομάζεται «ελληνικό πόδι» στη γλυπτική μπορεί να ενισχύει την άποψη περί της ρωμαϊκής προέλευσης των Καρυάτιδων.

Όπως φάνηκε μόλις αποκαλύφθηκαν ως τα βάθρα τους, οι Κόρες της Αμφίπολης θα μπορούσαν να αποτελούν υπόδειγμα πλαστικής απόδοσης ενός κανόνα της γλυπτικής: Το μεσαίο δάχτυλο του ποδιού αποδίδεται στα αγάλματα πάντα ως μακρύτερο του μεγάλου δαχτύλου. Επίσης, το τρίτο δάχτυλο είναι σημαντικά πιο μικρό και φουσκωτό. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό που έμεινε στην ιστορία της τέχνης ως «πους ο ελληνικός».

Το μακρύτερο μεσαίο δάχτυλο θεωρούνταν δείγμα ευγενούς καταγωγής και, μια δοξασία που ενισχύθηκε, διαδόθηκε και επικράτησε κυρίως κατά την περίοδο των κατακτήσεων του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σε σαφή διάκριση από το «αιγυπτιακό πόδι», τύπο στον οποίον το μεγάλο δάχτυλο προεξέχει, το «ελληνικό πόδι» καθιερώθηκε ακόμη και στην αιγυπτιακή τέχνη, ιδιαίτερα μετά από τη δυναστεία που ίδρυσε ο Πτολεμαίος, ο Μακεδόνας στρατηγός του Αλεξάνδρου.

Παρόλ' αυτά, όπως υπογραμμίζουν ειδικοί στην αρχαία γλυπτική, το «ελληνικό πόδι» όπως αυτό που διακρίνεται εμφανώς πάνω από τα κρηπιδωτά υποδήματα των Καρυάτιδων, αποτελούσε κοινό τόπο, τόσο πριν από την εποχή της ακμής των Μακεδόνων όσο και πολύ μετά από αυτήν.

Ωστόσο, κρίσιμης σημασίας θεωρείται ο εντοπισμός μιας πιθανής τέταρτης εισόδου στο εσωτερικό του ταφικού μνημείου στον Τύμβο Καστά και σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, πρόκειται για μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του.

Στοιχεία και λεπτομέρειες για τον τέταρτο θάλαμο αποκάλυψε η γγ του υπουργείου Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη μιλώντας στα Παραπολιτικά 90,1. «Πρόκειται για μια πόρτα που φαίνεται πως είναι μικρότερη από τις υπόλοιπες πύλες που βρέθηκαν και δείχνει ότι είναι ένα επίπεδο προς τα κάτω. Μόνο αυτές οι πληροφορίες υπάρχουν μέχρι στιγμής και καλύτερη εικόνα θα υπάρχει μόνο όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες στο τρίτο θάλαμο», είπε χαρακτηριστικά.