Αμφίπολη: Αύριο ή την Παρασκευή φωτογραφίες από ολόκληρο το ψηφιδωτό

Η δημοσιοποίηση αυτών θα εξαρτηθεί από το πρόγραμμα που ορίζει το ΥΠΠΟ και οι ανασκαφείς. Ως τότε όμως, τα σενάρια για τα άγνωστα πρόσωπα του Τύμβου Καστά πολλαπλασιάζονται.

Εκτός από τον άνθρωπο που παρήγγειλε και χρηματοδότησε το μνημείο, τον ή τους νεκρούς στους οποίους αφιερώθηκε, εκτός από τον αρχιτέκτονα που ανέλαβε να σχεδιάσει και να επιβλέψει την κατασκευή του γιγαντιαίου Τύμβου, υπάρχει πλέον και ο καλλιτέχνης στον οποίον οφείλεται το εκπληκτικής τέχνης και τεχνικής ψηφιδωτό του δεύτερου θαλάμου.

Τα ψηφιδωτά ενίοτε περιελάμβαναν ενίοτε την υπογραφή του δημιουργού τους. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτού του «αυτογράφου», είναι η επιγραφή «Ηφαιστίων Εποίει» η οποία διακρίνεται σε ψηφιδωτό του β' τετάρτου του 2ου π.Χ. αιώνα. Βρέθηκε πολύ μακριά από την Αμφίπολη, στο Πέργαμον της Μικράς Ασίας και φυσικά αναφέρεται σε έναν ψηφοθέτη Ηφαιστίωνα και όχι στον επιστήθιο συνοδοιπόρο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ωστόσο, η συνωνυμία μοιάζει με ειρωνία της ιστορίας, εφόσον μία από τις πιο εύλογες υποθέσεις για τον νεκρό του Τύμβου Καστά είναι ο Ηφαιστίων.

Η ομότιμη καθηγήτρια Αρχαιολογίας κα Γιώτα Ατζακά, στο βιβλίο της «Το Επάγγελμα του Ψηφοθέτη» (εκδ. Άγρα) αναρωτιέται γιατί «η συντριπτική πλειονότητα των ψηφοθετών παραμένει ανώνυμη, γεγονός που δεν είναι δυνατόν να ερμηνευτεί με βεβαιότητα. Θεωρούνταν η τέχνη της ψήφωσης ελάσσονος καλλιτεχνικής σημασίας, και επομένως οι δημιουργοί της αντιμετωπίζονταν κατά κανόνα ως απλοί τεχνίτες, ως χειρώνακτες και όχι ως καλλιτέχνες; Συνέτρεχαν άλλοι λόγοι, που σχετίζονταν με τη βούληση του πελάτη-παραγγελιοδότη, με τη 'γραμμή' του εργαστηρίου ή ακόμη και με την επιθυμία του ίδιου του ψηφοθέτη;»

Το ότι το ψηφιδωτό της Αμφίπολης είναι φτιαγμένο από βότσαλα, οδήγησε στη βεβαιότητα ότι χρονολογείται περί το τέλος του 4ου π.Χ. αιώνα.