Αμφίπολη ώρα μηδέν - Το χρονικό της μεγάλης ανασκαφής
Η αντίστροφη μέτρηση για τις αποκαλύψεις έχει αρχίσει, σε λίγες μόνο ώρες θα γνωρίζουμε πολλά περισσότερα γύρω από τα ευρήματα και το νεκρό της Αμφίπολης
Η μεγάλη μέρα των αποκαλύψεων έφτασε και ο υπουργός Πολιτισμού, κ. Κώστας Τασούλας βρίσκεται στο μουσείο της Αμφίπολης, όπου τους τελευταίους τρεις μήνες αποτελεί το κέντρο υπηρεσιών της ανασκαφής, για να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που «καίνε»!
Από τις 12 Νοεμβρίου, όταν έσκασε η είδηση, ότι ο τύμβος Καστά είναι και επιβεβαιωμένα τάφος, καθώς βρέθηκε ο νεκρός, τα σενάρια γύρω από την ταυτότητά του δεν έχουν κοπάσει.
Παλιά και νέα ονόματα επιστρατεύτηκαν για ακόμα μια φορά, προκειμένου να δοθεί λύση στο μυστήριο που εξακολουθεί να βασανίζει επιστήμονες και αρχαιολόγους.
Από την τελευταία επίσημη ενημέρωση των εκπροσώπων του υπουργείου Πολιτισμού στις 12 Νοεμβρίου, έχουν περάσει 10 ημέρες «ανομβρίας»... Μέσα σε αυτό το διάστημα γνωστοί αρχαιολόγοι και ανθρωπολόγοι έδιναν τη δική τους εκτίμηση για τα ευρήματα.
Ένας κυκεώνας δηλώσεων και σεναρίων πυροδότησε νέες κόντρες και αντιπαραθέσεις μεταξύ αρχαιολόγων και ενίσχυσε τις φήμες για τον Μέγα Αλέξανδρο.
Κανείς μέσα από τις τάξεις του Υπουργείου δεν φαίνεται να διαψεύδει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο ο νεκρός που βρέθηκε στον τάφο της Αμφίπολης, να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος, ακόμα και ο ίδιος Υπουργός Πολιτισμού, ο κ. Τασούλας δεν απέκλεισε κανένα σενάριο, ενώ παράλληλα η κ.Περιστέρη μιλώντας με σιγουριά τόνισε ότι ο νεκρός είναι άνδρας και μεγάλος στρατηγός.
Σίγουρα ενδόμυχα όλοι μας ευχόμαστε ο τάφος να ανήκει πράγματι στον Μακεδόνα στρατηλάτη, διαψεύδοντας τις Κασσάνδρες και ξαναγράφοντας την ιστορία.
Δηλώσεις Τασούλα
Η συνέντευξη Τύπου του υπουργού Κώστα Τασούλα στις 13:00 του Σαββάτου 22 Νοεμβρίου θα επικεντρωθεί λογικά, στην επόμενη ημέρα της Αμφίπολης, ως πολιτιστικό μνημείο της χώρας.
Ανάμεσα στα πράγματα που περιμένει κανείς από τον Κώστα Τασούλα, είναι να ανακοινώσει την ομάδα των ανθρωπολόγων που θα εξετάσουν τον σκελετό του νεκρού. Πάντως, η απόφαση αν θα γίνει τεστ DNA στο νεκρό της Αμφίπολης ίσως να καθυστερήσει αρκετά ακόμη, διότι θα εκτιμηθεί και η γνώμη της επιστημονικής ομάδας που θα επιλεγεί, επί του συγκεκριμένου θέματος.
Στο μεταξύ, το υπουργείο περιμένει ακόμη τα πορίσματα από τα ευρήματα της γεωφυσικής διασκόπησης από την ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης υπό τον κ. Γρηγόρη Τσόκα.
Η πρώτη φάση, πάντως, της ακτινογραφίας του λόφου θα περιλαμβάνει το άμεσο περιβάλλον του τάφου, σε μια ικανοποιητική ακτίνα γύρω από το ίδιο το μνημείο και για αυτό το θέμα πιθανότατα θα δώσει ο κ. Τασούλας περισσότερες λεπτομέρειες.
Το υπουργείο Πολιτισμού εστιάζει ακόμη στη συντήρηση των ευρημάτων του τάφου της Αμφίπολης, των Σφιγγών, των Καρυάτιδων και του ψηφιδωτού της Αρπαγής της Περσεφόνης, με το μυαλό στην τουριστική και πολιτισμική ανάπτυξη της περιοχής.
Ενώ, ίσως και να ανακοινώσει τη μεταφορά των ευρημάτων από τη Αμφλιπολη στην Αθήνα.
Αυτές τις πληροφορίες αναμένουμε το Σάββατο, εκτός κι αν έχει μεσολαβήσει κάποια άλλη πληροφορία και μάθουμε κάτι περισσότερο!
Ας κάνουμε μια μικρή αναδρομή στους σημαντικότερους σταθμούς της ανασκαφής από την ημέρα που το μεγαλειώδες μνημείο απασχόλησε για πρώτη φορά τα Μέσα Ενημέρωσης.
Ο υπουργός Πολιτισμού, κ. Κώστας Τασούλας έφθασε στην Αμφίπολη λίγο πριν από τις 13:00 συνοδευόμενος από την επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας κυρία Κατερίνα Περιστέρη, την κυρία Άννα Παναγιωταρέα, υπεύθυνη επικοινωνίας της ανασκαφής και τη γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη.
Μαζί του ήταν επίσης ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών κ.Θ. Λεονταρίδης. Σύμφωνα με το "Βήμα" ο υπουργός επισκέφθηκε το χώρο της ανασκαφής στο λόφο Καστά.
10 Αυγούστου 2014: Η Αμφίπολη έρχεται στο "φως" της δημοσιότητας
Στα μέσα του 1950 και έως την δεκαετία του 1970 είχαν γίνει ανασκαφές πάνω στην επιφάνεια του τύμβου Καστά στην περιοχή της αρχαίας Αμφίπολης από τον αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη, ο οποίος ανακάλυψε ένα σύνολο από λιτούς τάφους που χρονολογούνται από την εποχή του Σιδήρου.
Ο χώρος άρχισε να ανασκάπτεται περιμετρικά και πάλι το 2012 από την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη και έγινε γνωστό στο ευρύ κοινό στις 10 Αύγουστου 2014, το χρονικό σημείο όπου έγιναν και οι αποκαλύψεις των πρώτων ευρημάτων στην νότια πλευρά του τύμβου.
Η είδηση της αποκάλυψης ενός σημαντικού αρχαιολογικού τάφου, ο οποίος ενδέχεται να είναι ασύλητος συναρπάζει το Πανελλήνιο.
Σύμφωνα με την υπεύθυνη της ανασκαφής και προϊσταμένη της ΚΗ' Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνα Περιστέρη, αποκαλύπτεται ένας μοναδικός μαρμάρινος ταφικός περίβολος στον κόσμο, καθώς έχει περίμετρο 497 μέτρων και η έκταση του αντιστοιχεί σε περίπου 20 στρέμματα.
Σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή και συνεργάτη της κ. Περιστέρη, ο Λέοντας της Αμφίπολης, με ύψος 5,20 μέτρων αποδεικνύεται πως ήταν στην κορυφή του ταφικού μνημείου.
Ο ταφικός περίβολος χρονολογείται γύρω στο 325 – 300 π.Χ. και φέρεται να έχει την υπογραφή του φημισμένου της εποχής εκείνης, αρχιτέκτονα, Δεινοκράτη, που σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία ήταν και στενός φίλος του Μ. Αλεξάνδρου.
12 Αυγούστου 2014: Ο πρωθυπουργός επισκέπτεται την Αμφίπολη
Δύο μέρες μετά την αποκάλυψη για τα ευρήματα στην Αμφίπολη, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ξεναγείται στον λόφο Καστά, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Γεωργία και τον υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τασούλα.
Ανασκαφείς έχουν εντοπίσει από το εσωτερικό του μνημείου στο υπέρθυρο της πύλης του τάφου δύο αντικριστές σφίγγες- φύλακες. Ακέφαλες με κομμένα τα φτερά και με ίχνη κόκκινου χρώματος στα πόδια, ζυγίζουν 1,5 τόνο η κάθε μία.
13 Αυγούστου 2014: Το ενδιαφέρον των ξένων ΜΜΕ
Εκτενή ρεπορτάζ για την εξαιρετικά σημαντική αρχαιολογική ανασκαφή στην Αρχαία Αμφίπολη και την επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στο χώρο, φιλοξενούνται στα Μέσα Ενημέρωσης σε Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρώπη.
20 Αυγούστου 2014: Αποκαλύπτονται οι Σφίγγες της Αμφίπολης
Αποκαλύπτονται πλήρως οι Σφίγγες, με την αφαίρεση των έντεκα λίθων από τον τοίχο σφράγισης. Το ύψος των αγαλμάτων, που είναι κατασκευασμένα από μάρμαρο Θάσου, είναι 1,45 μ., ενώ το συνολικό ύψος με τις κεφαλές υπολογίζεται ότι θα έφτανε τα δύο μέτρα περίπου. Στους κορμούς, τους, που είναι δουλεμένοι με ψιλό ντισιλίδικο, αποτυπώνεται η πλαστικότητα και η λεπτοδουλειά των γλυπτών της τελευταίας εικοσιπενταετίας του 4 π.Χ αιώνα.
25 Αυγούστου 2014: Αποκαλύπτεται ο προθάλαμος του μνημείου
Αποκαλύπτεται σχεδόν ολόκληρη η πρόσοψη του ταφικού μνημείου, που αποτελεί μία εξαιρετικά πρωτότυπη σύνθεση για την αντίστοιχη αρχιτεκτονική του τύπου του μακεδονικού τάφου, του τελευταίου τετάρτου του 4 π.Χ αιώνα. Επίσης, με την συνέχιση της αφαίρεσης των χωμάτων, στο εσωτερικό του προθαλάμου, εμφανίστηκε κάτω από το μαρμάρινο ιωνικό επιστύλιο, ένθετη μαρμάρινη επένδυση, από ορθοστάτες, καθ όλο το μήκος των πλευρικών τοίχων. Σε απόσταση 6μ. από το άνοιγμα της εισόδου αποκαλύφθηκε το άνω μέρος μαρμάρινου διαφραγματικού τοίχου, ελλιπούς κατά τμήμα του αριστερού μέρους του. Πίσω από αυτόν διακρίνονται δύο ακόμη χώροι.
7 Σεπτεμβρίου 2014: Αποκαλύφθηκαν δύο Καρυάτιδες
Ο τάφος της Αμφίπολης δεν είχε αποκαλύψει τότε πολλά από τα μυστικά του. Με την αφαίρεση των αμμωδών χωμάτων, στο χώρο μπροστά από το δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, αποκαλύφθηκαν κάτω από το μαρμάρινο επιστύλιο, ανάμεσα στις, επίσης, μαρμάρινες παραστάδες, δύο εξαιρετικής τέχνης Καρυάτιδες, από θασίτικο μάρμαρο συμφυείς με πεσσό, διατομής 0,20Χ0,60 μ.
11 Σεπτεμβρίου 2014: Ολόσωμες οι Καρυάτιδες
Έρχονται στο φως οι χειριδωτοί χιτώνες των δύο Καρυάτιδων μετά την αφαίρεση του πρώτου δομού του τοίχου σφράγισης. Οι Καρυάτιδες, από την εξωτερική πλευρά, φαίνεται ότι ανασηκώνουν ελαφρά τον χιτώνα τους, με το αντίστοιχο χέρι τους. Τμήματα του προσώπου και της πόλου της ανατολικής καρυάτιδας, εντοπίστηκαν κατά την ανασκαφή και αποδόθηκαν στο γλυπτό.
12 Σεπτεμβρίου 2014: Στον τρίτο θάλαμο οι αρχαιολόγοι – Εξοργισμένη η Περιστέρη
Στον τρίτο χώρο του τύμβου Καστά, πίσω από τις πανέμορφες Καρυάτιδες, βρίσκονται πλέον οι αρχαιολόγοι.
Μετά από την αφαίρεση του αμμώδους χώματος εμφανίστηκε το ανώτερο τμήμα του τρίτου διαφραγματικού τοίχου, που αποτελεί και την πρώτη εικόνα από τον επόμενο θάλαμο του τάφου, ενώ, υπάρχουν ενδείξεις πως το τρίτο δωμάτιο βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο.
«Πριν προβείτε σε ανακοινώσεις που αφορούν την ανασκαφική έρευνα στον τύμβο της Αμφίπολης, να φροντίζετε να επικοινωνείτε προηγουμένως μαζί μου», το μήνυμα της προϊσταμένης της ΚΗ ΕΚΠΑ προς τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων που καταγγέλλει επικοινωνιακή εκμετάλλευση της Αμφίπολης και άσκηση πίεσης στην αρχαιολογική έρευνα.
13 Σεπτεμβρίου 2014: Εντοπίστηκε τέταρτος τοίχος
Ανακοινώνεται ότι οι ανασκαφείς του τάφου Καστά στην Αμφίπολη μπήκαν στον τρίτο κατά σειρά θάλαμο και είδαν τον τέταρτο τοίχο, σε απόσταση περίπου 4,5μ από τον τρίτο.
2 Οκτωβρίου 2014: Μαρμάρινη δίφυλλη θύρα στον τρίτο θάλαμο
Νέα ευρήματα δίνει η ανασκαφή στον λόφο Καστά της Αμφίπολης στην ανασκαφική ομάδα της κ. Περιστέρη, τα οποία ενισχύουν τη θέση της αρχαιολόγου πως πρόκειται για τάφο και μάλιστα μακεδονικό. Στις νέες αποκαλύψεις συμπεριλαμβάνονται χάλκινα και σιδερένια καρφιά. Ο τρίτος θάλαμος φαίνεται να είναι βαθύτερος με πιθανή σκάλα ή ράμπα.
12 Οκτωβρίου: Eκπληκτικό ψηφιδωτό δάπεδο
Στο φως ήρθε, το μεγαλύτερο τμήμα του εκπληκτικού ψηφιδωτού δαπέδου που καλύπτει όλη την επιφάνεια του δεύτερου χώρου του τύμβου στην Αμφίπολη.
Το ψηφιδωτό αποκαλύφθηκε κατά την αφαίρεση μέρους της επίχωσης. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, καλύπτει όλη την επιφάνεια του χώρου δηλαδή 4,5μ. πλάτος επί 3 μ. μήκος. Είναι κατασκευασμένο από μικρά βότσαλα, λευκού, μαύρου, γκριζωπού, μπλε, κόκκινου και κίτρινου χρώματος.
Η κεντρική παράσταση απεικονίζει άρμα σε κίνηση, που σύρεται από δύο λευκά άλογα, το οποίο οδηγεί γενειοφόρος άνδρας, με στεφάνι δάφνης στο κεφάλι. Μπροστά από το άρμα απεικονίζεται ο θεός Ερμής ως ψυχοπομπός, ο οποίος φορά πέτασο, μανδύα, φτερωτά σανδάλια και κρατά κηρύκειο.
16 Οκτωβρίου 2014: Η Περσεφόνη το τρίτο πρόσωπο στο ψηφιδωτό
Αποκαλύφθηκε το τρίτο πρόσωπο που βρίσκεται πλάι στο γενειοφόρο άντρα στο ψηφιδωτό στο τάφο της Αμφίπολης. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν από την ΚΗ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων το πρόσωπο αυτό είναι η Περσεφόνη, η οποία φορά λευκό χιτώνα που συγκρατείται στο ύψος του στήθους με μία λευκή ταινία και έχει μία τραγική μορφή.
20 Οκτωβρίου 2014: Βρέθηκε το κεφάλι της Σφίγγας
Την κεφαλή της μίας από τις δύο Σφίγγες που κοσμούσαν την είσοδο του εντυπωσιακού τάφου της Αμφίπολης φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στον λόφο Καστά.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, το μαρμάρινο κεφάλι της Σφίγγας εντοπίστηκε σε βάθος 0,15μ. από την επιφάνεια του κατωφλίου.
29 Οκτωβρίου 2014: Σε τοίχο "έπεσε" η ανασκαφή
Σε τοίχο έπεσαν οι ανασκαφείς στην Αμφίπολη, καθώς δεν υπάρχει πορτάκι στον τρίτο θάλαμο που να οδηγεί σε άλλο χώρο. Στους τρεις θαλάμους που έχουν ανασκαφεί δεν έχει ανευρεθεί αρχαίος νεκρός, ούτε ταφικός θάλαμος.
31 Οκτωβρίου 2014: Αποκαλύφθηκε τεχνητό όρυγμα
Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε η ύπαρξη δαπέδου σφράγισης από πώρινους λίθους και η ύπαρξη τεχνητού ορύγματος επί του φυσικού σχιστολιθικού εδάφους, επιφάνειας, 4Χ2,10μ., το οποίο είναι επιχωμένο με ιλυώδη άμμο.
12 Νοεμβρίου 2014: Βρέθηκε ο νεκρός στην Αμφίπολη
Την πιο εντυπωσιακή αποκάλυψη επιφύλασσε για το τέλος η ανασκαφή στον τύμβο Καστά. Η ομάδα ανασκαφής της Κατερίνας Περιστέρη έφερε στο φως μεγάλο τάφο με φέρετρο μέσα στο οποίο βρέθηκε αν και διασκορπισμένος εξαιτίας της τυμβωρυχίας σχεδόν ακέραιος ο σκελετός νεκρού.
Ο μεγάλος τάφος εντοπίστηκε στο όρυγμα του τρίτου θαλάμου σε βάθος 1,60 μέτρα, και είναι κατασκευασμένος από πωρόλιθο.
Συγκεκριμένα, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος με διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία φερέτρου, μέσα και έξω από τον οποίο εντοπίσθηκαν οστά.
Οι εξωτερικές διαστάσεις του τάφου είναι μήκους 3,23μ., πλάτους 1,56μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Ωστόσο, βρέθηκαν, κατά την ανασκαφή, ορθοστάτες από την ανωδομή του τάφου, που μας επιτρέπουν να θεωρήσουμε ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80μ.
.jpg)
