Η «Μπαλάντα της Φυλακής»: Πώς ένα ροκ άλμπουμ έγινε θεατρική παράσταση
Της Διονυσίας Προκόπη
Η ώρα των Kollektiva να αναμετρηθούν με αυτό το είδος στιχουργικής γραφής και σύνθεσης, ήρθε το 2014, με την κυκλοφορία της «Μπαλάντας της Φυλακής», ενός έργου εμπνευσμένου από το ποίημα του Όσκαρ Ουάιλντ, «Η μπαλάντα της Φυλακής του Ρέντινγκ» (The Ballad Of Reading Gaol -1897).
Φέτος, προχώρησαν ένα βήμα πάρα πέρα, ανεβάζοντας την «Μπαλάντα της Φυλακής» στο θεατρικό σανίδι. Το εγχείρημα ριψοκίνδυνο, όμως ο δρόμος που έχουν τραβήξει οι Kollektiva όλα αυτά τα χρόνια, της διαρκούς αναζήτησης μεταξύ των ορίων διαφορετικών καλλιτεχνικών εκφράσεων (από παλιά, για παράδειγμα, είχαν εντάξει video art ως αναπόσπαστο μέρος των συναυλιών τους) «μοιραία» τους έφερε στη σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης.
Η μεγάλη επιτυχία των Kollektiva στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι δημιούργησαν μία πρωτοποριακή πρόταση για τα ελληνικά καλλιτεχνικά δεδομένα: δεν είναι θεατρικό έργο, δεν είναι συναυλία, δεν είναι χορός, είναι όλα μαζί, ένα συνεκτικό, καλλιτεχνικά και αισθητικά, σύνολο.
Με εύληπτο τρόπο, το κεντρικό δίπολο του άλμπουμ «εγκλεισμός – απελευθέρωση» είναι παρόν σε όλη τη διάρκεια της παράστασης -άλλωστε η υπόθεση εκτυλίσσεται σε περιβάλλον φυλακής. Η δυναμική του, όμως, αναπτύσσεται παράλληλα σε διαφορετικά επίπεδα, τόσο σε περιεχόμενο καθώς το ατομικό εναλλάσσεται με το κοινωνικό-συλλογικό, όσο και στη μορφή, η πρόζα με το τραγούδι και το χορό.
Η μπάντα λειτουργεί εντός και εκτός της δράσης, η εκτέλεση των κομματιών είναι φυσικά ζωντανή και οι κιθάρες, το μπάσο ή τα κρουστά βγαίνουν «μπροστά» ανάλογα με το τι απαιτεί η τροπή της ιστορίας. Διαφορετικά είναι τα πράγματα για τον τραγουδιστή των Kollektiva, Θανάση Χουλιαρά, καθώς ενσαρκώνει τον κεντρικό χαρακτήρα του έργου, τον «Στρατιώτη». Οι συνθέσεις είναι φωνητικά απαιτητικές όμως αντεπεξέρχεται υποδειγματικά, ο «Στρατιώτης» δρα και αντιδρά, γίνεται σκοτεινός, επαναστάτης και λυτρωτής, αφηγούμενος όλες τις καμπές μιας ιστορίας απελευθέρωσης στον καιρό των φυλακισμένων συνειδήσεων.
Οι χορογραφίες σωματοποιούν την αγωνία, την αγανάκτηση και τη συγκίνηση, παίρνουν συχνά πρωταγωνιστικό ρόλο και πάντως αποτελούν αποκάλυψη (δείτε τη Μελλίνα) για όσους δεν έχουν παρακολουθήσει άλλη δουλειά του ταλαντούχου Τάσου Μπεκιάρη, ο οποίος επίσης είναι υπεύθυνος και για τη σκηνοθεσία της παράστασης, σε συνεργασία με τη Χριστίνα Μητροπούλου, η οποία έκανε τη θεατρική μεταφορά του άλμπουμ.
Μαζί με τα έξι μέλη των Kollektiva, στη σκηνή ανεβαίνουν άλλοι έξι ηθοποιοί και χορευτές: είναι οι τρόφιμοι της φυλακής, ο απεγνωσμένος μετανάστης, ο φοβισμένος λογιστής, ο αγανακτισμένος ελεύθερος επαγγελματίας, όλοι κομμάτια ενός σύγχρονου πλαισίου αφήγησης με αναφορές στο ιστορικό παρελθόν.
Ο γρίφος «Ποτέ μόνος ... βρες τον τρόπο», που συνοδεύει τον θεατή από τη στιγμή που θα καθίσει στη θέση του, θα λυθεί για μια τελευταία φορά, την Κυριακή (31/01/2016), στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Το ταξίδι της «Μπαλάντας της Φυλακής» όμως συνεχίζεται, γιατί σε τελευταία ανάλυση είναι ένα ροκ άλμπουμ.
Συντελεστές
Θεατρικό έργο: Χριστίνα Μητροπούλου
Σκηνοθεσία / Χορογραφίες: Τάσος Μπεκιάρης
Μουσική / Ενορχηστρώσεις: KollektivA
Σενάριο / Στίχοι: Φάνης Μαργαρώνης
Σχεδιασμός φωτισμού: Νίκος Βλασόπουλος
Υπεύθυνος ήχου: Δημήτρης Ρετουνιώτης
Κοστούμια: Ρούλα Αντωνοπούλου
Ερμηνεύουν: Γιάννης Γιαραμαζίδης, Γιώργος Ζιώγαλας, Αριστοτέλης Μαγουλάς, Ιάκωβος Μινδρινός, Γιώργος Τσαγκαράκης, Εύη Χατζάκη
και οι KollektivA: Θανάσης Χουλιαράς, Φάνης Μαργαρώνης, Γιώργος Θεοφάνους, Μάκης Κρέτσης, Γιώργος Παύλου, Δημήτρης Γιαννούχος.