«Οι Αθώοι» της Ταρίν Σιμόν
Το καλοκαίρι του 2000 η Αμερικανίδα φωτογράφος εργάστηκε στο The New York Times Magazine φωτογραφίζοντας άνδρες και γυναίκες που καταδικάστηκαν άδικα, φυλακίστηκαν και στη συνέχεια απαλλάχθηκαν από ποινές κάθειρξης ή θανατικές ποινές.
Η Ταρίν Σιμόν μετά από την αποστολή αυτή άρχισε να ερευνά τον ρόλο της φωτογραφίας στο αμερικανικό ποινικό δικαστικό σύστημα. Ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, φωτογράφισε και πήρε συνεντεύξεις από ανθρώπους που καταδικάστηκαν για βίαια εγκλήματα, τα οποία δεν διέπραξαν. Στις υποθέσεις αυτές η φωτογραφία προσέφερε στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης ένα εργαλείο που μεταμόρφωσε αθώους πολίτες σε εγκληματίες.
«Οι Αθώοι» είναι ο τίτλος έκθεσης με φωτογραφίες της Ταρίν Σιμόν που φιλοξενείται στο Guild Hall Museum, εκπαιδευτικό και πολιτιστικό κέντρο στο Ιστ Χάμπτον, στη Νέα Υόρκη (17 Ιουνίου-30 Ιουλίου). Η έκθεση συμπίπτει με τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την ίδρυση του αμερικανικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Innocence Project» (Πρότζεκτ Αθωότητας) που δραστηριοποιείται για τη μεταρρύθμιση του ποινικού δικαστικού συστήματος και τη χρήση τεχνικών ανάλυσης και ταυτοποίησης γενετικού υλικού DNA σε ποινικές υποθέσεις.
Η Σιμόν φωτογράφισε άνδρες και γυναίκες, που εξέτισαν ποινές για εγκλήματα που δεν διέπραξαν, σε τόπους σημαντικούς για την υπόθεσή τους, στη σκηνή του υποτιθέμενου εγκλήματος, το μέρος στο οποίο συνελήφθησαν ή το σημείο στο οποίο ένας αυτόπτης μάρτυρας τους τοποθέτησε εσφαλμένα. Η σκηνή του εγκλήματος, για τους άδικα καταδικασθέντες, είναι ταυτόχρονα αυθαίρετη και κρίσιμη. Ένα μέρος που άλλαξε τη ζωή τους για πάντα, αλλά στο οποίο δεν βρέθηκαν ποτέ, αναφέρει η Ταρίν Σιμόν στο φυλλάδιο που συνοδεύει την έκθεση.
Η φωτογράφος εξέτασε το ρόλο της φωτογραφίας ως αξιόπιστου αυτόπτη μάρτυρα και δικαστή. Η κύρια αιτία της άδικης καταδίκης είναι η εσφαλμένη ταυτοποίηση. Ένα θύμα ή ένα αυτόπτης μάρτυρας αναγνωρίζει έναν ύποπτο δράστη μέσω της επίδειξης φωτογραφιών ή της αναγνωριστικής παράταξης από τους αστυνομικούς. Αυτή η διαδικασία βασίζεται στην υπόθεση της ακριβούς οπτικής μνήμης.
Ολόκληρη η έκθεση αφορά παραπλανητικά οπτικά στοιχεία, λέει ο Αντρέα Γκρόβερ, εκτελεστικός διευθυντής του Guild Hall Museum. Η έκθεση συνδέεται με «έμμεσο τρόπο» με την ιδέα των ψεύτικων ειδήσεων και τον τρόπο με τον οποίο οι ιδεολογικές προκαταλήψεις αυξήθηκαν στα ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια. «Αυτή η σειρά φωτογραφιών ενθαρρύνει πραγματικά κάποιον να εξετάσει τη φωτογραφία με πολύ πιο βαθύ τρόπο - να μην την αντιμετωπίσει ως πραγματική, ως απόλυτη αλήθεια», πρόσθεσε.
Με τις ενέργειες της οργάνωσης «Innocence Project» στις ΗΠΑ από το 1992, περίπου 350 άτομα έχουν απαλλαγεί από βαριές κατηγορίες χάρη στην ανάλυση DNA. Η οργάνωση που συνδέεται με τη Νομική Σχολή Benjamin N. Cardozo της Νέας Υόρκης, παρείχε άμεση εκπροσώπηση ή σημαντική βοήθεια σε περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις και εργάστηκε για να υιοθετηθούν περισσότεροι από εκατό κρατικοί και ομοσπονδιακοί νόμοι που αποτρέπουν ή αντιμετωπίζουν άδικες καταδικαστικές αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένου του πεδίου της ταυτοποίησης από αυτόπτες μάρτυρες.
Η χρήση της ανάλυσης του DNA την οποία προωθεί το «Innocence Project» για την αποκάλυψη περιπτώσεων κακοδικίας έφερε στο φως συστηματικές ελλείψεις. Η έκθεση «Οι Αθώοι» της Ταρίν Σιμόν χρησιμεύει ως αρχείο των πρώτων υποθέσεων απαλλαγών από κατηγορίες μέσω του DNA ως αποδεικτικού στοιχείου στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.