«Παιδιά του Πειραιά»: Το τραγούδι του Μάνου Χατζιδάκη που βραβεύτηκε με Όσκαρ σαν σήμερα το 1961
Στις 17 Απριλίου 1961 ο μουσικοσυνθέτης Μάνος Χατζιδάκης βραβεύτηκε με Όσκαρ για το τραγούδι «Τα Παιδιά του Πειραιά», που έγραψε για την ταινία του Ζιλ Ντασέν «Ποτέ την Κυριακή».
Η πρώτη ερμηνεία του έγινε από την Πόλυ Πάνου και αργότερα έγινε γνωστό με την ερμηνεία της Μελίνας Μερκούρη για τις ανάγκες της ταινίας με πρωταγωνίστρια την ίδια. Το τραγούδι κέρδισε Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού για το 1960, το πρώτο βραβείο τραγουδιού που δινότανε σε ξενόγλωσσο τραγούδι. Το τραγούδι προωθήθηκε για πρώτη φορά μέσα από την ταινία τον Οκτώβριο του 1960 από την United Artists Records.
Το τραγούδι αυτό έχει ερμηνευθεί από πάρα πολλούς καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο και έχει κερδίσει αρκετές διακρίσεις παγκοσμίως.
«Τα παιδιά του Πειραιά» γράφτηκαν με την βοήθεια του Γ. Ζαμπέτα. Στην αυθεντική ελληνική τους έκδοση οι στίχοι του τραγουδιού γράφτηκαν και αυτοί από τον Μάνο Χατζιδάκι μέσα σε ένα αυτοκίνητο που τον πήγαινε στο στούντιο να ηχογραφήσει τα τραγούδια για την ταινία και παρουσιάστηκαν για την ταινία «Ποτέ την Κυριακή» από την Μελίνα Μερκούρη.
Οι στίχοι στα ελληνικά (όσο και η γερμανική, ιταλική και γαλλική μετάφρασή τους) αναφέρονται στον πρωταγωνιστικό χαρακτήρα της ταινίας, την Ίλια. Η Ίλια είναι μια ευτυχισμένη γυναίκα που απολαμβάνει τις χαρές της ζωής, των κατοίκων και της πόλης που ζει, του Πειραιά. Κερδίζει τα λεφτά της σαν εκδιδόμενη γυναίκα, αλλά κάποια μέρα συναντά έναν άνδρα ο οποίος είναι πλήρης και αυτός με τις χαρές της ζωής όπως και αυτή.
Ο Χατζιδάκης απαξίωνε τα «Παιδιά του Πειραιά»
Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν έχανε ευκαιρία να απαξιώσει το τραγούδι αυτό. Είχε αρνητική άποψη για αυτό το τραγούδι
«Εσύ [απευθυνόμενος στην Μελίνα] με τον Ντασέν κάνατε το Ποτέ την Κυριακή. Πριν μπω εγώ στο παιχνίδι σας είχαν τελειώσει τα χρήματα και με φωνάζετε να κάνω τη μουσική. Εγώ ανταποκρίνομαι και κάνω τη μουσική για το έργο... Κάναμε ένα τραγούδι για την σκηνή εκείνη που έπρεπε. Τώρα όλα αυτά, με τη μεγάλη επιτυχία και με τα διαφορετικά λόγια, με το Ένα καράβι έρχεται στα γερμανικά, η ερμηνεία του στα αγγλικά κλπ., ούτε μου ανήκει ούτε θέλω να έχω καμία σχέση. Είναι κάτι πέρα από τις προθέσεις μου και μάλιστα πιστεύω ότι η επιτυχία του στις Κάννες το 1961, αν δεν απατώμαι, και αυτό έγινε ένα τραγούδι τουριστικής ατραξιόν, ένα τραγούδι με χαβάγιες, με αυτά που έχουν στη Χαβάη, ένα τραγούδι πέρα από το περιεχόμενο, πέρα από τη συγκίνηση, που μπορούσε να το λέει ο καθένας στο οποιοδήποτε καμπαρέ... Δεν είναι η αξία του αυτή. Μου στέρησε την δυνατότητα να έχω τη σωστή επαφή με τον κόσμο και ο κόσμος εισέπραττε κάτι που ήταν απέξω από το τραγούδι και όχι από μέσα.»
Είναι δε γνωστό το περιστατικό πως και το ίδιο το Όσκαρ δεν το είχε σε εκτίμηση. Λέγεται πως στα μέσα της δεκαετίας του 1970 το πέταξε στα σκουπίδια και το βρήκε εντελώς τυχαία η οικιακή βοηθός του μαζί με την αδερφή του συνθέτη.