ΜΕΒΓΑΛ: Ο μεγαλύτερος ιδιώτης εργοδότης στην Βόρεια Ελλάδα

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

Έχουν γραφτεί τόσα πολλά για την Μικρασιαστική Καταστροφή και όσα ακολούθησαν. Το πώς η χειρότερη ώρα της σύγχρονης Ελλάδας μετατράπηκε μέσα σε ελάχιστο χρόνο στην πιο δημιουργική της πνοή. Ο θάνατος της Μεγάλης Ιδέας και η ανταλλαγή των πληθυσμών αντί να φέρουν την εσωστρέφεια και να αναπτύξουν παθογένειες, γέννησαν μια νέα γενιά Ελλήνων, εργατικών, αποφασισμένων, αισιόδοξων.

Κάπως έτσι ξεκινάει και η ιστορία της ΜΕΒΓΑΛ. Το 1923 ο παππούς του Κωνσταντίνου Χατζάκου έφυγε από το Σχολάρι της Ανατολικής Θράκης, όπου φημιζόταν για τα γιαούρτια του και πήγε πρόσφυγας έξω από τη Θεσσαλονίκη, στην περιοχή ανάμεσα στην πρωτεύουσα του Βορρά και τα Γιαννιτσά, εκεί όπου παράγεται σχεδόν το 70% του φρέσκου αγελαδινού γάλακτος της Ελλάδας. Λίγα χρόνια αργότερα, η κόρη του ανοίγει το πρώτο της γαλακτοπωλείο, όπου ο εγγονός του θα μεγαλώσει ανάμεσα στα λαχταριστά του γιαούρτια και τα ολόφρεσκα γάλατα και θα μυηθεί στην οικογενειακή παράδοση.

Το 1950, λοιπόν, ο Κωνσταντίνος Χατζάκος, μαζί με τον ξάδελφό του Χρήστο Χατζηθεοδώρου, ιδρύουν τη ΜΕΒΓΑΛ (Μακεδονική Βιομηχανία Γάλακτος), μια εταιρεία που έμελλε να γίνει σημείο αναφοράς για την επιχειρηματικότητα της Βόρειας Ελλάδας. Το 1952 η εταιρεία τους εγκαθίσταται στα Κουφάλια, στο κέντρο της κτηνοτροφικής ζώνης της Μακεδονίας. Για 48 χρόνια, μέχρι να αποχωρήσει για λόγους υγείας, ο Κωνσταντίνος Χατζάκος θα βρίσκεται στο κεφάλι της επιχείρησης. Θα τη μετατρέψει από μια μικρή μονάδα διανομής φρέσκου γάλακτος σε μια μεγάλη, υπερσύγχρονη βιομηχανία. Εργατικότατος, δίκαιος, με όραμα, περνάει ένα ένα τα στάδια που χρειάζονται για να καθιερώσει τη ΜΕΒΓΑΛ ως τη μεγαλύτερη γαλακτοβιομηχανία της Βόρειας Ελλάδας και μια από τις τρεις μεγαλύτερες σε όλη τη χώρα.

Οι οικογενειακές έριδες και το φλερτ με τη Vivartia

Μέχρι το 1998 και την ασθένεια του Κωνσταντίνου Χατζάκου, οι δύο οικογένειες συνεργάζονταν ομαλότατα και η ΜΕΒΓΑΛ δυνάμωνε κάθε χρόνο. Στη συνέχεια, όμως, οι διάδοχοι θα ανακαλύψουν ότι τα συμφέροντά τους και οι επιθυμίες τους για το μέλλον της διαχείρισης πολλές φορές αντικρούονται. Kάπου εκεί θα προκύψει η προσέγγιση από τη Vivartia. Κάποιοι από τους ιδιοκτήτες της ΜΕΒΓΑΛ τη θέλουν, άλλοι όχι, τελικά η πώληση θα σταματήσει στα δικαστήρια.

Τα χρόνια που ακολουθούν οι τόνοι θα πέσουν, οι τρεις πόλοι (Πέτρος Παπαδάκης, Πρόεδρος, Δημήτρης Συμεωνίδης, Διευθύνων Σύμβουλος, Μαίρη Χατζάκου, μέλος ΔΣ) θα τα ξαναβρούν και θα συμμετάσχουν από κοινού στην διοίκηση, όμως η οικονομική κρίση και η απόφαση της Vivartia να ρίξει τις τιμές του γάλακτος, προκαλώντας σεισμό στον κλάδο, θα αλλάξουν τα δεδομένα. Τα πράγματα αρχίζουν να δυσκολεύουν για τη ΜΕΒΓΑΛ, αφού ο ανταγωνισμός των πολυεθνικών είναι πολύ έντονος και ένας νέος κύκλος συζητήσεων για συγχώνευση θα ξεκινήσει, με την ΔΕΛΤΑ αυτή τη φορά, πριν από 2 χρόνια.

Τελικά, πριν από ένα μήνα, η προσπάθεια αυτή ναυάγησε. Ο αρχικός υπολογισμός των δύο εταιρειών ήταν πως από τις συνέργειες που θα αναπτύσσονταν μετά την ολοκλήρωση της συγχώνευσης, η νέα εταιρεία θα εξοικονομούσε περίπου 23 εκατ. ετησίως, σε βάθος τριετίας. Το αν η τελική απόφαση να συνεχίσουν σε ξεχωριστή πορεία ήταν σωστή, είναι κάτι που θα μας το δείξει ο χρόνος. Αυτό, πάντως, που κρατάμε ως δεδομένο είναι πως η ΜΕΒΓΑΛ, διατηρώντας την αυτοτέλειά της θα συνεχίζει να αποτελεί τον μεγαλύτερο ιδιώτη εργοδότη σε ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα.

Επένδυση στον άνθρωπο

Περίπου 1.000 εργαζόμενοι δουλεύουν σήμερα για την επιχείρηση, η οποία δεν έχει προβεί σε απολύσεις, παρά μόνο σε μη αντικατάσταση του προσωπικού που αποχωρεί, κι ας έχει κλείσει τις δύο τελευταίες οικονομικές χρονιές με ζημίες. Οι καιροί δεν είναι εύκολοι... Ωστόσο, για τη ΜΕΒΓΑΛ ανέκαθεν το μεγαλύτερό της κεφάλαιο ήταν οι άνθρωποί της και το να πάρει τώρα την απόφαση να προχωρήσει σε απολύσεις είναι μάλλον απίθανο.

Για να καταλάβει κανείς τη σχέση της ΜΕΒΓΑΛ με το προσωπικό της, αξίζει να διαβάσει το εξής: Η επιχείρηση στηρίζει την περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση των στελεχών της με επιδότηση προπτυχιακών και μεταπτυχιακών πανεπιστημιακών σπουδών. Υποστηρίζει την εκμάθηση ξένων γλωσσών και προγραμμάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών από τους εργαζομένους της. Επίσης, παρέχει τους παρέχει πλήρη ιδιωτική ασφάλιση. Και όλα αυτά, μέσα σε ασφαλέστατες συνθήκες εργασίας. Όσοι, μάλιστα, εργαζόμενοί της αποκτήσουν και τρίτο παιδί, παίρνουν και επιδότηση από την εταιρεία!

Δεν είναι, όμως, μόνο το προσωπικό της. Ένα βασικό συστατικό της επιτυχίας της, εξάλλου, είναι η αγνή πρώτη ύλη. Η επιλογή, δηλαδή, των συνεργατών της. Από το 1950 η ΜΕΒΓΑΛ συνεργάζεται αποκλειστικά με φάρμες της Μακεδονίας για την προμήθεια του γάλακτος και αυτή τη στιγμή οι κτηνοτρόφοι συνεργάτες της φτάνουν τους 1200.

Η ΜΕΒΓΑΛ σήμερα

Αν συνδυάσει λοιπόν κανείς την ποιότητα της πρώτης ύλης με την πίστη στο ανθρώπινο δυναμικό, θα καταλάβει εύκολα ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας της ΜΕΒΓΑΛ. Για ποια, όμως, επιτυχία μιλάμε ακριβώς;

«Στη ΜΕΒΓΑΛ πιστεύουμε στην υπεροχή των αγνών ελληνικών προϊόντων. Με πρεσβευτές την άριστη φέτα μας και τα γιαούρτια μας, διαφημίζουμε σε όλο τον κόσμο τις αξίες της μεσογειακής διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής», λέει ο κ. Παπαδάκης. Και οι διακρίσεις έρχονται, όντως, η μία μετά την άλλη. Το τελευταίο από τα δεκάδες βραβεία ποιότητας που έχει λάβει η εταιρεία ήλθε φέτος. Ήταν το Ασημένιο Βραβείο για τα 62 χρόνια συνεχούς παρουσίας της στην ελληνική αγορά τροφίμων και την προσφορά της στην ελληνική κοινωνία και την οικονομία. Η βράβευση έγινε με την ευκαιρία συμπλήρωσης 100 χρόνων ιστορίας της ελληνικής αγοράς τροφίμων υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων.

Οι εξαγωγές της ΜΕΒΓΑΛ, που ξεκίνησαν το 1985, έχουν φτάσει σήμερα σε 5 ηπείρους και σε 30 χώρες. Αποτελούν ένα πολύ σημαντικό μερίδιο των εσόδων της –περίπου το 10%. Ειδικά η γερμανική αγορά, όπου τα προϊόντα της ΜΕΒΓΑΛ γίνονται ανάρπαστα, αποτλεί το 30% του συνόλου της εξαγωγικής της δραστηριότητας.

Το πιο γνωστό της προϊόν παγκοσμίως είναι η φέτα της. Το 1989 η ΜΕΒΓΑΛ έγινε η πρώτη εταιρεία που παρήγαγε συσκευασμένη φέτα! Αλλά δεν είναι μόνη αυτή. Τα γιαούρτια της (με πλήθος καινοτομιών, όπως το «Harmony 1% Μεσογειακό», το μοναδικό προϊόν που συνδυάζει το άπαχο γιαούρτι με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο...), τα γάλατά της και τα υπόλοιπα τυροκομικά της είναι από τα πλέον αγαπημένα των ελληνικών οικογενειών -ειδικά στη Μακεδονία, την πατρίδα της.

62 χρόνια μετά την ίδρυσή της, η εταιρεία επιμένει στις ίδιες αρχές που είχε και τότε, σε μια εξίσου δύσκολη για τη χώρα εποχή. Και στηρίζεται στη δύναμη που απέκτησε στο ενδιάμεσο για να βγει από τη σημερινή κρίση και να συνεχίσει τη δυναμική της πορεία προς την κατάκτηση της κορυφής στον κλάδο της.