Septem: Η μπίρα που αψήφησε την κρίση
Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο
Δεν είναι πολύ γνωστό, αλλά από την μπίρα που καταναλώνουμε στην Ελλάδα, μόλις το 5% (και λιγότερο) είναι εισαγόμενο προϊόν. Μην παρεξηγηθώ: Οι πιο επιτυχημένες ετικέτες, οι γνωστές, οι δημοφιλείς, αυτές με την πολλή διαφήμιση είναι ξένες. Ωστόσο, το προϊόν τους παράγεται εδώ. Από τις θυγατρικές τους. Το δουλεύουν Έλληνες εργαζόμενοι. Σε ελληνικά εργοστάσια. Φορολογείται στην Ελλάδα. Είναι, με άλλα λόγια, η ζυθοποιία ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την ελληνική οικονομία.
Η κρίση, μάλιστα, έφερε μερικές νέες παραμέτρους στην εν λόγω αγορά. Λόγω της μικρότερης φορολογίας της μπίρας σε σχέση με τα υπόλοιπα αλκοολούχα ποτά και λόγω, φυσικά, της μεγάλης εγχώριας παραγωγής, οι ζυθοποιίες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα κράτησαν τις τιμές χαμηλά και κατάφεραν να σταθούν στο ύψος τους, παρά την κρίση που σαρώνει τα πάντα στο διάβα της.
Η ελληνική, ποιοτική μπίρα
Και όχι μόνο αυτό. Τον τελευταίο καιρό, στη χώρα μας, μια νέα τάση έχει ξεκινήσει να δημιουργείται: Οι μικροζυθοποιίες. Το σκεπτικό είναι απλό. Αφού έχουμε το know how και αφού το προϊόν μπορεί να είναι κερδοφόρο, γιατί να μην προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τη δική μας μπίρα; Και, για να ξεχωρίσει από τις μπίρες μαζικής παραγωγής –και γρήγορης κατανάλωσης- απέναντι στις οποίες δεν θα μπορούσε να σταθεί, λόγω της ακριβότερης τιμής της, η δική μας μπίρα θα πρέπει να υπερέχει ποιοτικά. Λίγα μπουκάλια, αλλά με σπουδαίο περιεχόμενο. Αυτή είναι η συνταγή.
Και τα αδέλφια Σοφοκλής και Γιώργος Παναγιώτου, με την Septem, τη ζυθοποιία που έστησαν στο Αυλωνάρι της Εύβοιας, έχουν ήδη αποδείξει ότι η συνταγή αυτή είναι η σωστή. Ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2009, όταν η κρίση άρχισε να φτάνει στην Ελλάδα, και όχι μόνο δεν φοβήθηκαν, αλλά επένδυσαν ό,τι είχαν και δεν είχαν στην ιδέα τους. Σήμερα, λιγότερο από τέσσερα χρόνια μετά, έχουν ήδη αρχίζει να καταγράφουν κέρδη.
Με τον όρο μικροζυθοποιία εννοούμε μονάδες παραγωγής περιορισμένης ποσότητας. Το ποιο ακριβώς είναι το νούμερο των φιαλών (ή των λίτρων) πάνω από το οποίο φεύγει το «μικρό» και μιλάμε για μια κανονική ή μια μεγάλη ζυθοποιία, είναι κάπως σχετικό. Υπάρχουν διάφορες σχολές και η κάθε μία μετρά με τον δικό της τρόπο. Αυτό, όμως, που είναι κοινό είναι η ποιότητα της παραγωγής. Μιλάμε για μπίρες απαστερίωτες, με ιδιαίτερη αρωματική και γευστική πολυπλοκότητα, που όμως έχουν μικρότερο χρόνο ζωής από τις μαζικές. Σε αντίθεση με τις μαζικές μπίρες, εκείνη μιας μικροζυθοποιίας έχει πολύ μακρύτερο εποχικό κύκλο και η διάρκεια ζωής της δεν ξεπερνάει τους 6 μήνες.
Δεν θα τις βρει κανείς στις ταβέρνες ή στα περίπτερα. Ίσως σε κάποιο επιλεγμένο σούπερ μάρκετ, κι από ‘κει και πέρα σε μπαρ και μπιραρίες. Εκεί, δηλαδή, όπου η απόλαυση μιας μπίρας είναι μια ολόκληρη ιεροτελεστία. Υπό αυτήν την έννοια, οι μπίρες των μικροζυθοποιών δεν είναι ένα προϊόν μόνο για το καλοκαίρι. Και η Septem είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Κατάφερε να καθιερώσει κάποιες από τις γεύσεις της ως «χειμωνιάτικες» και σήμερα καταγράφει περίπου ίδιες πωλήσεις σε όλους τους μήνες του χρόνου.
Μία για κάθε μέρα
Το όνομα Septem δεν είναι τυχαίο. Σημαίνει «επτά» στα λατινικά και συμβολίζει τις επτά μπίρες, μια για κάθε μέρα της εβδομάδας, που θέλει να φτιάξει ο Σοφοκλής Παναγιώτου. Οινολόγος αρχικά, εργάστηκε σε οινοποιία στην Ιταλία, στη Νάουσα και την Κρήτη, αλλά κάποια στιγμή βρέθηκε κοντά στον περίφημο Βρετανό ζυθοποιό Σον Φράνκλιν και αποφάσισε να δοκιμάσει και την παραγωγή μπίρας. Έτσι, μαζί με τον αδερφό του Γιώργο, που είναι οικονομολόγος, ξεκίνησαν μία πρότυπη ζυθοποιία λίγο πιο πέρα από την Κύμη της Ευβοίας, τον τόπο καταγωγής τους.
Από τις επτά ημέρες της εβδομάδας, έχουν ήδη καταφέρει να καλύψουν τις τέσσερις! Έχουν φτιάξει 4 ετικέτες (Pilsner για την Δευτέρα, Premium Red Ale για την Πέμπτη, Pale Ale για την Παρασκευή και Honey Golden Ale για την Κυριακή), ενώ κατά καιρούς παρουσιάζουν και κάποιες εποχικές ετικέτες. Η Honey Golden Ale, μάλιστα, που είναι η πιο ιδιαίτερη από τις 4 μπίρες Septem, είναι και η πιο επιτυχημένη. Πέρσι κέρδισε και το χρυσό μετάλλιο στο International Beer Challenge, έναν από τους μεγαλύτερους ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς μπίρας, ως η καλύτερη μπίρα στην κατηγορία της.
Δεν ήταν το μοναδικό βραβείο που έχει προλάβει να κατακτήσει η Septem στην τόσο μικρή ως τώρα ιστορία της. Στο συμπλήρωμα κιόλας του πρώτου έτους της κατάφερε να κερδίσει το χρυσό μετάλλιο σε μεγάλο ευρωπαϊκό διαγωνισμό design & packaging που έγινε στο Λονδίνο. Η παρουσία της στα μπαρ και τις μπιραρίες, από αισθητικής πλευράς, είναι κι αυτή ένα κομμάτι της συνταγής της επιτυχίας των αδελφών Παναγιώτου. Οι συσκευασίες των ζύθων Septem είναι ξεχωριστές και κάνουν αμέσως εντύπωση.
Ταξιδεύει ήδη στο εξωτερικό
Το ζυθοποιείο της Septem βρίσκεται, όπως είπαμε, στο Αυλωνάρι. Είναι ένα μοντέρνο, βιοκλιματικό κτίριο (ξεχωρίζει κι αυτό για την αρχιτεκτονική του, όπως τα μπουκάλια της Septem για το design τους) και βρίσκεται σε μια έκταση 25 στρεμμάτων. Διαθέτει σύγχρονη εμφιαλωτική μηχανή με παραγωγική δυνατότητα 2.250 μπουκαλιών την ώρα, καθώς και άρτια εξοπλισμένο χημικό εργαστήριο, όπου πραγματοποιούνται οι αναλύσεις για τον ποιοτικό έλεγχο της μπίρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι το νερό που χρησιμοποιείται, το οποίο προέρχεται από ιδιωτική γεώτρηση της Septem, υφίσταται ειδική επεξεργασία και εμπλουτισμό, ανάλογα με την ετικέτα μπίρας για την οποία προορίζεται. Στόχος των αδελφών Παναγιώτου είναι η ετήσια παραγωγή να μπορεί να φτάσει σύντομα το ένα εκατομμύριο οκτακόσιες χιλιάδες φιάλες.
Αν επιτευχθούν αυτά τα νούμερα, η Septem θα μπορέσει να ανοίξει τα φτερά της και για τις αγορές του εξωτερικού. Ήδη πωλείται σε επιλεγμένα σημεία στην Κύπρο, αλλά και στο Λονδίνο (μια εξαιρετικά δύσκολη αγορά), στη Γαλλία και τη Σουηδία, ενώ σιγά σιγά ξεκινά για να κατακτήσει και την ανερχόμενη Βραζιλία, αλλά και τον Καναδά. Δεν είναι απίθανο σε λίγα χρόνια, όταν πια οι Septem θα είναι όντως… επτά, να τις βλέπουμε να ξεχωρίζουν ακόμη και σε μπιραρίες στη Γερμανία, το Βέλγιο ή την Ολλανδία, τις πατρίδες δηλαδή των πιο διάσημων ζύθων του κόσμου. Γιατί είναι τέτοια η ποιότητά της που για την Septem το καλύτερο είναι απλά η γραμμή εκκίνησης.