Λαρσινός: Χαράσσοντας ένα σίγουρο δρόμο

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

Στην αρχή της χρονιάς η Κορινθία βασίστηκε στο πένθος. Η Ευγενία Λαρσινού, Πρόεδρος του Ομίλου Λαρσινού, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών. Ήταν μια από τις πιο εξέχουσες μορφές της περιοχής, μια επιχειρηματίας που αποτελούσε παράδειγμα για όποιον τη γνώριζε. Η ζωή της, άμεσα συνδεδεμένη με την πορεία της επιχείρησης που ίδρυσε το 1960 ο σύζυγός της, ήταν γεμάτη από ιστορίες αποφασιστικότητας και επιτυχιών. Η προσφορά της στην τοπική κοινωνία ήταν κάτι παραπάνω από αξιοπρόσεκτη. Το έργο της συνεχίζει ο γιός της. Ο Γιάννης Λαρσινός, από τα 15 του στην εταιρεία, είναι ένα από τα πιο «αγαπημένα» παιδιά της Κορινθίας, ένας επιχειρηματίας οραματιστής, προσηλωμένος στη δουλειά του, αλλά και ένας άνθρωπος που ξέρει να ζει, ευχάριστος και ιδιαίτερα συμπαθής στους συμπατριώτες τους.

Όπως μπορεί να καταλάβει κανείς, η ιστορία της «Λαρσινός» είναι η ιστορία μιας οικογενειακής επιχείρησης. Οι επιτυχίες της όμως, όλοι οι δρόμοι που έχει ανοίξει αυτόν τον μισό αιώνα της πορεία της –κυριολεκτικά και μεταφορικά- ξεφεύγουν πολύ από αυτό που μας έρχεται πρώτα στο μυαλό όταν μιλάμε για μια «οικογενειακή επιχείρηση». Η «Λαρσινός» είναι σήμερα η μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία λατομείων και έτοιμου σκυροδέματος. Η συμβολή της στα περισσότερα από τα δημόσια και σε πάρα πολλά από τα ιδιωτικά μεγάλα έργα στην Ελλάδα είναι τεράστια.

53 χρόνια ιστορίας

Τα πάντα ξεκίνησαν το 1960. Ο Ηλίας Λαρσινός, διπλωματούχος πολιτικός του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και κάτοχος εργοληπτικού πτυχίου Δ' τάξεως, πήρε μια εργολαβία στην περιοχή. Για τις ανάγκες της, άνοιξε μια μονάδα παραγωγής σκυροδέματος στο Δέλτα Κορίνθου και ένα λατομείο στη θέση Γκα-Αθικίων Κορινθίας. Τίποτε δεν προμήνυε όσα ακολούθησαν. Βέβαια, ήταν μια εποχή ανοικοδόμησης για την Ελλάδα, μια περίοδος έντονης οικονομικής δραστηριότητας. Οι τολμηροί και οι οραματιστές πολύ συχνά έχτιζαν μεγάλες επιχειρήσεις. Ήθελε πάνω απ’ όλα δουλειά. Πολλή δουλειά.

Για 17 χρόνια αυτή η λέξη ήταν που χαρακτήριζε την καθημερινότητα του Ηλία Λαρσινού. Και όχι μόνο. Η σύζυγός του, Ευγενία, στεκόταν στο πλευρό του και γνώριζε τα πάντα για την επιχείρηση. Όταν το 1977 ο επιχειρηματίας θα φύγει ξαφνικά από τη ζωή, θα αναγκαστεί να αναλάβει τα ηνία της, παρότι έχει δύο μικρά παιδιά να μεγαλώσει. Τις πρώτες κιόλας ημέρες θα συνειδητοποιήσει πόσο δύσκολο είναι το σκηνικό για μια γυναίκα σε ένα τόσο «τραχύ» και «αντρικό» πεδίο, όπως είναι αυτό των κατασκευών. Θα χάσει όλες τις εργολαβίες και, έχοντας κρατήσει μόνο μία, θα ξεφύγει κυριολεκτικά τελευταία στιγμή από την χρεωκοπία.

Αλλά η Ευγενία Λαρσινού δεν τα έβαλε κάτω. Έβγαλε δίπλωμα εμπειροτέχνη εργολάβου, αποδεικνύοντας στους πελάτες της ότι μπορεί να κρατήσει τη δουλειά του συζύγου της και έφερε στη δουλειά τους δυο εφήβους γιους της, το Γιάννη και το Χρήστο. Εκείνη την περίοδο η επιχείρηση, με το όνομα «Κληρονόμοι Ηλία Λαρσινού», απασχολούσε 17 άτομα. Ήταν με αυτό το προσωπικό που οι Γιάννης και Χρήστος Λαρσινός έχτισαν πολύ στενούς δεσμούς, μεγαλώνοντας στην ουσία ανάμεσά τους. Και είναι αυτές οι διαπροσωπικές σχέσεις που έπαιξαν το μεγαλύτερο ρόλο στην επιτυχία της εταιρείας στη συνέχεια.

Ο μεγάλος σεισμός

Το 1979 η επιχείρηση εκσυγχρόνισε τη μονάδα παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος στο Δέλτα Κορίνθου με δυναμικότητα 50 τ.μ./ώρα. Η δυναμικότητα του λατομείου στη θέση Γκα-Αθικίων Κορινθίας έφτανε τότε τους 100 τόνους την ώρα. Την επόμενη χρονιά ιδρύεται από τους κληρονόμους του Ηλία Λαρσινού η Ευρωκάτ, μια εταιρεία παραγωγής και εμπορίας ετοίμου σκυροδέματος, με έδρα την Κόρινθο. Και μετά, συμβαίνει το αναπάντεχο.

Το 1981 ο μεγάλος σεισμός χτυπά την Αθήνα και την Κόρινθο, δημιουργώντας αρκετές καταστροφές. Οι δύο εταιρείες δεν προλαβαίνουν να κλείνουν δουλειές, κάνοντας σχεδόν αμέσως απόσβεση των επενδύσεων των δύο προηγούμενων χρόνων. Για 10 χρόνια, τα προϊόντα τους θα χρησιμοποιηθούν για την ανοικοδόμηση της παραλιακής ζώνης Λουτρακίου – Κορινθίας – Αιγειαλείας.

Την δεκαετία του ’90, έχοντας πετύχει σημαντικά κέρδη όλα αυτά τα χρόνια, η εταιρεία θα επενδύσει κι άλλο στις εγκαταστάσεις και τις τεχνολογίες της. Ο εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων του λατομείου Γκα-Αθικίων θα ανεβάσει τη δυναμικότητα του σε 750 τόνους την ώρα, ενώ εκείνος του εργοστασίου ετοίμου σκυροδέματος στο Δέλτα Κορινθίας σε τ.μ. την ώρα.

Καινοτομία και πρωτοπορία

Η δεκαετία του 2000 –το πρώτο μισό της τουλάχιστον- είναι άλλη μια περίοδος έντονης οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα, κυρίως λόγων των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Η «Λαρσινός» (η ενιαία εταιρεία που έχει προκύψει από την συνένωση των δύο) θα αναλάβει έργα όπως το τραμ της Αθήνας, το στάδιο Taekwondo και αρκετά ακόμη. Στα χρόνια που ακολουθούν θα εξαγοράσει αρκετά λατομεία ανά την Ελλάδα και θα ανοίξει κι άλλα εργοστάσια, ανεβαίνοντας έτσι στην πρώτη θέση στην αγορά της. Από τα 17 άτομα προσωπικό το 1977, σήμερα έχει φτάσει να απασχολεί περισσότερα από 180!

Κάποια από τα προϊόντα της θεωρούνται από τα πιο καινοτόμα του χώρου. Το διαπερατό σκυρόδεμα (για να περνάει το νερό στο έδαφος, χωρίς να γίνονται ζημιές στο δρόμο), το σκυρόδεμα GeoCrete (ειδικό για εκσκαφές, πληρώσεις ορυγμάτων και άλλα δύσκολα σημεία) και το FillFloor για την εξομάλυνση εσωτερικών δαπέδων είναι καινοτόμα highperformance προϊόντα που επιλέγουν όλοι οι επαγγελματίες της αγοράς. Τα οικονομικά της αποτελέσματα, ως εκ τούτου, συναρπάζουν. Είναι σήμερα ανάμεσα στις 300 πιο κερδοφόρες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα (όχι αποκλειστικά ελληνικές δηλαδή) και ο δρόμος της για το μέλλον, με τη χώρα να ετοιμάζεται να βγει από την κρίση μέσω και των νέων μεγάλων δημόσιων έργων που ετοιμάζονται, μοιάζει λαμπρός. Και μην ξεχνάμε, όλα αυτά αφορούν μια επιχείρηση που παραμένει οικογενειακή…