Eλληνικά Κελλάρια Οίνων: Το κρασί μας, από το 1895

Από τον Παναγιώτη Χριστόπουλο

Όταν ήμουν μικρός, συνηθίζαμε να επισκεπτόμαστε οικογενειακώς το σπίτι του παππού και της γιαγιάς μου, στα Μεσόγεια, κάθε Κυριακή για το καθιερωμένο γεύμα. Στην διαδρομή περνούσαμε έξω από το εργοστάσιο του Κουρτάκη στο Μαρκόπουλο. Στη συνείδησή μου, ελληνικό κρασί –και κυρίως ρετσίνα- σήμαινε «Κουρτάκης».

Στην πορεία κατάλαβα ότι, ειδικά στην περίπτωση της ρετσίνας, αυτό ίσχυε για όλους τους Έλληνες. «Πιάσε ένα Κουρτάκη» ήταν μια συνηθισμένη φράση στις ταβέρνες, προς τον σερβιτόρο. Αν και τιμητικό για την οικογένεια και την επιχείρησή της, είναι όμως και κάπως άδικο. Γιατί Κουρτάκης δεν σημαίνει μόνο ρετσίνα. Ίσως γι’ αυτό και η εταιρεία λέγεται σήμερα Eλληνικά Κελλάρια Οίνων, ένα όνομα αρκετά απομακρυσμένο από αυτό με το οποίο την γνωρίζουμε ιστορικά, αλλά αρκετά περιγραφικό των δραστηριοτήτων της, που δεν είναι και λίγες.

Αλλά ας αφήσουμε τον κ. Βασίλη Κουρτάκη, σημερινό ιδιοκτήτη της εταιρείας και εγγονό του ιδρυτή της, να μας διηγηθεί την υπέροχη ιστορία της:

«Ο γραφικός παππούς Κουρτάκης ήταν ο πρώτος Οινολόγος στην Ελλάδα. Το Πανεπιστήμιο τότε ήταν στην πλατεία Κάνιγγος, η οποία ήταν γεμάτη από μουριές. Έτσι λοιπόν το Πανεπιστήμιο ονομαζόταν το “Πανεπιστήμιο της Μουριάς”. Ο παππούς Κουρτάκης ονομάστηκε γρήγορα “Ο γιατρός των κρασιών”. Για αυτόν τον λόγο έφθαναν από πολλά μέρη της Ελλάδας δείγματα για ανάλυση (περίπου 10.000 δείγματα κάθε χρόνο). Ο Βασίλης Κουρτάκης άνοιξε την επιχείρησή του το 1895.

Αργότερα, ευκατάστατος πλέον Αθηναίος έστειλε το γιο του Δημήτρη στη Γαλλία στο Κολλέγιο Νορμανδίας κι αμέσως μετά στο Πανεπιστήμιο της Ντιζόν. Η δεύτερη λοιπόν γενιά, ο Δημήτρης Κουρτάκης, προώθησε κι άλλο την επιχείρηση κι έτσι έφθασε η ώρα της τρίτης γενιάς, του Βασίλη Κουρτάκη, εμού δηλαδή, ο οποίος έγινα Πρόεδρος των Οινοποιών στην Ελλάδα για 12 χρόνια και Πρόεδρος των Ευρωπαίων Οινοποιών στις Βρυξέλλες για 8 χρόνια.

Κατά τη διαδρομή του χρόνου το “Κουρτάκης” έγινε συνώνυμο της Ρετσίνας χάρη και σε κάποιες καταπληκτικές διαφημίσεις γι’ αυτό. Όμως όλος ο κόσμος πλέον είχε ταυτίσει τη λέξη «Κουρτάκη» με τη Ρετσίνα, και παρότι η Εταιρεία Κουρτάκη είχε ήδη ανοίξει τα φτερά της κι έκανε σημαντικές εξαγωγές – Νο1 στην Ελλάδα – όπως επίσης έβγαλε μια μεγάλη γκάμα κρασιών απ’ όλη την χώρα, αυτό ήταν κάπως άγνωστο».

Τα κρασιά παράγονταν στα κατά τόπους Οινοποιεία της Εταιρείας, στη Ριτσώνα, στο Μαρκόπουλο, στην Πάτρα, στο Ηράκλειο Κρήτης, στην Τρίπολη, στη Μαντινεία κλπ. «Έπρεπε λοιπόν οι καταναλωτές μα μάθουν για το ευρύτερο αυτό σχήμα και έτσι η φίρμα άλλαξε κι έγινε Ελληνικά Κελλάρια Οίνων. Αργότερα απορροφήσαμε και την Εταιρεία Καλλιγάς και πιο πρόσφατα την Εταιρεία Οινοφόρο του Άγγελου Ρούβαλη στο Αίγιο, η οποία προσφέρει τα πιο ακριβά κρασιά της Εταιρείας (Ianos, Μικρός Βοριάς, Ασπρολίθι). Από τις αρχές του 2010, προχωρήσαμε σε συνεργασία με τον παραγωγό Ανέστη Μπαμπατζιμόπουλο, τον “άρχοντα της απόσταξης”, εμπλουτίζοντας τη γκάμα μας με τα παραδοσιακά αποστάγματα Mπαμπατζίμ (ούζα, τσίπουρα, αποστάγματα Στέμφυλων Σταφυλής) αλλά και με τα βιολογικά, ποιοτικά κρασιά από το κτήμα του».

Την ίδια περίπου περίοδο που η Ελληνικά Κελλάρια Οίνων έφτανε να γίνεται πιο μεγάλη από ποτέ, ήρθε στην Ελλάδα η οικονομική κρίση. Ο κ. Κουρτάκης συνεχίζει την αφήγησή του: «Η Εταιρεία έδωσε τη μάχη της -και συνεχίζει να τη δίνει- κι έτσι κράτησε τον τζίρο της ανέπαφο, όταν σχεδόν όλες οι Οινοποιίες της χώρας είχαν σημαντική πτώση. Όπως και να είναι τα πράγματα, όμως, η κρίση έπληξε και την κερδοφορία της Εταιρείας. Είδαμε την κρίση που προέκυψε σαν ευκαιρία και κυκλοφορήσαμε νέα κρασιά σε πιο οικονομικές τιμές για να καλύψουμε τις καινούριες ανάγκες του Έλληνα καταναλωτή όπως την σειρά Kύκνος και τη νέα σειρά κρασιών Αλλοτινό η οποία αποτελείται από 4 είδη: ( Λευκό, Ροζέ, Ερυθρό Ξηρό και Ερυθρό Ημίγλυκο). Η σειρά αυτή φιλοδοξεί να αποδείξει στον Έλληνα Καταναλωτή ότι μπορεί το εκλεκτό επώνυμο εμφιαλωμένο κρασί να σερβίρεται στην ταβέρνα ή το εστιατόριο σε πολύ προσιτή τιμή, σχεδόν στην τιμή ενός ανώνυμου, χύμα κρασιού».

Όταν ρωτήσαμε τον κ. Κουρτάκη για το όραμά του για το μέλλον, μας έδωσε μια απάντηση απίστευτης ειλικρίνειας, που εντυπωσιάζει: «Στη σημερινή συγκυρία το όραμα περνάει σε δεύτερη μοίρα. Απλούστατα κάνουμε ότι μπορούμε για να βγούμε από την κρίση και μάλιστα με όλες μας τις δυνάμεις. Η εταιρεία δεν έχει προχωρήσει σε καμία απόλυση εργαζόμενου και κρατάει τους μισθούς στα επίπεδα που ήταν πριν. Δεδομένης της δύσκολης αυτής κατάστασης δεν προκύπτουν νέοι επιχειρηματίες στον κλάδο. Όταν μας ζητούν τη γνώμη μας, απαντούμε ότι καλύτερο θα ήταν να περιμένετε 2-3 χρόνια ώστε να προκύψει μια πιο ξεκάθαρη κατάσταση».

Η Ελληνικά Κελλάρια Οίνων απασχολεί αυτήν την εποχή 140 εργαζομένους και κάνει ετήσιους τζίρους περίπου 25 εκατομμυρίων ευρώ. Δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, αλλά ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της παραγωγής της εξάγεται. Το 40% συγκεκριμένα φεύγει προς τις αγορές του εξωτερικού. Έχει πελάτες σε 32 συνολικά χώρες, περισσότερες από 8.000 επιχειρήσεις και εκατομμύρια πιστούς καταναλωτές σε κάθε άκρη της Γης.

Κλειδί στην επιτυχία της είναι οι συνεργασίες με τους δύο μικρούς αλλά κορυφαίους οινοπαραγωγούς, που ανέφερε ο κ. Κουρτάκης. Ο πρώτος βρίσκεται στην Πελοπόννησο, ο γνωστός Άγγελος Ρούβαλης, ο οποίος παράγει τα περίφημα κρασιά Ασπρολίθι, Μικρός Βοριάς και Ianos. Ο δεύτερος στην Μακεδονία, o Ανέστης Μπαμπατζιμόπουλος. Ο Ανέστης μπορεί να έχει γίνει διάσημος για τα ανεπανάληπτα αποστάγματά του, όμως διαθέτει ένα απίστευτο Κτήμα στην περιοχή της Όσσας στη Θεσσαλονίκη με ιδιόκτητο βιολογικό αμπελώνα 300 στρεμμάτων. Τα κρασιά του Κτήματος Όσσας συγκαταλέγονται μεταξύ των κορυφαίων ελληνικών οίνων.

Οι στρατηγικές συνεργασίες όμως της Ελληνικά Κελλάρια Οίνων δεν περιορίζονται εντός των συνόρων. Η Grand Chais de France είναι ο Νο1 παραγωγός γαλλικού κρασιού με πωλήσεις πάνω από 450.000.000 φιάλες ετησίως. Το 70% αυτής της ποσότητας εξάγεται προς 120 χώρες σε ολόκληρη την υφήλιο. Η Ελληνικά Κελλάρια Οίνων προχώρησε σε στρατηγική εμπορική συνεργασία με την Γαλλική εταιρεία που αφορά αφενός την διακίνηση των προϊόντων της στην ελληνική αγορά μέσω του εμπορικού μας δικτύου, ενώ η Grand Chais de France ήδη προγραμματίζει την διάθεση των κρασιών της ελληνικής επιχείρησης στις δικές της εδραιωμένες αγορές. Πρόκειται για μία πολλά υποσχόμενη ελληνογαλλική εμπορική συνέργεια που ήδη δείχνει ότι μπορεί να πάει πολύ μακριά. Και είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα των κινήσεων που χρειάζεται να κάνει κάθε ελληνική επιχείρηση για να συνεχίσει να θριαμβεύει, παρά την κρίση.