Συνεταιρισμός γυναικών «Νερόμυλος»: Με δύναμη από τον Έβρο
Δέκα αγωνίστριες, πρωτοπόρες, δυναμικές και επίμονες Εβρίτισσες αξιοποιούν τις παραδόσεις τους και διατηρούν ζωντανές τις σπιτικές συνταγές που έχουν κληρονομήσει από τις οικογένειες τους.
Θα λέγατε όχι σε ένα παραδοσιακό Εβρίτικο κουσκουσάκι από τα χέρια της κυρίας Θεοδοσίας από τη Λύρα, που θα σας ταξιδέψει στον κόσμο της γεύσης;
Οι παραδοσιακοί νερόμυλοι της Λύρας – που γκρεμίστηκαν τη δεκαετία του 40 - εμπνέουν τις γυναίκες του χωριού και δημιουργούν το δικό τους «Νερόμυλο». Μπορεί οι νερόμυλοι να μην υπάρχουν πια, αλλά ένας νέος «γυναικείος» Νερόμυλος καλά κρατεί! Τα μέλη του συλλόγου μοιράζονται την ίδια αγάπη για το χωριό τους, το ίδιο μεράκι για τα πατροπαράδοτα προϊόντα της γιαγιάς τους και της μάνας τους, την ίδια νοσταλγία για κάθε τι το παραδοσιακό και αγνό. Με αυτό το μεράκι δέκα γυναίκες του χωριού ιδρύουν τον Μάρτιο του 2006 τον «ΝΕΡΟΜΥΛΟ». Με έδρα τη Λύρα, ένα γραφικό χωριό κοντά στο Σουφλί, συνεχίζουν την παράδοση, φτιάχνοντας ντόπια προϊόντα και εδέσματα υψηλής ποιότητας.
Οι γυναίκες στον Έβρο είναι δραστήριες και δεν επαναπαύονται στον ρόλο της νοικοκυράς, είναι αποφασισμένες να ενισχύσουν το οικογενειακό τους εισόδημα και να αναπτύξουν τον τόπο τους, γεγονός που αποδεικνύεται από τους πολλούς αγροτουριστικούς συλλόγους που δραστηριοποιούνται στον νομό.
Οι γυναίκες από την Λύρα είχαν στο μυαλό τους για πολλά χρόνια να ξεκινήσουν τον δικό τους σύλλογο και να ασχοληθούν με αυτό που ξέρουν πολύ καλά, την παρασκευή τοπικών εδεσμάτων. Αυτή η σκέψη γίνεται πραγματικότητα το 2006, όταν ξεκινούν σιγά - σιγά και παράγουν μικρές ποσότητες προϊόντων, χωρίς την βοήθεια μηχανημάτων. Ο δήμος τους παραχωρεί το παλιό δημοτικό σχολείο του χωριού, στήνουν εκεί την δική τους μικρή επιχείρηση και φτιάχνουν υγιεινά, ποιοτικά χειροποίητα προϊόντα με αγάπη. Χωρίς επιδοτήσεις και χορηγίες, με τις δικές τους δυνάμεις δημιουργούν καθημερινά προϊόντα που αντανακλούν την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου.
Αγνές γεύσεις
Εδώ θα βρείτε παραδοσιακό άσπρο τραχανά, που θα σας μείνει αξέχαστος, θρακιώτικο κόκκινο τραχανά για τους περιπετειώδεις, που τους αρέσουν τα καυτερά και γευστικό κους – κους. Ιφκάδια και παραδοσιακό σπιτικό φύλλο πίτας, ενώ αν τύχει και επισκεφτείτε το σύλλογο τα Χριστούγεννα, οι γυναίκες του «Νερόμυλου» θα σας έχουν έτοιμα φρέσκα μελομακάρονα και το Πάσχα τσουρέκι λαχταριστό. Και όταν έρχεται η ώρα του γλυκού τι θα επιλέξετε; Από φρέσκα φρούτα του χωριού φτιάχνουν σπιτικά λικέρ και κερνούν τον επισκέπτη.
Τι γλυκά του κουταλιού θα ευχαριστηθείτε; Ριτσέλι, αρίδα κολοκύθι, πεπόνι και τριαντάφυλλο είναι μόνο λίγα από τα γευστικά γλυκά που φτιάχνουν με μεράκι και πολύ τέχνη. Και εκτός από τις υπέροχες μαρμελάδες από φρέσκα φρούτα του βουνού, έχετε τη δυνατότητα να προμηθευτείτε και γιατρικά της φύσης με ευεργετικές ιδιότητες, όπως το σπαθόλαδο.
Στις εκθέσεις είναι πρώτες
Οι γυναίκες της Λύρας είναι επιχειρηματικά μυαλά! Από το 2006, όταν και ιδρύθηκε ο συνεταιρισμός, δίνουν συνεχώς το παρόν σε εκθέσεις της βόρειας Ελλάδας. Σε Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή και Αλεξανδρούπολη, παίρνουν μέρος σε εκθέσεις και διαφημίζουν τα αγνά προϊόντα τους, που δεν έχουν καθόλου συντηρητικά. Η φήμη τους όμως διαδόθηκε και στο εξωτερικό. Ο «Νερόμυλος» επισκέφτηκε την Γαλλία, όπου και παρουσίασαν όλα τα παρασκευάσματα τους, κάνοντας τους Γάλλους να φωνάξουν «Voilà». Σήμερα, ο αγροτουριστικός σύλλογος γυναικών της Λύρας διαθέτει τα προϊόντα της σε πολλά μικρά καταστήματα και επιχειρήσεις του νομού, ενώ η «χάρη» του συλλόγου έχει φτάσει μέχρι και την Πελοπόννησο, όπου δίνουν πολλά από τα αγνά και νόστιμα θρακιώτικα προϊόντα τους.
Αυτοί που τρελαίνονται όμως, για τις τοπικές λιχουδιές της Λύρας είναι οι Τούρκοι. Εξαιτίας της εγγύτητας του Έβρου με την Τουρκία, πολλοί κάτοικοι από την γειτονική χώρα επισκέπτονται τον νομό και αγοράζουν ντόπια προϊόντα. «Πολλοί κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης και των γύρω περιοχών έχουν έρθει στο χωριό μας και έχουν αγοράσει και τα ζυμαρικά μας, αλλά και τα γλυκά κουταλιού μας», μας ενημερώνει η κυρία Θεοδοσία Χατζάκη, πρόεδρος του αγροτουριστικού συλλόγου «Νερόμυλος». Μάλιστα, οι Τούρκοι διαδίδουν το όνομα και την ποιότητα του συνεταιρισμού και ο ένας προτείνει στον άλλο να περάσει μια βόλτα από την Λύρα και να αγοράσει κάτι που θα μυρίζει Θράκη.
Μόνες τους σε όλα
Η κυρία Θεοδοσία Χατζάκη αναφέρεται και στις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, αλλά δεν τα παρατάνε και δεν το βάζουν κάτω, «Δυσκολίες, πολλές δυσκολίες συναντήσαμε στην αρχή και ακόμα και τώρα παλεύουμε να μας γνωρίσει ο κόσμος και να μας προτιμά. Από οικονομικής πλευράς δεν έχουμε την ευχέρεια να διαφημιστούμε περισσότερο, αλλά και πάλι τα καταφέρνουμε. Ο κόσμος από τον νομό, αλλά και από τις διπλανές περιοχές παραγγέλνει συνέχεια τα προϊόντα μας και εμείς είμαστε περήφανες που έχουμε δημιουργήσει αυτόν τον συνεταιρισμό».
Οι γυναίκες από την Λύρα έχουν ως γνώμονα την τήρηση της ποιότητας και της αυθεντικότητας και προσφέρουν στην τοπική κοινωνία, αλλά και στους επισκέπτες του χωριού μοναδικές εμπειρίες γεύσης, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη ντόπια υλικά.
«Να γευτούν οι νέοι άνθρωποι τον παραδοσιακό γευστικό πλούτο του Έβρου και της Λύρας και να συνεχίσουν και αυτοί με τη σειρά τους να φτιάχνουν τα ντόπια προϊόντα», καταλήγει η κυρία Θεοδοσία Χατζάκη.
Όποιος περαστικός βρεθεί στη Λύρα θα καταλάβει τι θα πει Θρακιώτικη φιλοξενία και ξένος δεν θα νιώσει ούτε στιγμή!