Γεροδήμος: Τον σημαντικότερο ρόλο διαδραματίζει η σωστή εκμάθηση της κολύμβησης
Για τους κύριους παράγοντες των αυξημένων περιστατικών θαλάσσιων πνιγμών στην Ελλάδα, αλλά και τα «βήματα» που πρέπει να ακολουθηθούν για την ανατροπή του φαινομένου, μίλησε ο Γεροδήμος Βασίλειος, Καθηγητής Προπονητικής στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
«Η σωστή εκμάθηση της κολύμβησης και η γνώση και τήρηση βασικών κανόνων ασφάλειας θα μπορούσαν να μειώσουν άμεσα τον αριθμό των συμπολιτών μας που χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από πνιγμό», τόνισε στο Data Project και το Newsbomb.gr, για τις σημαντικότερες στρατηγικές που πρέπει να υιοθετήσουν πολίτες και φορείς, ώστε να περιοριστούν οι πνιγμοί στη χώρα μας.
«Το ιδανικό περιβάλλον όπου θα μπορούσαν και θα έπρεπε να μάθουν τα παιδιά κολύμβηση είναι το σχολείο», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Γεροδήμος, επισημαίνοντας πως η ένταξη της κολύμβησης ως μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής της Γ΄ Δημοτικού είναι ένα πρώτο βήμα εξοικείωσης των παιδιών με το νερό.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Γεροδήμου Βασίλειου στο Data Project για τους θαλάσσιους πνιγμούς στην Ελλάδα και το Newsbomb.gr:
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του ΕΟΔΥ, περισσότεροι από 350 έως 400 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από πνιγμό ετησίως. Θεωρείτε ότι ένας από τους κύριους λόγους των αυξημένων περιστατικών είναι η αμάθεια που υπάρχει γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα που πλήττει τη χώρα μας;
Νομίζω ότι τόσο η πολιτεία όσο και οι πολίτες δεν έχουν αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος. Είναι ειρωνεία, μια χώρα όπως η Ελλάδα η οποία βρέχεται από τη θάλασσα και το μεγαλύτερο μέρος της είναι νησιωτικό να χάνει τόσους πολίτες της κάθε χρόνο σε αυτή. Η σωστή εκμάθηση της κολύμβησης και η γνώση και τήρηση βασικών κανόνων ασφάλειας θα μπορούσαν να μειώσουν άμεσα τον αριθμό των συμπολιτών μας που χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από πνιγμό.
Πιστεύετε πως η εξοικείωση του πληθυσμού με το νερό, η εκμάθηση βασικών κανόνων ασφαλείας και η εκμάθηση κολύμβησης είναι κάποιες από τις σημαντικότερες στρατηγικές για να περιοριστούν οι πνιγμοί στη χώρα μας;
Τόσο η εξοικείωση με το νερό όσο και η τήρηση βασικών κανόνων ασφαλείας είναι σημαντικές στρατηγικές που βοηθούν στον περιορισμό των πνιγμών. Ο παράγοντας όμως που διαδραματίζει τον σημαντικότερο ρόλο είναι η σωστή εκμάθηση της κολύμβησης.
Οι περισσότεροι από εμάς μάθαμε κολύμβηση από τους γονείς μας στη θάλασσα, κυρίως βιωματικά και πάντα με τη χρήση βοηθητικών μέσων (σωσίβια κ.α.) και πιστεύουμε ότι γνωρίζουμε τον σωστό τρόπο να το κάνουμε.
Η εκμάθηση της κολύμβησης, όπως και η τεχνική διαφόρων αθλημάτων, είναι μια επιστημονική διαδικασία η οποία πρέπει να γίνεται από ειδικούς, δηλαδή απόφοιτους των Τμημάτων Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού με ειδικότητα στην κολύμβηση. Η σωστή εκμάθηση της κολύμβησης, λοιπόν, μπορεί να πραγματοποιηθεί σε κάποιον κολυμβητικό σύλλογο ή μέσω ενός προγράμματος εκμάθησης κολύμβησης π.χ. ενός Δήμου με την προϋπόθεση να το υλοποιούν επιστήμονες Καθηγητές Φυσικής Αγωγής.
Φυσικά το ιδανικό περιβάλλον όπου θα μπορούσαν και θα έπρεπε να μάθουν τα παιδιά κολύμβηση είναι το σχολείο. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση με την ένταξη της κολύμβησης ως μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα της φυσικής αγωγής της Γ΄ Δημοτικού.
Εκτιμάτε πως η ένταξη της κολύμβησης ως μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα της φυσικής αγωγής της Γ΄ Δημοτικού είναι ένα σημαντικό «βήμα» για την ανατροπή του φαινομένου, εάν αναλογιστούμε πως το 60% των Ελλήνων δεν ξέρει να κολυμπάει;
H ένταξη της κολύμβησης ως μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής της Γ΄ Δημοτικού είναι ένα πρώτο βήμα εξοικείωσης των παιδιών με το νερό. Από μελέτη που πραγματοποιήσαμε στο Εργαστήριο Προπονητικής του ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και δημοσιεύτηκε στο αναγνωρισμένο περιοδικό Acta Pediatrica (Karatrantou et al. 2020: 109,1:166-174) διαπιστώσαμε ότι ακόμη και με 10 - 11 μαθήματα στο νερό τα παιδιά βελτιώνονται, διασκεδάζουν και αποκτούν τις βάσεις για την εκμάθηση της κολύμβησης. Για να προχωρήσουμε ένα βήμα ακόμη προς τη σωστή εκμάθηση της κολύμβησης θα πρέπει τα μαθήματα να αυξηθούν και να ενταχθούν στο πρόγραμμα και οι επόμενες τάξεις του Δημοτικού (Δ, Ε, ΣΤ).
Πέρα από την εξοικείωση του πληθυσμού με το νερό και την εκμάθηση κολύμβησης, ποιοι άλλοι βασικοί κανόνες ασφαλείας κρίνετε ότι είναι σημαντικοί για την αποφυγή των πνιγμών στη χώρα μας;
Διάφοροι οργανισμοί τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας καταρτίζουν κανόνες σχετικούς με την ασφαλή κολύμβηση. Φυσικά, όπως και όλοι οι κανόνες, θα πρέπει αφού γίνουν κατανοητοί από τους πολίτες να τηρούνται αλλά να υπάρχει και κάποια μορφή επιτήρησης. Για παράδειγμα, τι γίνεται όταν κάποιος μετά από χρήση αλκοόλ οδηγά μηχανοκίνητο όχημα στη θάλασσα ή ακόμη και εάν απλώς κολυμπά σε αυτή; Ποιος θα ελέγξει τέτοιες καταστάσεις σε μια χώρα που είναι γεμάτη παραλίες; Η προσωπική ευθύνη και υπευθυνότητα των πολιτών είναι πολύ σημαντικές, όπως πολύ σημαντική είναι και η τήρηση των κανόνων και από τους υπεύθυνους φορείς, όπως για παράδειγμα των Δήμων (ναυαγοσώστες στις παραλίες), των ιδιωτικών επιχειρήσεων (ναυαγοσώστες στις πισίνες), του Λιμενικού (έλεγχοι στη θάλασσα και στην παραλία) κ.α.
Κάποιοι βασικοί κανόνες ασφαλείας που είναι σημαντικοί για την αποφυγή πνιγμών είναι:
1. Παρακολουθείστε οργανωμένα μαθήματα κολύμβησης
2. Κολυμπήστε πάντα με παρέα και ιδανικά υπό την επίβλεψη ναυαγοσώστη (εάν αυτό είναι εφικτό)
3. Μην αφήνετε από την επίβλεψή σας ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι
4. Αποφύγετε την κολύμβηση αμέσως μετά το φαγητό (ιδανικά πρέπει να έχουν περάσει 3 ώρες από την κατανάλωση φαγητού)
5. Μπείτε σταδιακά μέσα στο νερό, ώστε να προσαρμοστεί ο οργανισμός σας στη θερμοκρασία του νερού (ιδιαίτερη προσοχή όταν το νερό είναι κρύο).
6. Μην απομακρύνεστε από τα ρηχά και κολυμπήστε παράλληλα με την ακτή
7. Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας και μην κάνετε επίδειξη των δυνάμεών σας στους υπόλοιπους λουόμενους
8. Μην κάνετε ριψοκίνδυνα παιχνίδια που θέτουν εσάς ή τους γύρω σας σε κίνδυνο
9. Αν παρασυρθείτε στα βαθιά από κάποιο ρεύμα, διατηρήστε την ψυχραιμία σας, κολυμπήστε παράλληλα με την ακτογραμμή για να απεγκλωβιστείτε και μετά κάθετα για να επιστρέψετε στην ακτή
10. Αποφύγετε το κολύμπι εάν έχετε καταναλώσει αλκοόλ ή ναρκωτικά
11. Μην παραβλέπετε τυχόν προειδοποιήσεις προς τους λουόμενους από τις τοπικές Αρχές
12. Να είστε επιφυλακτικοί όταν επισκέπτεστε μια παραλία για πρώτη φορά. Καλό είναι να έχετε ενημερωθεί από τους κατοίκους της περιοχής για τυχόν κινδύνους που μπορεί να προκύψουν