Η φωτογραφική μηχανή που πρέπει να έχεις μαζί σου στις καλοκαιρινές διακοπές – Οδηγός επιλογής
Αδιάβροχες, compact, DSLR, Mirrorless, Instant, Film… Ποια να διαλέξω; Αφού αγοράζω φωτογραφική μηχανή και όχι αυτοκίνητο, γιατί θα πρέπει να με ενδιαφέρει η ταχύτητα; Τι ακριβώς προσφέρει αυτό το ISO στα δικά μου επιτυχημένα ενσταντανέ;
Αυτά και πολλά άλλα είναι ερωτήματα που ευλόγως προκύπτουν στους δυνητικούς φωτογράφους που ετοιμάζονται να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην τέχνη των αντικατοπτρισμών.
DSLR
Οι D-SLR, δηλαδή οι ψηφιακές μηχανές με σκόπευση μέσω φωτογραφικού φακού και καθρέφτη, ως οι απόγονοι των επαγγελματικών αναλογικών φωτογραφικών μηχανών, έχουν εξαιρετικές δυνατότητες που μας αφήνουν να δημιουργούμε και να παίζουμε με την εστίαση. Το κύριο χαρακτηριστικό που τις κάνει να ξεχωρίζουν σε σχέση με τις άλλες είναι το σκόπευτρο (viewfinder) μέσα από το οποίο ο φωτογράφος μπορεί να δει το θέμα που φωτογραφίζει. Φυσικά όλες οι σύγχρονες DSLR έχουν και μεγάλη LCD οθόνή τους στο πίσω μέρος. Μπορούν να δεχτούν διαφορετικούς φακούς (από ευρυγώνιους μέχρι τηλεφακούς εξαιρετικού ζουμ) και περιλαμβάνουν ποικιλία ρυθμίσεων και δεκάδες αξεσουάρ τα οποία επιλέγουμε ανάλογα με τις δημιουργικές μας απαιτήσεις. Τα δύο βασικά μειονεκτήματα: το υψηλό κόστος, αν και στις μέρες μας υπάρχουν και πιο οικονομικές λύσεις και ο μεγάλος όγκος και βάρος τους.
Compact
Στον αντίποδα, οι compact μηχανές χαρακτηρίζονται από την ευκολία στη χρήση τους (δεν απαιτούν ιδιαίτερες γνώσεις φωτογραφίας, αφού η πλειονότητα των ενεργειών για να τραβήξουμε μία φωτογραφία γίνεται κι αυτόματα). Οι γνωστές και ως point and shoot cameras (σημαδεύω και φωτογραφίζω σε ελεύθερη μετάφραση) αποτελούν μια οικονομική λύση κι έχουν περισσότερες δυνατότητες από την φωτογραφική ενός κινητού τηλεφώνου. Για παράδειγμα καλύτερο ζουμ, δυνατότητα ελέγχου της έκθεσης, της ισορροπίας του λευκού (white balance), της εστίασης κλπ. Στην ουσία έχουν αρκετές δυνατότητες και αξιόλογα τεχνικά χαρακτηριστικά ενώ την ίδια στιγμή κοστίζουν πολύ λιγότερο και φτάνουν σε πολύ βολικότερη συσκευασία.
Mirrorless
Με στόχο να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των δύο προηγούμενων κατηγοριών, τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν οι Mirrorless Cameras. Οι φωτογραφικές μηχανές που έχουν μικρό σώμα που «μοιάζει» με compact αλλά πολύ περισσότερες δυνατότητες. Συγκεκριμένα αυτό που τις διαχωρίζει από τις DSLR είναι η απουσία καθρέφτη, συνεπώς και viewfinder, δηλαδή «ματιού», άρα το καδράρισμα γίνεται απευθείας από την LCD οθόνη τους. Με αυτό τον τρόπο καταφέρνουν να είναι πιο λεπτές και ελαφριές από τις DSLR. Από την άλλη αυτό που τις διαχωρίζει από τις compact είναι πως παρά το μικρό τους μέγεθος δέχονται εναλλάξιμους φακούς.
Αισθητήρας
Βασικό κριτήριο για την επιλογή της μηχανής μας είναι ο αισθητήρας, το εξάρτημα δηλαδή εκείνο πάνω στο οποίο γίνεται η ψηφιακή απεικόνιση της λήψης μας. Ο γενικός κανόνας λέει πως όσο μεγαλύτερος είναι ο αισθητήρας, τόσο το καλύτερο, καθώς επηρεάζει σημαντικά πολλές παραμέτρους της φωτογραφίας.
Megapixel
Τα Megapixel είναι στην ουσία η ανάλυση του αισθητήρα της φωτογραφικής μηχανής. Σκεφτείτε πως η κάθε ψηφιακή φωτογραφία αποτελείται από μικρές «κουκίδες» οι οποίες συνθέτουν το μωσαϊκό της εικόνας που παρουσιάζει. Όσο πυκνότερο το «μωσαϊκό» τόσο καλύτερη και η ποιότητα της φωτογραφίας. Κάθε «κουκίδα» είναι στην πράξη ένα Pixel ενώ 1 Megapixel είναι ένα εκατομμύριο pixels. Κατ' επέκταση όταν λέμε ότι μία φωτογραφική μηχανή έχει αισθητήρα «5 Megapixels» εννοούμε ότι μπορεί να δημιουργήσει μία φωτογραφία η οποία αποτελείται από 5 εκατομμύρια pixels. Από αυτό κατανοούμε πως όσο περισσότερα τα megapixel του αισθητήρα τόσο μεγαλύτερη η ευκρίνεια και τόσο υψηλότερη η ποιότητα της φωτογραφίας.
Βέβαια αξίζει να σκεφτούμε πως εκτός από την περίπτωση που θέλουμε να τυπώσουμε γιγαντοαφίσα τα 10 megapixel είναι υπέρ αρκετά (ακόμα και τα 8 αρκούν για ένα τύπωμα σε κανονικό μέγεθος). Τα επιπλέον megapixel απευθύνονται σε αυτούς που θέλουν να κάνουν περισσότερο δημιουργική φωτογραφία, η οποία απαιτεί και επιπλέον επεξεργασία στον υπολογιστή.
Ζουμ
Δεν είναι λίγες φορές που στα σταντ των φωτογραφικών μηχανών διαβάζουμε για τα διάφορα ζουμ που διαθέτουν, φτάνοντας ακόμα και τα 20x. Σίγουρα ένας φακός με μεγάλο ζουμ μας λύνει τα χέρια σε πολλές περιπτώσεις, αφού μπορούμε να φέρουμε το θέμα μας όσο κοντά θέλουμε χωρίς να χρειαστεί να μετακινηθούμε. Είναι σημαντικό, όμως, να διαχωρίσουμε το οπτικό ζουμ από το ψηφιακό.
Έκθεση
Όπως λέμε με απλά λόγια η ποσότητα του φωτός που καταγράφει ο αισθητήρας. Δηλαδή αν φωτογραφίζετε κατά την διάρκεια ενός καλοκαιρινού μεσημεριού, με την ύπαρξη μεγάλης ποσότητας φωτός, είναι πολύ πιθανό η φωτογραφία σας να βγει «καμένη» (ή υπερφωτισμένη) αν δεν προσέξετε τις ρυθμίσεις του διαφράγματος, του ISO και της ταχύτητας.
Ταχύτητα
Μέσα στη φωτογραφική μηχανή, μπροστά από τον αισθητήρα, υπάρχει ένα μικρό πτερύγιο που ονομάζεται κλείστρο. Όταν τραβάτε μια φωτογραφία, αυτό ανοίγει και κλείνει για να αφήσει το φως να φτάσει στον αισθητήρα, δημιουργώντας την εικόνα σας. Αναφερόμενοι λοιπόν στην ταχύτητα κλείστρου μιλάμε για το πόσο γρήγορα ή αργά ανοίγει και κλείνει το κλείστρο. Αυτό μας ενδιαφέρει γιατί η μεγαλύτερη ταχύτητα θα «πιάσει» ένα γρήγορο θέμα (μια σταγόνα που πέφτει για παράδειγμα) χωρίς να βγει θολό. Η μικρή ταχύτητα θα χρειαστεί σε συνθήκες ελάχιστου φωτός, για να αποτυπώσουμε τα φώτα της πόλης τη νύχτα για παράδειγμα.
ISO
Στην ουσία πρόκειται για την ευαισθησία της φωτογραφικής μηχανής στο διαθέσιμο φως. Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός ISO, τόσο πιο ευαίσθητος είναι ο αισθητήρας στο φως, και αντίστροφα. Η ρύθμισή του ISO χρησιμεύει ανάλογα με τις συνθήκες φωτισμού, καθώς το μεγάλο ISO πιθανότατα θα δημιουργήσει «θόρυβο» και κόκους, αν δεν υπάρχει επαρκής φωτισμός.
Οθόνη LCD
Η οθόνη είναι ίσως αυτό που θα χρησιμοποιήσετε περισσότερο πάνω στη μηχανή σας. Αφενός την χρησιμοποιούμε για να καδράρουμε και να τραβήξουμε τη φωτογραφία και αφετέρου για να δούμε τι έχουμε τραβήξει. Επιπλέον, μέσα από την οθόνη γίνονται και όλες οι άλλες ρυθμίσεις της μηχανής. Πρέπει, λοιπόν, να έχει σίγουρα ένα ικανοποιητικό μέγεθος, για να μην μας κουράζει και να έχει και αξιοπρεπή ανάλυση.
Σημαντικό είναι, επίσης, να δούμε πώς αντιδρά η οθόνη της μηχανής σε συνθήκες δυνατού φωτισμού. Μην ξεχνάμε ότι οι μισές τουλάχιστον από τις φωτογραφίες που θα τραβήξουμε θα είναι υπό το φως του ήλιου. Αυτό σημαίνει ότι, όταν θέλουμε να τις δούμε, θα πρέπει να διακρίνονται καθαρά στην οθόνη.
