Τεράστια μαύρη τρύπα «πιάστηκε να παίρνει έναν υπνάκο» μετά από υπερκατανάλωση τροφής
Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από έναν υπνάκο μετά από ένα μεγάλο, απολαυστικό γεύμα. Και αποδεικνύεται ότι δεν είμαστε οι μόνοι - καθώς μια τεράστια μαύρη τρύπα εντοπίστηκε να παίρνει έναν «υπνάκο» μετά την υπερκατανάλωση τροφής.
Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb για να εντοπίσει μια μαύρη τρύπα στο πρώιμο σύμπαν, μόλις 800 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Η μαύρη τρύπα είναι τεράστια -400 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου μας- καθιστώντας την μία από τις πιο ογκώδεις μαύρες τρύπες που έχει ανακαλύψει ο Webb σε αυτό το σημείο της ανάπτυξης του σύμπαντος. Είναι τόσο τεράστια που αποτελεί περίπου το 40% της συνολικής μάζας του γαλαξία που τη φιλοξενεί.
Συγκριτικά, οι περισσότερες μαύρες τρύπες στο τοπικό σύμπαν είναι περίπου το 0,1% της μάζας του γαλαξία που τις φιλοξενεί.
Ωστόσο, παρά το γιγαντιαίο μέγεθός της, αυτή η μαύρη τρύπα τρώει, ή συσσωρεύει, το αέριο που χρειάζεται για να αναπτυχθεί με πολύ χαμηλό ρυθμό - περίπου 100 φορές κάτω από το θεωρητικό μέγιστο όριο - καθιστώντας την ουσιαστικά αδρανή.
Και αυτή η ανακάλυψη έχει αμφισβητήσει τα υπάρχοντα μοντέλα για το πώς αναπτύσσονται οι μαύρες τρύπες. Οι ερευνητές λένε ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι οι μαύρες τρύπες περνούν από σύντομες περιόδους ταχύτατης ανάπτυξης, ακολουθούμενες από μεγάλες περιόδους ύπνου.
Ο καθηγητής Roberto Maiolino, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, δήλωσε: «Είναι πιθανό οι μαύρες τρύπες να “γεννιούνται μεγάλες”, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ο Webb έχει εντοπίσει τεράστιες μαύρες τρύπες στο πρώιμο σύμπαν. Αλλά μια άλλη πιθανότητα είναι να περνούν περιόδους υπερδραστηριότητας, ακολουθούμενες από μεγάλες περιόδους αδράνειας».
«Ακούγεται αντιφατικό να εξηγούμε μια αδρανή μαύρη τρύπα με περιόδους υπερδραστηριότητας, αλλά αυτές οι σύντομες εκρήξεις της επιτρέπουν να μεγαλώνει γρήγορα, ενώ περνάει τον περισσότερο χρόνο της κοιμώμενη. Περαιτέρω αναλύσεις υποδεικνύουν ότι μαύρες τρύπες όπως η συγκεκριμένη πιθανότατα τρώνε για πέντε έως 10 εκατομμύρια χρόνια και κοιμούνται για περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια. Όταν οι μαύρες τρύπες «κοιμούνται», είναι πολύ λιγότερο φωτεινές, γεγονός που καθιστά δυσκολότερο τον εντοπισμό τους, ακόμη και με τηλεσκόπια υψηλής ευαισθησίας όπως το Webb».
Οι μαύρες τρύπες δεν μπορούν να παρατηρηθούν άμεσα
Αντίθετα, ανιχνεύονται από την προδοτική λάμψη ενός στροβιλιζόμενου δίσκου συσσώρευσης, ο οποίος σχηματίζεται κοντά στις άκρες της μαύρης τρύπας. Το αέριο στο δίσκο προσαύξησης γίνεται εξαιρετικά θερμό και αρχίζει να λάμπει και να εκπέμπει ενέργεια στην υπεριώδη περιοχή.
Η ομάδα δήλωσε ότι αυτή η νέα ανακάλυψη θα μπορούσε να είναι η κορυφή ενός πολύ μεγαλύτερου παγόβουνου, αν οι μαύρες τρύπες στο πρώιμο σύμπαν περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους σε αδρανή κατάσταση.
«Είναι πιθανό η συντριπτική πλειοψηφία των μαύρων τρυπών εκεί έξω να βρίσκεται σε αυτή την αδρανή κατάσταση - εκπλήσσομαι που βρήκαμε αυτή τη μία, αλλά είμαι ενθουσιασμένος με τη σκέψη ότι υπάρχουν τόσες πολλές άλλες που θα μπορούσαμε να βρούμε», πρόσθεσε ο καθηγητής Maiolino.
Τα ευρήματά τους δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature.