Ήλιος: Η πιο τέλεια σφαίρα του διαστήματος

Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Χαβάη, το Στάνφορντ και από το Ponta Grossa της Βραζιλίας, χρησιμοποιώντας τον Ηλιοσεισμική Μαγνητική Συσκευή Απεικόνισης του διαστημικού παρατηρητηρίου ηλιακής δραστηριότητας, SDO της NASA έκαναν τις πιο ακριβείς μετρήσεις του ηλιακού ισημερινού δίσκου που έχουν γίνει ποτέ. Και ο Ήλιος αποδεικνύεται τόσο τέλεια σφαίρα, που αν ήταν μπάλα του βόλεϊ, η διαφορά μεταξύ της μεγαλύτερης και μικρότερης διαμέτρου του, θα ήταν μικρότερη από μία ανθρώπινη τρίχα.

Ο Ήλιος, που εκτελεί μια περιστροφή γύρω από τον εαυτό του κάθε 28 μέρες, δεν έχει στέρεη επιφάνεια, και καθώς είναι μια καυτή περιστρεφόμενη μπάλα από αέρια, οι αστρονόμοι περίμεναν να είναι πεπλατυσμένος στον ισημερινό, όπως για παράδειγμα συνέβη στη Γη, που εξαιτίας των φυγόκεντρων δυνάμεων κατά το σχηματισμό της απέκτησε ένα ελαφρά ωοειδές σχήμα. Κι όμως, η πραγματική διαφορά της διαμέτρου του Ήλιου στον Ισημερινό και ενός μεσημβρινού που περνάει από τους πόλους του, είναι μόλις 10 χιλιόμετρα, όταν η διάμετρος αυτή είναι της τάξης των 1.400.000 χιλιομέτρων.

Τα αποτελέσματα που δημοσιεύονται στο περιοδικό Science, είναι το επιστέγασμα 50 χρόνων προσπάθειας για την ακριβή μέτρηση των διαστάσεων του Ήλιου, στα οποία αυτό που κυρίως δυσχέραινε το έργο των ερευνητών ήταν η παρεμβολή της γήινης ατμόσφαιρας, μια δυσκολία που ξεπεράστηκε με το διαστημικό τηλεσκόπιο SDO. Υπολογίζουν πως η πολύ μικρή αυτή παραμόρφωση του Ήλιου είναι εντυπωσιακά σταθερή με την πάροδο του χρόνου, και είναι σαφώς ενάντια στις προβλέψεις που την ήθελαν πολύ μεγαλύτερη. Αυτό προϋποθέτει πως το σχήμα του Ήλιου πρέπει να επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες και δυνάμεις κάτω από την επιφάνειά του, όπως το ισχυρό του μαγνητικό πεδίο, ή οι εσωτερικές αναταράξεις στο εσωτερικό του που προκαλούνται από το γεγονός πως τα διαφορετικά στρώματα του Ήλιου κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες. Έτσι οι μετρήσεις αυτές θα βοηθήσουν και στην καλύτερη κατανόηση της δομής και των διεργασιών στο εσωτερικό του Ήλιου.