Το ηφαίστειο της Σαντορίνης «ξύπνησε»
Για περίπου 25 χρόνια επικρατούσε σχετική ηρεμία στο ηφαίστειο που κατέστρεψε το Μινωικό Πολιτισμό το 1600 π.Χ. Το νέο «ζωντάνεμα» του ηφαιστείου καταγράφεται από την αρχή του 2011.
Σύμφωνα με την έρευνα Βρετανών επιστημόνων της Οξφόρδης και του Μπρίστολ, σε συνεργασία με Έλληνες συναδέλφους τους από το πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος) και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Εργαστήριο Ανώτερης Γεωδαισίας), ο υπόγειος θάλαμος του μάγματος (των λιωμένων πετρωμάτων) κάτω από το ηφαίστειο της Σαντορίνης επεκτάθηκε σημαντικά, κατά περίπου 10 έως 20 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, μεταξύ Ιανουαρίου 2011 και Απριλίου 2012.
Αυτό σημαίνει ότι το «φούσκωμα» του μάγματος έχει όγκο έως 15 φορές μεγαλύτερο από το Ολυμπιακό Στάδιο του Λονδίνου. Η προσθήκη αυτού του μάγματος, από άποψη όγκου, θεωρείται η σημαντικότερη που έχει λάβει χώρα από το 1955, λίγο μετά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου.
Επίσης, η διόγκωση του μάγματος οδήγησε σε ανύψωση της επιφάνειας του νησιού κατά 8 έως 14 εκατοστά στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι το ηφαίστειο της Σαντορίνης εμφανίζει δύο διαφορετικών ειδών εκρήξεις στο πέρασμα του χρόνου: αφενός μικρές εκρήξεις που συμβαίνουν σχετικά συχνά και εκλύουν λάβα και, αφετέρου, μεγάλες εκρήξεις που συμβαίνουν σπάνια, ανά περίπου 10.000 έως 30.000 χρόνια. Και οι δύο τύποι εκρήξεων θεωρείτο ότι «εκκολάπτονται» σε ένα ρηχό θάλαμο μάγματος, ο οποίος τροφοδοτείται σε συνεχή βάση από μικρές ποσότητες λιωμένων πετρωμάτων, οι οποίοι ανεβαίνουν από κάτω προς τα πάνω.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, είτε το ηφαίστειο της Σαντορίνης βρίσκεται στην πιο συνηθισμένη (αργή) φάση συσσώρευσης λάβας είτε στην πιο σπάνια (και γρήγορη) εκρηκτική φάση του, ο ρηχός θάλαμος του μάγματος τροφοδοτείται περιστασιακά με ταχείας ροής ποσότητες μάγματος. Η χρονική διάρκεια αυτών των περιόδων τροφοδότησης του μάγματος είναι σύντομη σε σχέση με τις ενδιάμεσες περιόδους ηρεμίας, ενώ το πότε θα συμβούν αυτές οι περιστασιακές ανατροφοδοτήσεις, δηλαδή ο χρονισμός τους, εξαρτάται από την υπόγεια δυναμική που αναπτύσσεται στο ακόμα βαθύτερο τμήμα του μάγματος κάτω από τη Σαντορίνη.
Αυτό που μένει αναπάντητο, όμως, είναι το μείζον ερώτημα: πότε το ηφαίστειο θα εκραγεί ξανά.