Δέκα βιβλία που μας «δείχνουν» πού να ταξιδέψουμε

Της Χρύσας Γρίβα

Πολλές φορές όμως, με αφορμή τις περιγραφές του βιβλίου και τον τόπο στον οποίο διαδραματίζεται η ιστορία του, μπήκαμε στον πειρασμό να ταξιδέψουμε, όχι μόνο νοητά, αλλά και στην πραγματικότητα! Δεν μιλάμε βέβαια για τα ταξιδιωτικά βιβλία, που έχουν εξ ορισμού αυτόν τον σκοπό, αλλά για μυθιστορήματα, στα οποία όμως ο τόπος διαδραματίζει -καμιά φορά- ακόμα και πρωταγωνιστικό ρόλο.

Ας δούμε μερικά από τα βιβλία που μας έκαναν να θέλουμε να ολοκληρώσουμε το διάβασμα και να τρέξουμε να κλείσουμε εισιτήρια το συντομότερο.

1. Τα στενά παπούτσια, Ζωρζ Σαρρή

Αρχίζουμε με ένα βιβλίο για παιδιά, μιας πολυγραφότατης και πολύ δημοφιλούς συγγραφέως, της Ζωρζ Σαρρή. Στα «Στενά Παπούτσια» παρακολουθούμε τις περιπέτειες της Ζωής, που παραθερίζει με την οικογένειά της στο σπίτι του Καζαμία, στην Αίγινα. Η Αίγινα είναι ο τόπος διεξαγωγής ενός ακόμα πολύ γνωστού έργου της Σαρρή, που λέγεται «Ο θησαυρός της Βαγίας» και το οποίο γυρίστηκε ως τηλεοπτική σειρά για την ΕΡΤ, στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Εκεί μια παρέα εφήβων μπλέκει την περιπέτεια με τις ιστορίες της Κατοχής. Στο κέντρο της ιστορίας, η Αίγινα, το μικρό χωριό της Βαγίας και ο αρχαίος ναός της Αθηνάς Αφαίας. Πώς να μη θέλει κάποιος να δει από κοντά αυτές τις περιοχές, στις οποίες τον ταξίδεψε τόσο η φαντασία του ως παιδί;

2. Ο Κόμης Μοντεκρίστο, Αλέξανδρος Δουμάς

Στις ακτές της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Κορσικής αλλά και το Παρίσι, μας ταξιδεύει ο Αλέξανδρος Δουμάς στο έργο του για τον Κόμη του Μόντε Κρίστο και τις περιπέτειές του από την αδικία στην εκδίκηση και την εξιλέωση. Η περιγραφή των τοπίων είναι τόσο αριστουργηματική και αντανακλά με τέτοιο τρόπο την ψυχοσύνθεση των ηρώων και τα πάθη τους, που ο αναγνώστης αναζητά εναγωνίως να δει με τα ίδια του τα μάτια τον τόπο φυλάκισης του αδικημένου κόμη, αλλά και το άγριο τοπίο της απόδρασης ως το ερημικό νησί, όπου έδωσε μάχη για να μείνει ζωντανός και να επιστρέψει για να εκδικηθεί.

3. Μικρά Αγγλία, Ιωάννα Καρυστιάνη

Η αρχοντική Άνδρος του μεσοπολέμου είναι η Μικρά Αγγλία, με πλούτο από τους καπετάνιους, με αρχοντικά σπίτια, με πολιτισμό, με «ευρωπαϊκό αέρα». Οι αισθηματικές περιπέτειες των δύο ηρωίδων αδελφών του βιβλίου, της Όρσας και της Μόσχας, έχουν φόντο το νησί των Κυκλάδων που δεν μοιάζει σε τίποτα με τον δημοφιλή τουριστικό προορισμό που γνωρίζουμε. Κι όμως, ειδικά η Χώρα της Άνδρου, διατηρεί τον αέρα της εποχής έως τις μέρες μας και η βόλτα στα σοκάκια της μας μεταφέρει στους έρωτες, τα πάθη και τις δυστυχίες των δύο κοριτσιών που δημιούργησε η Καρυστιάνη. Όταν δε, παρακολουθήσαμε και την κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου από τον Παντελή Βούλγαρη, βεβαιωθήκαμε ότι η Άνδρος πρέπει να είναι ο επόμενός μας προορισμός.

4. Η Μεγάλη Χίμαιρα, Μανώλης Καραγάτσης

Η Σύρος είναι ο τόπος όπου εξελίσσονται τα γεγονότα στο μυθιστόρημα «Μεγάλη Χίμαιρα» του Μανώλη Καραγάτση. Δεν είναι όμως η Ερμούπολη ή η Άνω Σύρα που πρωταγωνιστούν, αλλά το χωριό της Επισκοπής και η «άλλη» Σύρος, η άγνωστη. Μέσα από ένα ταξίδι ψυχής, όπου μας βάζει να πορευθούμε το ψυχογράφημα του Καραγάτση, γνωρίζουμε έναν τόπο που μοιάζει άγριος, αλλά και τόσο δελεαστικός, ώστε να αποζητάμε να τον δούμε ιδίοις όμμασι, το συντομότερο.

5. Περηφάνια και Προκατάληψη, Τζέιν Όστιν

Οι μεγάλοι περίπατοι της Ελίζαμπεθ Μπένετ στο Λόνγκμπουρν, το Χέρτφορντσαϊρ και το Ντέρμπισαϊρ στην αγγλική εξοχή, κάνουν και τον πιο αδιάφορο να θέλει να κλείσει για λίγο τα μάτια και να φανταστεί τα καταπράσινα λιβάδια, με τα ποταμάκια και τις λιμνούλες, τα ψηλά δέντρα, τους χωμάτινους δρόμους και τα κάστρα, να ξεφυτρώνουν στις κορυφές των λόφων. Κι όσο ο έρωτας της Λιζ για τον κύριο Ντάρσι «φουντώνει», με φόντο τα εξοχικά και τις επαύλεις της περιοχής, τόσο θέλουμε να μεταφερθούμε κι εμείς κάπου εκεί κοντά, να δούμε τα τοπία που ενέπνευσαν αυτές τις διαχρονικές ιστορίες της Όστιν ή και των αδερφών Μπροντέ.

6. Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες, Ντέλια Όουεν

Ένα από τα πιο πρόσφατα best sellers βιβλία παγκοσμίως, το έργο της βιολόγου Ντέλια Όουενς μας ταξιδεύει στους βάλτους της Βόρειας Καρολίνας και στην πιο «ξεχασμένη» μορφή της αμερικανικής κοινωνίας. Ίσως να μην μπορούμε εύκολα να φανταστούμε μια ξέγνοιαστη περιήγηση κι όμως, την ίδια ώρα λαχταράμε να δούμε από κοντά όλα τα πουλιά, όλα τα όστρακα, όλα τα πλάσματα της λίμνης που κράτησαν παρέα στην Κάια, την ηρωίδα που δημιούργησε έναν δικό της κόσμο και μας προσκάλεσε ως αναγνώστες της να επιχειρήσουμε να τα δούμε κι εμείς.

7. Η Καρδερίνα, Ντόνα Ταρτ

Το βιβλίο που κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ για το 2014 εκτυλίσσεται στην καρδιά της Νέας Υόρκης, το Μανχάταν. Εκεί παρακολουθούμε τον πρωταγωνιστή, τον Θίοντορ να βρίσκεται από το πλούσιο Άπερ Σάιντ και το Μητροπολιτικό Μουσείο στο Τσέλσι και τα στενά δρομάκια του Νότιου Μανχάταν, σε μια πορεία ζωής που φαίνεται να ορίζεται από έναν ζωγραφικό πίνακα, την Καρδερίνα του Ολλανδού ζωγράφου Κάρελ Φαμπρίσιους, που ήταν μαθητής του Ρέμπραντ. Αν χρειαζόμασταν έναν ακόμα λόγο για να επιλέξουμε να επισκεφθούμε το Μανχάταν, το βιβλίο αυτό μας τον προσφέρει -και με το παραπάνω.

8. Το νησί, Βικτόρια Χίσλοπ

Ποιος θα φανταζόταν ότι η Σπιναλόγκα, το νησί των λεπρών, θα μπορούσε να εξάψει με αυτόν τον τρόπο τη φαντασία των αναγνωστών, ώστε να θέλουν να την επισκεφθούν; Κι όμως το βιβλίο της Χίσλοπ και -ομολογουμένως- η τηλεοπτική σειρά που ακολούθησε, ανέδειξαν τη Σπιναλόγκα σε τόπο συμπάθειας και για μία ακόμα φορά, οι ομορφιές της Κρήτης ήρθαν σε πρώτο πλάνο. Ποιος δε θέλει να δει το μέρος που έζησε η αγαπημένη δασκάλα Ελένη και ο πιστός της σύντροφος Γιώργης, αλλά και όλοι οι άλλοι ήρωες, που έφεραν πολλές φορές δάκρυα στα μάτια μας;

9. Νέμεσις, Τζο Νέσμπο

Η σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων του Νορβηγού Τζο Νέσμπο είναι ο λόγος που θέλουμε πολύ να ταξιδέψουμε στο Όσλο. Η νορβηγική πρωτεύουσα είναι το κέντρο των περιπετειών του ντετέκτιβ Χάρι Χόλε, ενός ήρωα με πολλές σκοτεινές πλευρές που πρωταγωνιστεί σε μια σειρά από ιστορίες. Μπορεί ο Χόλε να ασχολείται με το έγκλημα και τον υπόκοσμο, δεν παύουμε όμως να θέλουμε να ταξιδέψουμε στον κόσμο του και να βρεθούμε κι εμείς στη Σκανδιναβία για να μπούμε ακόμα πιο βαθιά στις ιστορίες του.

10. Οι Πεφωτισμένοι, Νταν Μπράουν

Πώς να μην θέλει κανείς να ταξιδέψει το συντομότερο στη Ρώμη, μετά από το βιβλίο αυτό, το κύριο μέρος του οποίου εκτυλίσσεται σε ιστορικά μέρη της πρωτεύουσας της Ιταλίας; Μπορεί ο στόχος του Νταν Μπράουν να ήταν να φτιάξει ένα μυθιστόρημα για τις παραθρησκευτικές οργανώσεις και τα μασονικά τάγματα, εντούτοις το βιβλίο «λειτουργεί» και ως ταξιδιωτικός οδηγός για τη Ρώμη και τα θρησκευτικά της αξιοθέατα -φυσικά και για το Βατικανό.