Θεσσαλονίκη: Οι εννέα τύποι τουριστών - «Χαλαροί» και «φιλότεχνοι»
Σύμφωνα με έρευνα της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης οι τουρίστες χωρίζονται σε εννιά κατηγορίες με βάση το προφίλ τους και τους λόγους, που επιλέγουν τον προορισμό των διακοπών τους.
Τη συμπρωτεύουσα επιλέγουν να επισκεφθούν οι χαλαροί, οι δραστήριοι, οι νυχτόβιοι και οι καλοφαγάδες.
Από την έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συνεισφορά της «GBR Consulting», με τη διανομή περίπου 1200 ερωτηματολογίων σε τουρίστες, την περίοδο Οκτωβρίου- Δεκεμβρίου 2022 και Ιανουαρίου 2023, προέκυψαν εννέα διαφορετικά προφίλ για τους επισκέπτες της πόλης:
1. Οι «χαλαροί» αποτελούν μια μεγάλη ομάδα τουριστών, έναν στους τρεις, που δεν έχουν συγκεκριμένα ενδιαφέροντα και θέλουν να βιώσουν τη Θεσσαλονίκη σε έναν χαλαρό ρυθμό, χωρίς να «γεμίζουν» το πρόγραμμά τους. Σε γενικές γραμμές οι «χαλαροί» δεν επισκέπτονται μουσεία, συναυλίες, φεστιβάλ και άλλες εκδηλώσεις. Μόλις ένας στους πέντε επισκέφθηκε το Αρχαιολογικό Μουσείο, την Αγία Σοφία, τη Ρωμαϊκή αγορά και τη Ροτόντα. Οι «χαλαροί» είναι συνήθως ηλικίας 26–45 ετών, ταξιδεύουν κυρίως με τον/την σύντροφό τους ή με φίλους, ενώ οι δαπάνες τους είναι γενικά χαμηλές. Οι «χαλαροί» αξιολόγησαν τη δημόσια καθαριότητα και την κατάσταση των δρόμων υψηλότερα από άλλα προφίλ, με βαθμούς 6,0 και 6,2 αντίστοιχα. Συνολικά από την πόλη, οι «χαλαροί» εμφανίζονται ικανοποιημένοι, αφού της δίνουν συνολικό «βαθμό» 8/10. Η πλειονότητά τους έχει επισκεφθεί περισσότερες από μία φορά τη Θεσσαλονίκη και το 81% αισθάνεται ότι υπάρχουν και άλλα πράγματα να δει στην πόλη. Το 99% των «χαλαρών» θα πρότεινε τη Θεσσαλονίκη σε άλλους και το 97% δηλώνει πως θα την επισκεπτόταν ξανά. Η μέση ημερησία δαπάνη τους διαμορφώνεται στα 83 ευρώ.
2. Οι «αρχαιόφιλοι» είναι επισκέπτες όλων των ηλικιών και επιλέγουν τη Θεσσαλονίκη για το αρχαιολογικό της ενδιαφέρον και την προσωπικότητα της, ενώ την ίδια στιγμή ενδιαφέρονται για τη γαστρονομία της. Με συνολικό βαθμό ικανοποίησης 8,1/10 οι «αρχαιόφιλοι» αξιολόγησαν την εμπειρία τους στην πόλη πάνω από το μέσο όρο. Σχεδόν όλοι θα ήθελαν να επιστρέψουν και να εξερευνήσουν πράγματα που δεν μπόρεσαν να δουν σε αυτό το ταξίδι, ενώ σχεδόν στο σύνολό τους θα την πρότειναν σε φίλους και συγγενείς τους. Ένας στους τέσσερις έκανε ένα οργανωμένο walking tour. Οι «αρχαιόφιλοι» είναι μεταξύ των ταξιδιωτών με τις υψηλότερες ημερήσιες δαπάνες (97 ευρώ).
3. Οι «φιλότεχνοι». Περίπου ένας στους τρεις συμμετείχε σε μια οργανωμένη ξενάγηση αρχιτεκτονικής ή τέχνης του δρόμου. Πέρα από τα μουσεία της πόλης, από πλευράς εκδηλώσεων, οι φιλότεχνοι ενδιαφέρονται για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, που δίνει έμφαση στο ανεξάρτητο σινεμά και τους ανερχόμενους δημιουργούς από όλον τον κόσμο αλλά και για την Biennale Μοντέρνας Τέχνης, που στοχεύει στην προώθηση της ευρωπαϊκής εικαστικής σκηνής. Ένας τους τρεις φιλότεχνους παρακολούθησε κάποια πολιτιστική εκδήλωση και /ή μία θεατρική παράσταση. Το 94% αυτών αισθάνεται ότι υπάρχουν και άλλα πράγματα που θέλει να δει στη Θεσσαλονίκη και περίπου το 27% θεωρεί ότι η εμπειρία του ήταν πολύ καλύτερη των προσδοκιών του. Κατά μέσο όρο, η κατηγορία αυτή τουριστών δαπανά στην πόλη 93 ευρώ ημερησίως.
4. Οι «δραστήριοι» ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 26-45 ετών, ταξιδεύουν κυρίως με τον/την σύντροφο τους ή με φίλους και δαπανούν περίπου 109 ευρώ ημερησίως. Στην πλειονότητά τους κάνουν μια ξενάγηση με λεωφορείο και ένας στους τρεις συμμετέχει σε walking tour ή/και γαστρονομική ξενάγηση. Ένας στους πέντε επισκέπτεται τα αξιοθέατα μέσω ενός ποδηλατικού tour. Επίσης, οι δραστήριοι είναι στη δεύτερη θέση μετά τους φιλότεχνους όσον αφορά τη συμμετοχή τους σε ένα tour art του δρόμου και αρχιτεκτονικής. Οι δραστήριοι επισκέπτονται τον Λευκό Πύργο, την Αρχαία αγορά, τους ναούς της Αγίας Σοφίας και του Αγίου Δημητρίου, τη Ροτόντα και τη Μονή Βλατάδων. Επίσης, η πλειονότητά τους επισκέφθηκε το Αρχαιολογικό και το Βυζαντινό μουσείο, ενώ ένας στους τρεις βρέθηκε στο Εβραϊκό μουσείο, στο Μουσείο Μακεδονικού αγώνα και το Ολυμπιακό Μουσείο. Οι δραστήριοι παρακολουθούν επίσης πολιτιστικές εκδηλώσεις ή συμμετέχουν σε κάποιο εργαστήρι.
5. Οι «νυχτόβιοι», που ανήκουν κατά κύριο στην ηλικιακή ομάδα 18–35 ετών, επιλέγουν τη Θεσσαλονίκη για τη διασκέδαση– νυχτερινή ζωή και η προσωπικότητά της. Επίσης, δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις γαστρονομικές προτάσεις που προσφέρει η Θεσσαλονίκη καθώς και κατ’ αυτούς ελκυστικό εμπορικό κέντρο της. Ένας στους τρεις συμμετείχε σε ένα οργανωμένο bus tour και /ή σε ένα walking tour. Με βαθμολογία 9,1/10 είναι πολύ ικανοποιημένοι από τις εγκαταστάσεις των bar–café και 8,4 από τη σχέση τιμής / ποιότητας. Υψηλή είναι η αξιολόγησή τους και στις επιλογές διασκέδασης με βαθμό 9,0. Ωστόσο, η συνολική βαθμολογία για την εμπειρία τους στη Θεσσαλονίκη είναι 8. Ένας στους δύο νυχτόβιους δήλωσε ότι η εμπειρία του στη Θεσσαλονίκη ήταν καλύτερη των προσδοκιών του, ενώ η μέση ημερήσια δαπάνη τους στην πόλη διαμορφώνεται στα 96 ευρώ.
6. Στη Θεσσαλονίκη έχουν ζήσει για μεγάλες περιόδους διαφορετικές εθνικότητες, οι οποίες με το πέρασμα του χρόνου αφομοιώθηκαν από την πόλη και ταυτόχρονα την επηρέασαν με δικά τους στοιχεία. Οι «πατρογονικοί» αποτελούν μια ομάδα ταξιδιωτών που αναζητούν τις γενεαλογικές τους ρίζες και επιθυμούν να μάθουν περισσότερα για την οικογενειακή τους ιστορία. Οι περισσότεροι «πατρογονικοί» προέρχονται από το Ισραήλ και είναι ηλικίας 36–55. Η πλειονότητα των Ισραηλινών επισκέπτονται όχι μόνο το Εβραϊκό Μουσείο, αλλά και το Αρχαιολογικό Μουσείο, τον Λευκό Πύργο και τη Ροτόντα. Τέσσερις στους δέκα συμμετέχουν σε οργανωμένη ξενάγηση με λεωφορείο. Επισκέπτονται την πόλη είτε με οργανωμένα γκρουπ (συχνά μέσω προσιτών οικονομικά πακέτων) ή μεμονωμένα κυρίως για να αναζητήσουν ίχνη των προγόντων τους. Επίσης, ορισμένοι εξ αυτών επισκέπτονται τη Θεσσαλονίκη με επενδυτική διάθεση. Αγοράζουν παλιές κατοικίες που τις μετατρέπουν σε κατοικίες βραχυχρόνιας μίσθωσης. Κάποια ξενοδοχεία στη Θεσσαλονίκη διαθέτουν kosher εστιατόριο, το οποίο απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο σε Εβραίους. Το 66% των «πατρογονικών» επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη για πρώτη φορά. Σχεδόν όλοι θα σύστηναν την πόλη στο περιβάλλον τους. Η βαθμολογία τους για τις εγκαταστάσεις των εστιατορίων και των bar & cafes είναι 8,8, ενώ για την σχέση τιμής / ποιότητας 8,1. Η συνολική βαθμολογία για την εμπειρία τους στη Θεσσαλονίκη είναι 8,2 και η μέση ημερησία δαπάνη τους στα 91 ευρώ.
7. Οι «καλοφαγάδες». Ένας στους δύο καλοφαγάδες επισκέπτεται τη Θεσσαλονίκη για πρώτη φορά. Οι ημερήσιες δαπάνες τους βρίσκονται στη δεύτερη θέση από όλα τα προφίλ (98 ευρώ) και διαθέτουν τα περισσότερα χρήματα για αγορές στην πόλη. Οι καλοφαγάδες είναι κυρίως ηλικίας 26 – 35 ετών και ταξιδεύουν με τον/την σύντροφό τους ή με φίλους. Οι σημαντικότεροι λόγοι επιλογής της Θεσσαλονίκης είναι η διασκέδαση – νυχτερινή ζωή, το γαστρονομικό της ενδιαφέρον και η προσωπικότητά της, ιδίως μετά τη διεθνή πιστοποίηση που έλαβε η Θεσσαλονίκη με την ένταξή της στο Παγκόσμιο Δίκτυο Δημιουργικών Πόλεων Γαστρονομίας της UNESCO..
8. Οι «ανθρωποκεντρικοί» είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία επισκεπτών και αναφέρεται σε Έλληνες που ζουν εντός ή εκτός Ελλάδας και σε αλλοδαπούς που ταξιδεύουν στη Θεσσαλονίκη για να επισκεφτούν φίλους και συγγενείς. Εκπροσωπούνται από όλες τις ηλικίες, αλλά ξεχωρίζουν οι ηλικιακές ομάδες 26 – 45 ετών. Περίπου ένας στους τρεις ταξιδεύει με τον/την σύντροφό του και / ή με τα παιδιά του/της και η μέση ημερήσια δαπάνης τους ανέρχεται στα 80 ευρώ. Πρόκειται για επαναλαμβανόμενους επισκέπτες της Θεσσαλονίκης. Οι ανθρωποκεντρικοί δεν χρειάζονται οργανωμένες ξεναγήσεις καθώς βρίσκουν τους οδηγούς τους ανάμεσα στους φίλους/ συγγενείς τους που θα τους ξεναγήσουν στην πόλη. Η συνολική αξιολόγηση της εμπειρίας τους είναι μόλις 7,9 βαθμοί και διαμορφώνεται κυρίως από τις χαμηλές αξιολογήσεις για τους δρόμους και τα πεζοδρόμια, τη δημόσια καθαριότητα και τα ΜΜΜ.
9. Οι «επαγγελματίες» ταξιδεύουν για να παρακολουθήσουν ή να συμμετάσχουν σε ένα συνέδριο ή μία έκθεση είτε για να συναντήσουν προμηθευτές, (δυνητικούς) επιχειρηματικούς συνεργάτες ή να επισκεφτούν κάποιο υποκατάστημα που βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη. Στο είδος αυτό του τουρισμού (MICE- Meetings, Incentives, Conferences and Exhibitions), η Θεσσαλονίκη ήταν μεταξύ των κορυφαίων 50 Πόλεων Διεθνών Συνεδρίων για το 2021, με βάση τις επίσημες κατατάξεις για το 2021 που δημοσιεύθηκαν από το International Congress & Convention Association (ICCA). Οι επαγγελματίες είναι ηλικίας 36–55 ετών και γνωρίζουν καλά τη Θεσσαλονίκη, καθώς την έχουν επισκεφθεί περισσότερες από μία φορές. Οι επαγγελματίες ταξιδιώτες μπορεί να παρατείνουν λίγο τη διαμονή τους για να κάνουν κάποιες περαιτέρω περιηγήσεις στα αξιοθέατα. Οι περισσότεροι ταξιδεύουν μόνοι και ακολουθούν οι επαγγελματίες που ταξιδεύουν με συναδέλφους. Ένας στους τέσσερις επαγγελματίες ταξιδιώτες συνοδεύεται από φίλους ή/και τα παιδιά του, ενώ η μέση ημερήσια δαπάνη τους στην πόλη είναι χαμηλή (77 ευρώ).