Κορονοϊός: Επανεμφανίστηκαν συμπτώματα και ιικό φορτίο μετά από θεραπεία με Paxlovid
Οι δύο αντιικές θεραπείες κατά του κορονοϊού, σε μορφή χαπιών οι οποίες είναι διαθέσιμες και έχει αποδειχθεί ότι προστατεύουν από νοσηλεία και θάνατο λόγω COVID-19 όταν η λήψη τους γίνει κοντά στη διάγνωση της νόσου, είναι το Paxlovid της Pfizer και το Molnupiravir της MSD (αμερικανική Merck).
Ωστόσο, οι επιστήμονες εστιάζουν τώρα, στο φαινόμενο της υποτροπής της νόσου εντός σύντομου διαστήματος από τη λήξη της θεραπείας. Τέτοια περιστατικά παρατηρήθηκαν μετά από τη θεραπεία με Paxlovid. Οι ιατροί της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γκίκας Μαγιορκίνης (Επίκουρος Καθηγητής) και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα σχετικά νεότερα δεδομένα.
Το Paxlovid έχει δείξει τη μεγαλύτερη σχετική αποτελεσματικότητα από τις δύο θεραπείες, φτάνοντας σε ποσοστό 90% στην καλύτερη πρόγνωση σε σχέση με ασθενείς που δεν έλαβαν τη θεραπεία. Η θεραπεία θα πρέπει να δοθεί εντός πέντε ημερών από την εμφάνιση συμπτώματων ή θετικού τεστ για SARS-CoV-2, δηλαδή πριν εμφανισθούν βαριά συμπτώματα. Οι μελέτες στο πεδίο, ωστόσο, έχουν δείξει μικρότερη σχετική αποτελεσματικότητα για στελέχη της Όμικρον της τάξης του 75%. Αυτό πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι η Όμικρον είναι λιγότερο παθογόνος, συνεπώς το περιθώριο μείωσης της θνητότητας είναι μικρότερο από ό,τι με το στέλεχος Δέλτα.
Οι ασθενείς που λαμβάνουν το Paxlovid συχνά βλέπουν ότι το ιικό τους φορτίο μηδενίζεται εντός της πενθήμερης αγωγής, γεγονός που αποδεικνύει πόσο αποτελεσματική είναι η θεραπεία στην πράξη. Με απλά λόγια τόσο το αντιγονικό rapid-test όσο και το μοριακό τεστ σε αρκετές περιπτώσεις μηδενίζεται πριν από τη λήξη της διάρκειας της αγωγής. Ωστόσο, όταν άρχισε να διατίθεται η θεραπεία σε ευρύτερη κλίμακα τότε σε ένα μικρό ποσοστό, περίπου 1-2%, παρατηρήθηκε επάνοδος του ιικού φορτίου και των συμπτωμάτων κυρίως εντός του πρώτου 10ήμερου από τη λήξη της θεραπείας. Το φαινόμενο της επανόδου του SARS-CoV-2, γνωστό ως "rebound", μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να συνδέεται με βαριά νόσο, ενώ κάποιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι παρόμοιο φαινόμενο με ποσοστό και πάλι 1-2% έχει παρατηρηθεί και σε ασθενείς που δεν έλαβαν την αγωγή. Παρόμοια φαινόμενα υποτροπής έχουν παρατηρηθεί και σε άλλα παθογόνα με τη διακοπή της αντιικής ή αντιμικροβιακής αγωγής.
Το φλέγον ερώτημα που απασχολεί τους επιστήμονες σχετικά με τα rebound-υποτροπές φορτίων του SARS-CoV-2 μετά από παροχή αντιικής θεραπείας, είναι κατά πόσο είναι πιθανό αυτές οι υποτροπές να επιλέγουν στελέχη που έχουν μεταλλάξεις αντοχής έναντι της αγωγής με Paxlovid και το ακόμα πιο φλέγον ζήτημα είναι κατά πόσο αυτά τα στελέχη είναι πιθανό να μεταδοθούν. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξάπλωση στελεχών που έχουν αντοχή στην θεραπεία με το Paxlovid με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον αποτελεσματικό. Παρόμοια φαινόμενα έχουν παρατηρηθεί και με την παροχή άλλων αντιικών, οπότε πολλοί ειδικοί ιολόγοι υποστηρίζουν ότι είναι θέμα χρόνου να εμφανισθούν στελέχη ανθεκτικά στη θεραπεία Paxlovid.