Δημιουργία αποθεμάτων σε φάρμακα εξετάζει η ΕΕ ενώ μειώνει τα κίνητρα για Έρευνα και Ανάπτυξη

Ψηλά στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επόμενη πενταετία βρίσκονται ο εφοδιασμός φαρμάκων της ΕΕ, η ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων, η πρόληψη, η έλλειψη εργαζομένων στον τομέα της Υγείας, καθώς και οι επενδύσεις. Με τα θέματα αυτά και τις στρατηγικές προτεραιότητες που θα θέσει η ΕΕ, ασχολήθηκε η Υψηλού Επιπέδου Διάσκεψη, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 26 και 27 Μαρτίου 2024 στις Βρυξέλλες. Εκ μέρους του ελληνικού υπουργείου Υγείας, συμμετείχε ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού, Δρ. Άρης Αγγελής.

Οι εργασίες της Διάσκεψης που διοργάνωσε η Βελγική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πραγματοποιήθηκαν τόσο στο πλαίσιο της Ολομέλειας όσο και με τη διεξαγωγή παράλληλων εργαστηρίων. Κεντρικοί ομιλητές ήταν ο Βέλγος υπουργός Υγείας Frank Vandenbroucke, η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων Στέλλα Κυριακίδου, ο Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Γραφείου του Π.Ο.Υ. Hans Kluge, ο Σύμβουλος της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθηγητής Peter Piot, μεταξύ άλλων. Συγκεκριμένα συζητήθηκαν:

• Η ασφάλεια εφοδιασμού φαρμάκων με εστίαση στο ρόλο της Συμμαχίας για τα Κρίσιμα Φάρμακα και η αναγκαιότητα κοινής προσέγγισης ως προς την δημιουργία αποθεμάτων,
• Η ετοιμότητα της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων, με έμφαση στο σύστημα διακυβέρνησης,
• Η έλλειψη εργαζομένων στον τομέα της υγείας, ως αναδυόμενο πρόβλημα στο οποίο θα μπορούσε να συμβάλλει η ανάπτυξη σχετικής στρατηγικής της Ε.Ε.,
• Η πρόληψη μη μεταδοτικών ασθενειών και η προώθηση υγιεινού τρόπου ζωής,
• Η αύξηση των επενδύσεων στην υγεία μέσω της αξιοποίησης των χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ.

Συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για τη νέα φαρμακευτική νομοθεσία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο τέλος του 2023, δημοσίευσε τον πρώτο κατάλογο κρίσιμων φαρμάκων, ο οποίος περιέχει περισσότερες από 200 δραστικές ουσίες που θεωρούνται κρίσιμες για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης σε ολόκληρη την ΕΕ και για τις οποίες η συνέχεια του εφοδιασμού αποτελεί προτεραιότητα. Μαζί με τη σύσταση της Συμμαχίας "Critical Medicines Alliance", στόχος είναι ο συντονισμός βιομηχανίας, Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) και κρατών-μελών (μέσω της Εκτελεστικής Διευθύνουσας Ομάδας για τις Ελλείψεις και την Ασφάλεια Φαρμακευτικών Προϊόντων), ώστε να εντοπίζουν και να προτείνουν μέτρα για την αντιμετώπιση των τρωτών σημείων στις αλυσίδες εφοδιασμού των κρίσιμων φαρμάκων.

Παράλληλα, συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για την αναθεώρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας της ΕΕ. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η νέα φαρμακευτική νομοθεσία στοχεύει να μειώσει το χρόνο που χρειάζεται για την έγκριση νέων φαρμάκων, να δώσει κίνητρα για την παραγωγή φαρμάκων κατά των ανθεκτικών στα αντιβιοτικά βακτηρίων, να βελτιώσει την πρόσβαση των ασθενών και να οριοθετήσει τους κανόνες που θα ελαχιστοποιήσουν τυχόν κινδύνους από τα επερχόμενα τεχνολογικά άλματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη.

Ως προς τα καινοτόμα φάρμακα, πάντως, η ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία συνεχίζει να εκφράζει τις αντιρρήσεις της για πλευρές του προσχεδίου της Κομισιόν. Ήδη η Επιτροπή ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία το προσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο η αρχική προστασία της αποκλειστικότητας για τα νέα φάρμακα ορίζεται σε 7,5 έτη με ένα επιπλέον έτος, εάν το φάρμακο ανταποκρίνεται σε ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες και εάν διεξάγονται κλινικές δοκιμές στην ΕΕ. Αυτή η θέση είναι πιο ήπια από την αρχική πρόταση της Επιτροπής, που προέβλεπε μείωση της περιόδου προστασίας της αποκλειστικότητας σε έξι χρόνια, από οκτώ χρόνια που είναι προς το παρόν. Η τελική ψηφοφορία στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, για τις αλλαγές στην φαρμακευτική πολιτική της ΕΕ έχει προγραμματιστεί για τις 11 Απριλίου.

Καθυστερήσεις στην πρόσβαση των Ελλήνων σε καινοτόμα φάρμακα

Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) εκτιμά ότι «η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία της ύπαρξης ενός ισχυρού και προβλέψιμου πλαισίου κινήτρων για την φαρμακοβιομηχανία, τους ασθενείς και τα ευρωπαϊκά και εθνικά συστήματα υγείας. Ωστόσο, παρά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει σε σχέση με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η μείωση των κινήτρων για την Έρευνα και Ανάπτυξη νέων καινοτόμων φαρμάκων στην Ευρώπη καθιστά την ευρωπαϊκή φαρμακοβιομηχανία λιγότερο ανταγωνιστική, σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου. Παράλληλα, εξακολουθούμε να μη μπορούμε να αντιληφθούμε πώς η μείωση των κινήτρων για την ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων θεραπειών μπορεί να είναι προς το όφελος των ασθενών».

Επικεντρώνοντας στην Ελλάδα, ο ΣΦΕΕ σημειώνει πως μόλις 40 από τα 160 καινοτόμα φάρμακα που κυκλοφόρησαν την περίοδο 2018-2021 είναι πλήρως διαθέσιμα στους Έλληνες πολίτες, κυρίως για λόγους που σχετίζονται με την σταθερά χαμηλή δημόσια χρηματοδότηση αλλά και το ύψος των υποχρεωτικών επιστροφών που καλούνται να καταβάλουν οι φαρμακευτικές εταιρείες.

«Καθώς οι διαβουλεύσεις για τη νέα φαρμακευτική νομοθεσία θα συνεχιστούν, χαιρετίζουμε την ευκαιρία για συνεχή διάλογο σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η έρευνα, η ανάπτυξη και η παραγωγή νέων θεραπειών μπορούν να συμβάλλουν στην δημιουργία μιας ανταγωνιστικής και ανθεκτικής Ευρώπης, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους σε μικρές χώρες όπως η Ελλάδα θα διασφαλιστεί η συνεχής και έγκαιρη πρόσβαση των πολιτών σε νέες και καινοτόμες θεραπείες» καταλήγει ο ΣΦΕΕ.

Σχετικές ειδήσεις

• Θα ξεπεράσει τα 156 δισ. δολάρια η αγορά της ανοσο-ογκολογίας μέχρι το 2030
• Αλλαγές στο ΙΦΕΤ: Ψηφιοποίηση για προμήθεια φαρμάκων σε καλύτερες τιμές
• Μικροβιακή αντοχή: 124 εκατ. ευρώ το χρόνο κοστιζουν στο σύστημα υγείας οι νοσοκομειακές λοιμώξεις