ΣτΕ: Συνταγματικό το μέτρο του clawback για την υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ

Συνταγματικό το μέτρο των αναδρομικών επιστροφών (clawback) από τις φαρμακευτικές εταιρείες προς τον ΕΟΠΥΥ για την υπέρβαση της εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης 
ΣτΕ
Το Συμβούλιο της Επικρατείας
ΑΠΕ-ΜΠΕ
3'

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε με δύο νέες αποφάσεις (904, 905/2024), ότι το μέτρο των αναδρομικών επιστροφών από τους κατόχους άδειας κυκλοφορίας φαρμάκων προς τον ΕΟΠΥΥ της εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης που πραγματοποιήθηκε καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων στον ετήσιο προϋπολογισμό κονδυλίων, το οποίο είχε θεσπισθεί με το άρθρο 11 του ν. 4052/2012 για την περίοδο 2012-2015 και είχε παραταθεί για την περίοδο 2015-2018, παραμένει σύμφωνο προς το Σύνταγμα μετά τη νέα παράτασή του στα έτη 2019-2022 για λόγους δημοσιονομικού συμφέροντος με το άρθρο 25 του ν. 4549/2018. Είχαν προηγηθεί άλλες δύο αποφάσεις του Στ΄ Τμήματος του ΣτΕ που έκριναν το μέτρο συνταγματικό.

Ειδικότερα με τις αποφάσεις αυτές κρίθηκε ότι το Σύνταγμα προστατεύει μεν με το άρθρο 5 παρ. 1 την κατά τους όρους της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς ισότιμη πρόσβαση και ανάπτυξη παραγωγικής και συναλλακτικής δραστηριότητας με σκοπό το κέρδος εντός της ανταγωνιστικής αγοράς, η ελευθερία όμως αυτή, η οποία μπορεί να περιορισθεί για λόγους δημόσιου συμφέροντος, δεν γεννά, κατ’ αρχήν, θετικές αξιώσεις έναντι του Δημοσίου, ούτε εμποδίζει τη δυνατότητά του να καθορίζει με γενικά, προβλέψιμα και αντικειμενικά κριτήρια το ύψος της δημόσιας δαπάνης και τους γενικούς όρους συναλλαγής του με αποκλειστικό γνώμονα την επίτευξη και διατήρηση δημοσιονομικής ισορροπίας και τη βέλτιστη εξυπηρέτηση σκοπών δημόσιου συμφέροντος, ιδίως των σκοπών του κοινωνικού κράτους, σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και τις αρχές της ποιότητας και καθολικότητας της υπηρεσίας.

Επίσης, κρίθηκε ότι το μέτρο της αυτόματης επιστροφής δεν παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας δεδομένου ότι δεν προκύπτει ότι υπήρχε κάποιο άλλο συγκεκριμένο λυσιτελές μέτρο συγκράτησης της φαρμακευτικής δαπάνης, το οποίο δεν ελήφθη, καθώς και ότι δεν απειλείται αντανακλαστικά το κοινωνικό δικαίωμα στην υγεία δεδομένου ότι δεν προκύπτει απτός και επικείμενος κίνδυνος απειλής του δικαιώματος αξιοπρεπούς φαρμακευτικής περίθαλψης λόγω μαζικής μη ένταξης ή απένταξης φαρμάκων από τον κατάλογο αποζημιούμενων από τον ΕΟΠΥΥ φαρμάκων, οφειλόμενος στις οικονομικές επιπτώσεις του μέτρου στην ορθολογική λειτουργία του κλάδου της φαρμακοβιομηχανίας.

Τέλος, κρίθηκε ότι το επίδικο μέτρο δεν παραβιάζει τον μνημονιακό στόχο περί διείσδυσης των γενοσήμων φαρμάκων στην εθνική αγορά λόγω υπολογισμού του ύψους της οφειλόμενης επιστροφής βάσει αποκλειστικά του μεριδίου αγοράς κάθε φαρμάκου. Επίσης, κρίθηκε ότι η οριζόντια και ισόρροπη διασπορά του κινδύνου από την υπέρβαση του κλειστού προϋπολογισμού μεταξύ των φαρμακευτικών επιχειρήσεων δεν παραβιάζει την αρχή της ισότητας μεταξύ των επιχειρήσεων που παράγουν γενόσημα σε σχέση με αυτές που παράγουν πρωτότυπα φάρμακα διότι πρόκειται για διαφορετικές επιχειρήσεις με διαφορετική δομή κόστους, ο δε νομοθέτης έχει θεσπίσει στοχευμένα μέτρα που λειτουργούν διορθωτικά στην οριζόντια διασπορά του κόστους υπέρβασης.

Σχετικές ειδήσεις

Ροή Ειδήσεων Δημοφιλή