Η καινοτόμος φαρμακοβιομηχανία ξεκινά τον διάλογο για σύμφωνο συνεργασίας με την πολιτεία
Χωρίς να χαθεί περαιτέρω χρόνος, και με δεδομένη τη διάθεση του υπουργού Υγείας να θεσπιστεί σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ Πολιτείας και φαρμακευτικών εταιρειών, το Pharma Innovation Forum (PIF) Greece -που εκπροσωπεί την καινοτόμο διεθνή φαρμακοβιομηχανία- καταθέτει τις προτάσεις του στο δημόσιο διάλογο. Με τις υποχρεωτικές εκπτώσεις και επιστροφές να φτάνουν σε αρκετές περιπτώσεις φαρμάκων το 80%, το φόρουμ θεωρεί ότι η χρονική στιγμή είναι εξαιρετικά κρίσιμη.
Αφενός τα σημειώματα που αφορούν το πρώτο εξάμηνο του 2023 δείχνουν ότι οι υποχρεωτικές επιστροφές αγγίζουν ύψη ρεκόρ, αφετέρου τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν έχουν αποδώσει ακόμα τα αναμενόμενα. Η πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης συνεχίζει να είναι ανοδική, που σημαίνει ότι οι προσωρινές ενέσεις χρηματοδότησης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα μειώσουν αρκετά τις υποχρεωτικές επιστροφές. Ανησυχητική είναι και η εκτόξευση της δαπάνης του ΙΦΕΤ που αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα επιβάρυνσης στο κανάλι του ΕΟΠΥΥ.
Σε αυτό το πλαίσιο, το φόρουμ θεωρεί πως η υφιστάμενη φαρμακευτική πολιτική δεν αρκεί για να αντιμετωπίσει τη δυσμενώς εξελισσόμενη κατάσταση καθώς το σύστημα υγείας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από υποχρηματοδότηση. Από το 2022, οι φαρμακευτικές εταιρείες είναι ο κύριος χρηματοδότης του φαρμάκου (52% υποχρεωτικές πληρωμές έναντι 48% δημόσιου προϋπολογισμού). Το PIF θέτει ζήτημα ανακατανομής των διαθέσιμων πόρων και επισημαίνει την ελλειψη σταθερότητας και προβλεψιμότητας, όπως και την καθυστέρηση στον έλεγχο της ζήτησης. Χαρακτηριστικό είναι δε, ότι το 2023, το 50% των καινοτόμων φαρμάκων που είχαν λάβει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) την προηγούμενη τετραετία, δεν ήταν διαθέσιμα στους Έλληνες ασθενείς. Το ποσοστό αυτό το 2019, ήταν στο 43%.
Προκειμένου να υπάρξει σχέδιο για την επόμενη μέρα -καθώς λήγει το 2025 η ρήτρα συνυπευθυνότητας και η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης- το φόρουμ προτείνει την εφαρμογή τριετούς συμφώνου συνεργασίας με βάση τους εξής πυλώνες: επιτάχυνση της καινοτομίας, παραγωγικές επενδύσεις, διπλασιασμός των κλινικών μελετών στην πενταετία και αξιοποίηση των δεδομένων υγείας. Στόχος είναι η έγκαιρη και ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε νέες καινοτόμες θεραπείες, η εξυγίανση της φαρμακευτικής πολιτικής με όρους βιωσιμότητας και δίκαιης συνυπευθυνότητας και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας με προσέλκυση επενδύσεων, που υποστηρίζουν επίσης τον στόχο της κυβέρνησης να καθιερώσει την Ελλάδα ως βασικό φαρμακευτικό κόμβο στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ενδεικτικές περιοχές δεσμεύσεων από την πλευρά της Πολιτείας είναι οι εξής: α) Επαρκής προϋπολογισμός φαρμάκου με προσθήκη νέων χρηματοδοτικών εργαλείων (Σχήμα Μεταβατικής Αποζημίωσης), ανακατομή πόρων μεταξύ καναλιών με σκοπό τη σύγκλιση της υπέρβασης και θέσπιση ανώτατου ορίου στο ποσοστό συμμετοχής των φαρμακευτικών εταιρειών στη βάση μίας δίκαιης και βιώσιμης συνυπευθυνότητας, β) Δέσμη μέτρων για τον έλεγχο της κατανάλωσης με έμφαση στα ψηφιακά εργαλεία –όπως δεσμευτικά θεραπευτικά πρωτόκολλα- και ενίσχυση πολιτικών υποκατάστασης, γ) Επαναπροσδιορισμός των κριτηρίων συμψηφισμού clawback έναντι R&D επενδύσεων.
Ενδεικτικές περιοχές δεσμεύσεων από την πλευρά της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας είναι: α) Εντατικότερο επενδυτικό αποτύπωμα στην κλινική έρευνα, β) Συνεργασία σε προγράμματα εκσυγχρονισμού του ΕΣΥ και προσέλκυσης επενδύσεων (PIF Big Data / RWD Program, PIF Accelerator για την παροχή τεχνογνωσίας για την αποδοτικότερη χρήση της φαρμακευτικής περίθαλψης).
Τέλος, το Pharma Innovation Forum, ξεκινώντας τον δημόσιο διάλογο για το Σύμφωνο Συνεργασίας, καλεί την κυβέρνηση και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε συνεργασία για την υλοποίηση αυτού του συμφώνου ως τη βάση για μία βιώσιμη φαρμακευτική πολιτική προς όφελος των ασθενών και της εθνικής οικονομίας.