Καρκίνος: 1 στους 4 θανάτους μπορεί να αποφευχθεί με ανοσοθεραπεία σε πρώιμο στάδιο
Εξαιρετικά βαρύ παραμένει το φορτίο του καρκίνου στην Ελλάδα, το οποίο αναμένεται μάλιστα να αυξηθεί κατά 13,9% μέχρι το 2040. Οι στοχευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις με βάση τη βιολογία της νόσου σε ασθενείς πρώιμου σταδίου, είναι η διαδικασία που θα διασώσει περισσότερους ανθρώπους από τον καρκίνο, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Πώς ακριβώς οι καινοτόμες ανοσοθεραπείες στο πρώιμο θεραπευτικό στάδιο μπορούν να προσφέρουν βελτιωμένες εκβάσεις υγείας για τους ασθενείς και να μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο σκεπτόμαστε για τον καρκίνο, διερεύνησε η μελέτη με τίτλο «Η οικονομική αξία των καινοτόμων ανοσοθεραπειών στη θεραπεία του καρκίνου στο πρώιμο στάδιο». Η μελέτη παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, την Τετάρτη (25/09/2024), που διοργάνωσε η βιοφαρμακευτική εταιρία MSD Ελλάδος για την καινοτομία στην υγεία και την αποτίμηση των αποτελεσμάτων και των κοινωνικών επιπτώσεων στη θεραπεία του καρκίνου.
Συγκρίνοντας δύο σενάρια, τη χρήση ανοσοθεραπείας σε πρώιμο στάδιο και την επιλογή τυπικής αγωγής, η μελέτη στοχεύει να δείξει τι γίνεται σε βάθος δεκαετίας σε κλινικό επίπεδο και επίπεδο κόστους, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η χαμένη παραγωγικότητα ή το κόστος των παρενεργειών. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι η χρήση των καινοτόμων ανοσοθεραπειών στο πρώιμο θεραπευτικό στάδιο, δηλαδή ως επικουρική είτε/και νέο-επικουρική θεραπεία αναμένεται να προσφέρουν:
- Μείωση των θανάτων κατά 24% με 881 λιγότερους θανάτους συνολικά.
- Μείωση των υποτροπών κατά 25%, με 1.722 λιγότερες υποτροπές συνολικά.
- Μείωση των θεραπειών σε μεταστατικό στάδιο και πιο συγκεκριμένα στην 1η και 2η γραμμή θεραπείας κατά 27% συνολικά, με 1.782 λιγότερες θεραπείες συνολικά.
- Μείωση των ανεπιθύμητων ενεργειών κατά 0,2% με 18 λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες συνολικά.
- Αύξηση των ετών ζωής χωρίς υποτροπή κατά 11%, προσφέροντας 5.556 επιπρόσθετα έτη ζωής χωρίς υποτροπές συνολικά.
- Αύξηση των επιπρόσθετων ετών ζωής κατά 4%, προσφέροντας 2.556 επιπρόσθετα έτη ζωής συνολικά.
- Αύξηση των σταθμισμένων ποιοτικά ετών ζωής κατά 4%, προσφέροντας 2.363 επιπρόσθετα ποιοτικά σταθμισμένα έτη ζωής συνολικά.
Εξοικονόμηση 236 εκατ. ευρώ εντός 10 ετών
Από την πλευρά του συστήματος υγείας και της οικονομίας, σύμφωνα με τη μελέτη εξοικονομούνται πόροι ύψους 236 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων 139 εκατομμύρια ευρώ προέρχονται από το κόστος των μεταστατικών σταδίων που αποφεύγονται, ενώ τα υπόλοιπα οφέλη αφορούν εξοικονόμηση σε κόστη παραγωγικότητας, κόστη εξέτασης των ασθενών, και κόστη παρηγορητικής θεραπείας τελικού σταδίου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος της ανοσοθεραπείας σε πρώιμο στάδιο ξεκινά ανοδικά, όμως από τον τρίτο χρόνο αρχίζει να μειώνεται ως αποτέλεσμα των εξοικονομήσεων που αποδίδονται στη θεραπεία.
Ο Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, Κώστας Αθανασάκης, εξήγησε ότι η μελέτη βασίστηκε «στο μοντέλο HOBIP που χρησιμοποιεί ελληνικά στοιχεία για την επιδημιολογία, το κόστος των θεραπειών και το κόστος διαχείρισης του καρκίνου, ενώ αποτυπώνει τον θεραπευτικό αλγόριθμο και το ταξίδι του ογκολογικού ασθενούς στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Παράλληλα, χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από τις κλινικές μελέτες για τον υπολογισμό της αποτελεσματικότητας των θεραπειών».
Αναλυτικά, ο χρονικός ορίζοντας της μελέτης είναι τα 10 έτη, με σύγκριση δύο σεναρίων: στο 1ο σενάριο ο θεραπευτικός αλγόριθμος των ασθενών περιλαμβάνει τις καινοτόμες ανοσοθεραπείες τόσο στο πρώιμο όπως και στο μεταστατικό στάδιο, ενώ στο 2ο σενάριο ο θεραπευτικός αλγόριθμος περιλαμβάνει τις καινοτόμες ανοσοθεραπείες μόνο στο μεταστατικό στάδιο, ενώ στο πρώιμο στάδιο θεραπείας δίνεται η προηγούμενη θεραπεία εκλογής. Οι ασθενείς που συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση, είναι ενήλικες ασθενείς με μελάνωμα σταδίου ΙΙΒ, ΙΙC, ή μελάνωμα σταδίου ΙΙΙ, που έχουν υποβληθεί σε πλήρη εξαίρεση, ασθενείς με τοπικά προχωρημένο ή πρώιμου σταδίου τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού με υψηλό κίνδυνο υποτροπής και ασθενείς με νεφροκυτταρικό καρκίνο με αυξημένο κίνδυνο επανεμφάνισης της νόσου έπειτα από νεφρεκτομή, ή έπειτα από νεφρεκτομή και εξαίρεση μεταστατικών βλαβών. Τα οφέλη προκύπτουν συγκρίνοντας τις αναμενόμενες εκβάσεις υγείας του 1ου και του 2ου σεναρίου και παρατηρώντας τα επιπρόσθετα οφέλη για τους ασθενείς που έλαβαν θεραπείες με anti PD-L1 αναστολείς στο πρώιμο θεραπευτικό στάδιο.
«Οι καινοτόμες ανοσοθεραπείες στο πρώιμο θεραπευτικό στάδιο προσφέρουν βελτιωμένες εκβάσεις υγείας για τους ασθενείς και μεταβάλλουν τον τρόπο με τον οποίο σκεπτόμαστε για τον καρκίνο. Ως εκ τούτου, προσφέρουν τη δυνατότητα σε ασθενείς να αποφύγουν πιθανές υποτροπές του καρκίνου, καθιστώντας το καρκίνο μια χρόνια νόσο που είναι διαχειρίσιμη. Επίσης, η επένδυση στις θεραπείες αυτές εκτιμάται ως οικονομικά αποδοτική για το σύστημα υγείας της Ελλάδας τόσο λόγω του οφέλους που προσδίδουν όσο και της εξοικονόμησης που προσφέρουν για το σύστημα υγείας και την οικονομία. Η συνεισφορά της επιστήμης και της τεχνολογίας στους ασθενείς που δεν θα υποτροπιάσουν χάρη στις καινοτόμες θεραπείες στο πρώιμο θεραπευτικό στάδιο, είναι ανεκτίμητη» επεσήμανε, τέλος, ο κ. Αθανασάκης.