ΣΦΕΕ: «Κόφτης» στην ελπίδα για τους ασθενείς τα μέτρα του υπουργείου Υγείας
Ελλείψεις και νέα φάρμακα με το σταγονόμετρο, θα είναι το αποτέλεσμα του «κόφτη» που βάζει το υπουργείο Υγείας στην ελπίδα των Ελλήνων ασθενών, τόνισε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), σε συνέντευξη Τύπου, την Τετάρτη (14/12/2016).
Οι προϋποθέσεις τις οποίες θέλει να θέσει το υπουργείο Υγείας στην είσοδο των νέων, καινοτόμων φαρμάκων, προκειμένου να ανακατανείμει εσωτερικά την ανεπαρκή φαρμακευτική δαπάνη, έρχονται να προστεθούν στην ήδη βεβαρημένη «κλινική εικόνα» για την υγεία στη χώρα. Με τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να βρίσκεται στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, τα στελέχη του ΣΦΕΕ αναφέρθηκαν στον κίνδυνο φαρμακευτικής φτωχοποίησης της χώρας, επισημαίνοντας το γεγονός ότι ο κλάδος λειτουργεί εδώ και καιρό πάνω από τα όρια αντοχής του.
Φαρμακευτική δαπάνη και clawback
Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, η οποία έχει υποστεί συνεχείς μειώσεις τα τελευταία χρόνια και σήμερα έχει οροφή το 1,945 δισ. ευρώ για τον ΕΟΠΥΥ και τα 570 εκατ. ευρώ για τα νοσοκομεία, είναι ανεπαρκής και παρουσιάζει συνεχή και ανεξέλεγκτη υπέρβαση. Ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΣΦΕΕ, Κωνσταντίνος Παναγούλιας, επισήμανε ότι το ποσοστό της δημόσιας δαπάνης για το φάρμακο αποτελεί το 56% έναντι άλλων δαπανών υγείας (με στοιχεία του 2014). Σε σύγκριση με το 2009 έχει μειωθεί κατά 61%, με τη φαρμακευτική δαπάνη να βρίσκεται σήμερα στα επίπεδα του 2003, την ίδια στιγμή όμως έχουν ενταχθεί νέες θεραπείες στο σύστημα, ενώ έχει αυξηθεί και ο αριθμός των ωφελούμενων ανθρώπων (ανασφάλιστοι, πρόσφυγες/μετανάστες). Η «προσαρμογή» σε μεγέθη προ 13 ετών έχει βασιστεί αποκλειστικά σε συνεχείς μειώσεις τιμών και στην επιβολή clawback, δηλαδή στο μηχανισμό αυτόματων επιστροφών (της υπέρβασης στη φαρμακευτική δαπάνη) από τις φαρμακευτικές εταιρείες, ελλείψει διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στη νοσοκομειακή αγορά, όπου φέτος εφαρμόστηκε κλειστός προϋπολογισμός, μειωμένος όμως κατά 23% σε σχέση με το 2015. Και ενώ τα προηγούμενα χρόνια, η δαπάνη των νοσοκομείων παρέμενε σταθερή, το 2016 εκτοξεύθηκε «ανεξήγητα» στα 850 εκατ. ευρώ, με την κρατική χρηματοδότηση να καλύπτει 510 εκατ. (συν 60 εκατ. για τα φάρμακα 1Α του ΕΟΠΥΥ) και τις εταιρείες να καταβάλλουν σε clawback 280 εκατ. ευρώ.
Ένα στα τέσσερα φάρμακα διατίθεται δωρεάν στον ΕΟΠΥΥ και ένα στα τρία φάρμακα δωρεάν στα νοσοκομεία, τονίζει ο ΣΦΕΕ, προσθέτοντας ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες καλύπτουν την κοινωνική πολιτική του κράτους.
Επιπλέον, η κυβέρνηση προχωρά σε μόνιμη αφαίμαξη των φαρμακευτικών εταιρειών, υποστηρίζει ο ΣΦΕΕ. Στο ήδη ασφυκτικό πλαίσιο, με clawback και rebates εκτός ελέγχου, αυξάνουν κι άλλο τις φοροεισπρακτικές επιβαρύνσεις. Ενδεικτική της κατάστασης που καλούνται να διαχειριστούν οι επιχειρήσεις, είναι ότι ο μηχανισμός αυτόματων επιστροφών (clawback) των φαρμακευτικών επιχειρήσεων προς τον ΕΟΠΥΥ έχει αυξηθεί κατά 42,3% από το αντίστοιχο του 2015 το Α’ εξάμηνο του 2016, ενώ το νεοεισαχθέν νοσοκομειακό clawback ανήλθε σε 140 εκατ. ευρώ (41% της δαπάνης) και φαίνεται ότι θα διπλασιαστεί έως το τέλος του έτους. Το συνολικό rebate και clawback για τις φαρμακευτικές εταιρείες φτάνει κοντά στο 1 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, σε σύνολο 2,515 δισ. ευρώ φαρμακευτικής δαπάνης, τα 990 εκατ. δίνουν οι εταιρείες.
«Κανένας κλάδος σε μακροχρόνια βάση δεν αντέχει να επιστρέφει το 25-30% των πωλήσεών του. Από έκτακτο μέτρο το clawback έχει γίνει μόνιμο και σύντομα πολλές εταιρείες θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα βιωσιμότητας» τόνισε ο κ. Παναγούλιας και διερωτήθηκε μήπως τελικά η τεράστια διαφορά του 1 δισ. ευρώ, δείχνει ότι η φαρμακευτική δαπάνη βρίσκεται πιο χαμηλά από τις ανάγκες και πρέπει να αυξηθεί.
«Έχουμε προτείνει μέτρα, αλλά αγνοήθηκαν»
«Η κυβέρνηση πρέπει να λειτουργήσει συνεργατικά και ορθολογικά για το καλό των Ελλήνων ασθενών και της οικονομίας, αλλά και να αποτιμήσει έγκαιρα και ρεαλιστικά τις πραγματικές συνέπειες των επιλογών της. Άλλωστε, αγαθές προθέσεις με λανθασμένες πολιτικές παράγουν καταστροφικά αποτελέσματα» δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου, Πασχάλης Αποστολίδης.
Ο ΣΦΕΕ έχει καταθέσει στο υπουργείο Υγείας εφικτές, κοστολογημένες, και δοκιμασμένες με επιτυχή –σε άλλες χώρες- αποτελέσματα λύσεις, αλλά ποτέ δεν συζητήθηκαν. Λύσεις που σέβονται τις δημοσιονομικές δυνατότητες και δεσμεύσεις της χώρας, όμως αγνοήθηκαν προκλητικά, σύμφωνα με τα στελέχη του Συνδέσμου.
Από το 2012, ο ΣΦΕΕ ζητούσε από κάθε κυβέρνηση να υπάρξει έλεγχος στη ζήτηση και στον όγκο των συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Χαρακτηριστικά, οι συνταγές αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, από 4,5 εκατ. συνταγές ανά μήνα το 2009, σε 6,5 εκατ. συνταγές το 2016. Επειδή, όμως, οι κυβερνήσεις θεωρούσαν μια τέτοιου τύπου παρέμβαση όχι άμεσο μέτρο, αλλά με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, προτιμούσαν οριζόντιες μειώσεις τιμών, rebate και clawback.
Τα διαρθρωτικά μέτρα που χρειάζονται είναι να επεκταθούν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, με δεσμευτικό όμως χαρακτήρα, να δημιουργηθούν μητρώα ασθενών, καθώς και να προχωρήσει ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς. Ο κ. Αποστολίδης επανέλαβε, επίσης, την ανάγκη εξαίρεσης των εμβολίων από τη φαρμακευτική δαπάνη.
Ως προς το θέμα της εξεύρεσης κονδυλίων για την κάλυψη των ανασφάλιστων πολιτών, ο γενικός διευθυντής του ΣΦΕΕ, Μιχάλης Χειμώνας, ανέφερε ότι πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τους αρμόδιους Επιτρόπους στις Βρυξέλλες, σε συνεννόηση με το υπουργείο Υγείας. Τα αποτελέσματα της παρέμβασης στην Κομισιόν αναμένονται.
Ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ, κ. Αποστολίδης, έκλεισε απευθύνοντας δραματική έκκληση στην Πολιτεία, να αποσυρθούν τα νέα μέτρα: «Η Πολιτεία οφείλει πρώτα και πάνω από όλα πρέπει να αποφασίσει τι επιπέδου σύστημα Υγείας θέλει για τη χώρα, για τους Έλληνες πολίτες και τους ασθενείς. Θέλει να χαθούν όσα η ελληνική κοινωνία πέτυχε τις τελευταίες δεκαετίες στο επίπεδο της υγείας; Θέλει η Ελλάδα να συγκρίνεται με χώρες που γεωγραφικά δεν ανήκουν στην Ευρώπη; Η Ελλάδα της κρίσης θέλει να στηρίξει έναν κλάδο που αποδεδειγμένα στηρίζει την αναπτυξιακή προοπτική της; Αν ναι, απαιτούνται άλλες πολιτικές. Έστω και την ύστατη στιγμή, αυτές οι αλλαγές δεν πρέπει να υλοποιηθούν».