Ξανθός: Δρομολογείται η τροποποίηση της «αρχιτεκτονικής» του δελτίου τιμών φαρμάκων
Ο κ. Ξανθός ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι αυτήν την περίοδο «κλείνει οριστικά ένας παρατεταμένος και επώδυνος για την κοινωνία κύκλος αβεβαιότητας και έλλειψης κανονικότητας και σιγά-σιγά περνάμε σε ένα νέο κύκλο επανεκκίνησης της οικονομίας, ομαλής χρηματοδότησης της χώρας, μεγαλύτερης ορατότητας μιας κοινωνικά βιώσιμης και αξιοπρεπούς εξόδου από το φαύλο κύκλο της κρίσης και των μέτρων λιτότητας».
Ωστόσο, το πολιτικό ερώτημα που τίθεται συνεχώς στο δημόσιο διάλογο είναι αν υπάρχουν περιθώρια βιώσιμης χρηματοδότησης και αποτελεσματικής λειτουργίας του Συστήματος Υγείας, σε περιβάλλον λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η απάντηση είναι ναι, είπε ο κ. Ξανθός, υπό την αυστηρή προϋπόθεση της υποχώρησης της λιτότητας, της ενίσχυσης της «χωρητικότητας» του ΕΣΥ, της συνέχισης και ολοκλήρωσης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων και της σταδιακής σύγκλισης των δημόσιων δαπανών υγείας ως ποσοστό του ΑΕΠ με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.
Μιλώντας συγκεκριμένα για τον τομέα του φαρμάκου, ο υπουργός Υγείας τόνισε ότι από την ασυδοσία πήγαμε στην οριζόντια και ισοπεδωτική περικοπή της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, η οποία είναι πλέον ανεπαρκής για να καλύψει τις ανάγκες εξωνοσοκομειακής και νοσοκομειακής περίθαλψης. «Η δημόσια εξωνοσοκομειακή φαρμακευτική δαπάνη - που φυσικά ήταν σε προκλητικά υψηλά επίπεδα λόγω ανυπαρξίας οποιουδήποτε μηχανισμού ελέγχου της συνταγογράφησης - υποχώρησε πάνω από 60% μεταξύ 2009 και 2015, χωρίς όμως να επηρεαστεί ο όγκος των συνταγών, χωρίς να αυξηθεί η διείσδυση των γενοσήμων στην αγορά, χωρίς να αποτραπεί το φαινόμενο της υποκατάστασης φθηνών και αποτελεσματικών φαρμάκων με νεότερα και πολύ ακριβότερα, χωρίς μέριμνα για τη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης των πολιτών, χωρίς καμιά διαπραγμάτευση με τη φαρμακοβιομηχανία αποδεκτών τιμών αποζημίωσης για τα φάρμακα υψηλού κόστους» ανέφερε ο κ. Ξανθός.
Όπως τόνισε, το αδιέξοδο είναι αδιαμφισβήτητο και απαιτείται «αλλαγή μείγματος» πολιτικής, με ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ορθολογικής διαχείρισης των φαρμάκων και μια νέα εθνική φαρμακευτική πολιτική η οποία θα διασφαλίζει την πρόσβαση των ασθενών, τόσο σε φθηνά και αξιόπιστα φάρμακα όσο και στη φαρμακευτική καινοτομία που τεκμηριωμένα έχει θεραπευτική προστιθέμενη αξία».
Ο στόχος αυτός μπορεί να υλοποιηθεί, κατά τον υπουργό Υγείας, μόνο με μια συνολική δέσμη αλλαγών με βασικούς άξονες:
1. Την αξιολόγηση φαρμακευτικής καινοτομίας (ΗΤΑ), δηλαδή με επιστημονικά και όχι δημοσιονομικά κριτήρια επιλογής των φαρμάκων που πρέπει να αποζημιωθούν.
2. Την αναβάθμιση των (υποχρεωτικών) θεραπευτικών πρωτοκόλλων στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
3. Τον αποτελεσματικό μηχανισμό διαπραγμάτευσης προσιτών τιμών αποζημίωσης για τα νέα ακριβά φάρμακα.
Μέχρι στιγμής, το υπουργείο Υγείας έχει προχωρήσει σε:
1. Κριτήρια HTA (Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας) στη Θετική Λίστα, που στόχο έχουν την τεκμηριωμένη επιλογή και όχι τον αποκλεισμό καινοτόμων και αποτελεσματικών φαρμάκων. Είναι αναγκαίο να τονιστεί ότι έτσι διασφαλίζεται καλύτερη και όχι αναγκαστικά φθηνότερη θεραπεία, εισάγοντας κριτήρια ακάλυπτων ιατρικών αναγκών, θεραπευτικής προστιθέμενης αξίας, αξιοπιστίας των κλινικών μελετών και τεκμηρίωσης σημαντικού κλινικού οφέλους σε σχέση με το κόστος, επισήμανε ο κ. Ξανθός.
2. Επιτυχή ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για τα φάρμακα της ηπατίτιδας C με αποτέλεσμα την κάλυψη 5πλασιου αριθμού ασθενών και άρα την προστασία της Δημόσιας Υγείας.
3. Συστηματική προώθηση της διακρατικής συνεργασίας για κοινή διαπραγμάτευση προσιτών τιμών στα Φάρμακα Υψηλού Κόστους (η διακήρυξη της Βαλέτας που υπογράφηκε πρόσφατα είναι το πρώτο βήμα).
4. Ενοποιημένο και δικαιότερο rebate όγκου.
5. Θεσμικό διάλογος μεταξύ Πολιτείας και κοινωνικών εταίρων μέσω της Επιτροπής παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης και της κατάρτισης θεραπευτικών πρωτοκόλλων-μητρώων χρονίων παθήσεων.
6. Οικονομικό κίνητρο (αυξημένη έκπτωση) στα φαρμακεία για την προώθηση γενοσήμων.
Τα ζητήματα που εκκρεμούν αλλά έχουν δρομολογηθεί είναι:
1. Η θεσμοθέτηση ειδικής Επιτροπής ΗΤΑ για την αξιολόγηση των νέων φαρμάκων –είναι απαραίτητο να αναμορφωθεί όλο το πλαίσιο που αφορά την πρώιμη πρόσβαση, τις έκτακτες εισαγωγές και τα εκτός ενδείξεων φάρμακα, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η αναγκαία ευελιξία του συστήματος και η εξατομικευμένη πρόσβαση ασθενών σε πραγματικά αποτελεσματικές θεραπείες με βάση την επιστημονική τεκμηρίωση, τα επιδημιολογικά δεδομένα της χώρας και τα διεθνώς ισχύοντα, δήλωσε ο υπουργός Υγείας.
2. Η δικαιότερη κατανομή της υπέρβασης της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης (clawback).
3. Η τροποποίηση «αρχιτεκτονικής» του δελτίου τιμών για την άρση των σημερινών στρεβλώσεων.
4. Ο νέος τρόπος υπολογισμού της ασφαλιστικής τιμής με στόχο τη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης του ασθενούς.
5. Η διευθέτηση του τοπίου της συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης και των ιατρικών συνεδρίων - δημοσιοποίηση δεδομένων από τη συνεργασία φαρμακευτικών εταιρειών με επιστημονικές ιατρικές εταιρείες και γιατρούς.
Ο υπουργός Υγείας τόνισε ότι «κινούμαστε με μικρά αλλά σταθερά βήματα», σε πορεία υλοποίησης διαρθρωτικών και όχι οριζόντιων μέτρων. Ωστόσο, χρειάζεται «ένα κρίσιμο χρονικό περιθώριο για την προώθηση των αναγκαίων αλλαγών, που θα μας δώσει τη δυνατότητα να τηρήσουμε τους δημοσιονομικούς στόχους και τις δεσμεύσεις της χώρας, αλλά και την ευκαιρία μιας κοινά αποδεκτής αναμόρφωσης του ασφυκτικού πλαισίου που είναι σε ισχύ».
«Το όραμα μας λοιπόν για την Υγεία είναι η καθολική και ισότιμη κάλυψη των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού από ένα δημόσιο σύστημα υγείας ανθρωποκεντρικό, διαφανές, αποτελεσματικό και οικονομικά βιώσιμο, που παρέχει αξιόπιστη φροντίδα χωρίς δυσβάστακτη οικονομική επιβάρυνση των πολιτών. Και είναι απολύτως σαφές ότι η καθολική κάλυψη και η αντιμετώπιση των εμποδίων πρόσβασης στην Υγεία μέσα από ένα αναβαθμισμένο Δημόσιο Σύστημα Υγείας αποτελεί ένα διακύβευμα κοινωνικής αλληλεγγύης, ισότητας και άρα Δημοκρατίας» κατέληξε ο Ανδρέας Ξανθός.