Κοινό «μέτωπο» με ΠΟΥ, Κομισιόν και Συλλόγους ασθενών επιδιώκει το υπουργείο Υγείας
Ο υπουργός Υγείας, με επιστολή του, απευθύνεται σε αυτούς «που έχουν την ευθύνη της συνδιαμόρφωσης τεκμηριωμένων πολιτικών υγείας», υποδεικνύοντας ενδεχομένως να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί (καθώς η αναδρομική ισχύς από 01/01/2017 του 25% επιπλέον rebate σε όλα τα νέα φάρμακα φέρεται να ήταν απαίτηση των δανειστών).
Υπενθυμίζεται ότι η Roche επικαλέστηκε ακριβώς αυτήν την αιφνιδιαστική αναδρομική επιβολή κι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση της τιμής για τα καινοτόμα φάρμακα για το μελάνωμα, στην οποία συμμετείχε.
Ο κ. Ξανθός, μεταξύ άλλων, στην επιστολή του επισημαίνει ότι «σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί η δύσκολη ισορροπία μεταξύ ενός δίκαιου και προσβάσιμου σε όλους συστήματος υγείας και της βιώσιμης χρηματοδότησής του, έχουν ληφθεί -πάντα σε συμφωνία με τους "δανειστές" της χώρας και σε εναρμόνιση με τις μνημονιακές μας υποχρεώσεις- συγκεκριμένα μέτρα ελέγχου της συνολικής δημόσιας δαπάνης υγείας και ιδιαίτερα της φαρμακευτικής δαπάνης, που ως γνωστόν επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό από μηχανισμούς προκλητής και κατεθυνόμενης ζήτησης».
Αναφερόμενος στην απόσυρση του συγκεκριμένου φαρμάκου από τη θετική λίστα, αναφέρει: «Αυτό που απαιτεί η εταιρεία είναι να πάρουμε πίσω τα πρόσφατα μέτρα για το φάρμακο, τα οποία αναμφισβήτητα επηρεάζουν αρνητικά την κερδοφορία της φαρμακοβιομηχανίας, έχουν όμως μεταβατικό χαρακτήρα, μέχρις ότου αποδώσει η δέσμη των δομικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που είναι σε εξέλιξη».
Επιπλέον, ο κ. Ξανθός τονίζει ότι «το υπουργείο Υγείας και η ελληνική κυβέρνηση θεωρούν ότι η πρόσβαση των πολιτών της χώρας στα καινοτόμα και αποτελεσματικά φάρμακα, και ιδιαίτερα στα φάρμακα για τον καρκίνο, δεν είναι επιχειρηματικό αλλά πολιτικό ζήτημα».
Συνάντηση με τους εκπροσώπους των ασθενών
Για το περιεχόμενο της επιστολής και τις ενέργειες στις οποίες προχωρά το υπουργείο Υγείας μετά την απόφαση της Roche, ενημέρωσε ο κ. Ξανθός την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ) σε συνάντηση που πραγματοποίησαν το απόγευμα της Πέμπτης (02/11/2017).
Για την πληρέστερη ενημέρωση των εκπροσώπων των ογκολογικών ασθενών, στη συνάντηση συμμετείχαν η καθηγήτρια Παθολογίας- Ογκολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών- Νοσοκομείο Λαϊκό, Έλενα Γκόγκα, η πρόεδρος του ΕΟΦ, Κατερίνα Αντωνίου, ο συντονιστής της υποεπιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκου και Αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, Ηλίας Γιαννόγλου και ο πρόεδρος της Επιτροπής Θετικής Λίστας, Δημήτρης Κούβελας.
Η ΕΛΛΟΚ χαιρέτισε την πρωτοβουλία του υπουργού να την καλέσει σε συνάντηση δεδομένου ότι η ίδια το είχε κατ’ επανάληψη ζητήσει, προκειμένου να συζητηθούν και να αντιμετωπιστούν πολλά σοβαρά θέματα που αφορούν τους ογκολογικούς ασθενείς. Επίσης, κατέστησε σαφές ότι «δεν επιθυμούμε να χρησιμοποιούμαστε ως μοχλός πίεσης σε αδιέξοδα, δεδομένου ότι εμείς και οι οικογένειές μας, είμαστε αυτοί που υφιστάμεθα τις συνέπειες παρομοίων ενεργειών. Τονίσαμε ότι σε καμία περίπτωση δεν επικροτούμε την απόφαση της εταιρείας, δεδομένου ότι οι Έλληνες ασθενείς με καρκίνο υφίστανται για δεύτερη φορά σε πέντε χρόνια τις επιπτώσεις παρόμοιας πρακτικής, ωστόσο τα τελευταία χρόνια μία σειρά πολιτικών αποφάσεων και επιλογών, φαίνεται πως έχουν συσσωρεύσει πολλά προβλήματα, τα οποία πλέον εκδηλώνονται εκρηκτικά».
Η Ομοσπονδία εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για τη μέχρι σήμερα έλλειψη επαφής και ενημέρωσης από το υπουργείο Υγείας, «ευελπιστώντας στην αποκατάστασή της για να δημιουργηθεί το απαραίτητο κλίμα εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ μας. Αναφερθήκαμε στο νόμο 4472/2017, με τον οποίο επιχειρείται μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, με ανορθόδοξο κατά την άποψή μας τρόπο, καθώς και σε διατάξεις και μέτρα αποκλειστικά δημοσιονομικού χαρακτήρα, που μπορούν συνδυαστικά να έχουν αρνητικό αντίκτυπο για τους ογκολογικούς ασθενείς».
Τέλος, η ΕΛΛΟΚ τόνισε την αναγκαιότητα ύπαρξης Οργανισμού Αξιολόγησης Ιατρικής Τεχνολογίας, σε συνδυασμό με τη δημιουργία Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών και πληθυσμιακού Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Έλεγχο του Καρκίνου, τα οποία αποτελούν τη βάση σχεδιασμού πολιτικών υγείας για τον καρκίνο.
Ο υπουργός Υγείας, από την πλευρά του, ενημέρωσε τους εκπροσώπους των ασθενών με καρκίνο για την εκβιαστική -όπως τη χαρακτηρίζει- στάση που τηρεί η συγκεκριμένη φαρμακευτική εταιρεία τα τελευταία δύο χρόνια, για τις προσπάθειες του υπουργείου Υγείας να αποτραπεί η απόσυρση του συγκεκριμένου φαρμάκου, για τις εξελίξεις στη διαπραγμάτευση με τη φαρμακοβιομηχανία όσον αφορά στην αποζημίωση των νέων φαρμάκων για το μελάνωμα. Μάλιστα, αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα η διαδικασία από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του ΕΟΠΥΥ.
Τέλος, ο κ. Ξανθός συμφώνησε με το αίτημα των Συλλόγων των ασθενών για τακτικότερη επικοινωνία και ενημέρωση και δεσμεύτηκε ότι, σε κάθε περίπτωση, θα διασφαλιστεί η συνέχιση της θεραπείας των ασθενών που είναι ήδη σε αγωγή, αλλά και η εγγυημένη φαρμακευτική κάλυψη όλων όσοι θα έχουν στο μέλλον ανάλογη κλινική ένδειξη.
Αναλυτικά η επιστολή προς τους υπουργούς Υγείας των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον Επίτροπο Υγείας, Vytenis Andriukaitis και τη Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Γραφείου του Παγκόσμιου Oργανισμού Υγείας, Zsuzsanna Jakab:
«Αξιότιμε κε Επίτροπε Υγείας της ΕΕ
Αξιότιμη κα Διευθύντρια του Περιφερειακού Γραφείου Ευρώπης του ΠΟΥ
Αξιότιμη/ε κύριε/α Υπουργέ,
με την παρούσα επιστολή μου θα ήθελα να σας ενημερώσω για ένα ζήτημα που κρίνω πως διαφεύγει του στενού εθνικού ενδιαφέροντος και αφορά συνολικά τόσο τους ευρωπαίους εταίρους μας, όσο και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι έχουν την ευθύνη της συνδιαμόρφωσης τεκμηριωμένων πολιτικών υγείας. Το ζήτημα αυτό αφορά την απαράδεκτη και εκβιαστική κίνηση γνωστής Ελβετικής πολυεθνικής φαρμάκου, που, ενώ βρισκόταν σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με την αρμόδια Εθνική Επιτροπή, ζήτησε να αποσυρθεί από τη θετική λίστα αποζημιούμενων φαρμάκων στην Ελλάδα ένα αντικαρκινικό φάρμακο για μια ειδική κατηγορία ασθενών με ανεγχείρητο μεταστατικό μελάνωμα. Ο ισχυρισμός της εταιρείας είναι ότι η διάθεση του εν λόγω φαρμάκου στη χώρα μας, λόγω των πρόσφατων κυβερνητικών ρυθμίσεων (επιπλέον έκπτωση 25% στα νέα on patend φάρμακα), δεν είναι πλέον συμφέρουσα για την εταιρεία.
Έχει ήδη αναλυθεί, με αφορμή τις συναντήσεις μας στα ευρωπαϊκά fora, και σας είναι γνωστή η προσπάθειά μας να σταθεροποιήσουμε, να ανασυγκροτήσουμε και να ενδυναμώσουμε το δημόσιο σύστημα υγείας στη χώρα μας, στη βάση των αρχών της καθολικής κάλυψης, της ισότητας και της ανθρωποκεντρικής φροντίδας. Οι προσπάθειες αυτές λαμβάνουν χώρα σε ένα εξαιρετικά απαιτητικό, συχνά ασφυκτικό, τοπίο δημοσιονομικής στενότητας και επιτροπείας, το οποίο μεταξύ άλλων επιτάσσει τον έλεγχο και τον εξορθολογισμό των δημόσιων δαπανών για την υγεία. Σε αυτό το πλαίσιο και σε μια προσπάθεια να επιτευχθεί η δύσκολη ισορροπία μεταξύ ενός δίκαιου και προσβάσιμου σε όλους συστήματος υγείας και της βιώσιμης χρηματοδότησής του, έχουν ληφθεί -πάντα σε συμφωνία με τους «δανειστές» της χώρας και σε εναρμόνιση με τις μνημονιακές μας υποχρεώσεις- συγκεκριμένα μέτρα ελέγχου της συνολικής δημόσιας δαπάνης υγείας και ιδιαίτερα της φαρμακευτικής δαπάνης, που ως γνωστόν επηρεάζεται σε σημαντικό βαθμό από μηχανισμούς προκλητής και κατευθυνόμενης ζήτησης.
Τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται χωρίς διακρίσεις και αφορούν όλες τις φαρμακευτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Αναγνωρίζοντας τα προβλήματα και τις παρενέργειες των μέτρων λιτότητας στη φαρμακευτική αγορά, επιδιώκουμε τη μεγαλύτερη δυνατή κανονικότητα και σταθερότητα στη ροή πληρωμών και στην τήρηση των υποχρεώσεων προς τους προμηθευτές μας. Έχουμε ταυτόχρονα δρομολογήσει σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές (ΗΤΑ, Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, Θεραπευτικά Πρωτόκολλα, κλπ.) που αναμένεται να έχουν θετικά αποτελέσματα στην ορθολογικότερη αξιοποίηση της -όντως πολύ οριακής- δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Αυτό που απαιτεί η εταιρεία είναι να πάρουμε πίσω τα πρόσφατα μέτρα για το φάρμακο, τα οποία αναμφισβήτητα επηρεάζουν αρνητικά την κερδοφορία της φαρμακοβιομηχανίας, έχουν όμως μεταβατικό χαρακτήρα, μέχρις ότου αποδώσει η δέσμη των δομικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που είναι σε εξέλιξη.
Το Υπουργείο Υγείας και η Ελληνική Κυβέρνηση θεωρούν ότι η πρόσβαση των πολιτών της χώρας στα καινοτόμα και αποτελεσματικά φάρμακα, και ιδιαίτερα στα φάρμακα για τον καρκίνο, δεν είναι επιχειρηματικό αλλά πολιτικό ζήτημα.
Η κυκλοφορία νέων φαρμάκων για σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή παθήσεις και μάλιστα σε προσιτές τιμές, δεν μπορεί να εξαρτάται, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης, από το business plan της κάθε πολυεθνικής, αλλά από γενικούς κανόνες και ρυθμίσεις που κάθε συντεταγμένη Πολιτεία οφείλει να θέτει για να διασφαλίσει την καθολική και ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στις σύγχρονες θεραπείες αλλά και τη βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας.
Αγαπητοί/ές συνάδελφοι
Δεδομένου ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ΠΟΥ Ευρώπης όσο και καθεμία και καθένας από εσάς έχουμε επανειλημμένα επισημάνει την αξία των σταθερών, βιώσιμων και αξιόπιστων συστημάτων υγείας για την ευημερία των ευρωπαίων πολιτών και τη δίκαιη ανάπτυξη των κοινωνιών μας, έκρινα απαραίτητη την ενημέρωσή σας για το θέμα. Η παραπάνω εξέλιξη επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα να αναπτύξουν οι χώρες μας ισχυρές και συστηματικές συνεργασίες στο πεδίο της φαρμακευτικής πολιτικής, οι οποίες θα ενισχύουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη και θα αποτρέπουν την εκδήλωση αθέμιτων εταιρικών πρακτικών, που δεν αρμόζουν ειδικά στον κοινωνικά ευαίσθητο τομέα του φαρμάκου.
Θεωρώ πως αυτού του τύπου οι μονομερείς ενέργειες και οι καταφανώς εκβιαστικές συμπεριφορές, πλήττουν βαθύτατα την ιδέα της αξιόπιστης διαπραγμάτευσης (σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο) ανάμεσα στη φαρμακοβιομηχανία και στα κράτη – μέλη της ΕΕ και υπονομεύουν τις αναγκαίες σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ τους. Οφείλουμε διαρκώς και με όλους τους τρόπους να υπενθυμίζουμε πως η Υγεία και το Φάρμακο δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως απλά εμπορικά προϊόντα και τομείς συνεχώς αυξανόμενων και εγγυημένων εταιρικών κερδών, αλλά ως καθολικά κοινωνικά δικαιώματα που πρέπει να διασφαλίζονται με ισότιμο τρόπο στους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς και δυσβάστακτες οικονομικές επιβαρύνσεις.
Αγαπητοί/ές συνάδελφοι
Η Ελλάδα δίνει εδώ και πάνω από 7 χρόνια μια πολύ επώδυνη για την κοινωνία μάχη για να σταθεί όρθια, ισότιμη και αξιοπρεπής μέσα στην Ευρώπη. Η προσπάθεια αυτή φαίνεται σιγά-σιγά να πιάνει τόπο και είναι ορατή η βιώσιμη έξοδος από την παρατεταμένη οικονομική κρίση. Σ’ αυτή την κρίσιμη περίοδο χρειαζόμαστε την πολιτική αλληλεγγύη των φίλων και εταίρων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση,
Ο Υπουργός Υγείας της Ελλάδας,
Ανδρέας Ξανθός».