Πολυνομοσχέδιο: Ξανθός – Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με στοιχεία συμβιβασμού
Η κατάργηση της Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων και το ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων συγκέντρωσαν, τελικά, τη μεγαλύτερη κριτική, από τις διατάξεις του υπουργείου Υγείας οι οποίες περιλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης.
Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) με σημερινή (15/01/2018) επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, κατακεραυνώνει την κατάργηση της Επιτροπής και ζητά τη δημιουργία «επιτροπής διευθέτησης διαφορών» στον τομέα της τιμολόγησης.
Οι σημαντικές ενστάσεις της φαρμακοβιομηχανίας και για το μηχανισμό αξιολόγησης φαρμακευτικής καινοτομίας, με την Επιτροπή HTA, παραμένουν –κυρίως ως προς την προϋπόθεση της αναλογίας των 9-6-3 χωρών για να έχει δικαίωμα ένα νέο φάρμακο να μπει στη διαδικασία της αξιολόγησης. Το γεγονός, όμως, ότι στις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου δεν γίνεται αναφορά στο επιπλέον rebate του 25%, μπορεί να θεωρηθεί ως «παράθυρο» για την κατάργησή του, μετά το 2019 και εν τέλει ως σημάδι διάθεσης για συνεννόηση. Σημειώνεται ότι το χαρακτήρα του ως μεταβατικό μέτρο είχαν αμφισβητήσει τμήματα της φαρμακοβιομηχανίας, καθώς και άλλα έκτακτα μέτρα όπως το clawback, από προσωρινά έγιναν μόνιμα.
Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, κατά την τοποθέτησή του για το πολυνομοσχέδιο στην Ολομέλεια της Βουλής, χαρακτήρισε την Επιτροπή ΗΤΑ ως την πιο σημαντική ρύθμιση, που έχει την επιστημονική-τεχνική υποστήριξη και «σφραγίδα» του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, καθώς με βάση επιστημονικά κριτήρια, μετατοπίζει τη συζήτηση από το κόστος της φαρμακευτικής καινοτομίας στη θεραπευτική της αξία και στην τεκμηρίωση του οφέλους για τον ασθενή. Ο κ. Ξανθός επισήμανε ότι πριν από την τελική εισήγηση της Επιτροπής ΗΤΑ, θα προηγείται διαπραγμάτευση με τη φαρμακοβιομηχανία από Ειδική Επιτροπή υπό το Υπουργείο Υγείας, εξασφαλίζοντας έτσι χαμηλότερες τιμές αποζημίωσης και οικονομική ανακούφιση στο σύστημα υγείας. «Σήμερα έχουμε ήδη δύο θετικές διαπραγματεύσεις για την ηπατίτιδα C και το μελάνωμα, που δίνουν τη δυνατότητα πρόσβασης των ασθενών σε σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες σε πολύ συμφέρουσες τιμές για τον ΕΟΠΠΥ και τα νοσοκομεία» ανέφερε.
Η δημιουργία αυτής της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης τιμών επικαλύπτει αρμοδιότητες που είχε η προς κατάργηση Επιτροπή Τιμών Φαρμάκων του υπουργείου Υγείας, η οποία ήταν ένας μηχανισμός παρέμβασης στην τελική φάση της διαμόρφωσης του Δελτίου Τιμών, μετά τη διαβούλευση του ΕΟΦ με τη φαρμακοβιομηχανία.
Ο ΣΦΕΕ εκφράζει την πλήρη διαφωνία του, τονίζοντας ότι πρόκειται για απόφαση η οποία ενισχύει την αδιαφάνεια και την αυθαιρεσία, ενώ εκτιμά ότι θα προκαλέσει πρόσθετα προβλήματα στον ευαίσθητο τομέα της τιμολόγησης και ανατιμολόγησης των φαρμακευτικών προϊόντων. «Η Επιτροπή Τιμών, η οποία στην παρούσα της μορφή χαρακτηρίζεται από τη συμμετοχή όλων των φορέων του φαρμάκου με τους κρατικούς φορείς να αποτελούν τουλάχιστον το 70% των μελών, διασφάλιζε τη βασική δημοκρατική αρχή μιας γόνιμης ανταλλαγής και σύνθεσης απόψεων, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι αποφάσιζε με ομοφωνία στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων. Με την κοινή προσπάθεια όλων των εμπλεκομένων μερών, η Επιτροπή Τιμών παρήγαγε ουσιαστικό έργο και πήρε αποφάσεις που στήριξαν τη δημόσια υγεία καθώς και το δημόσιο συμφέρον. Ταυτόχρονα, έδωσε λύσεις σε θέματα στα οποία η εφαρμογή του "γράμματος του νόμου", τα οδηγούσε σε αδιέξοδο και για τα οποία η μονομερής εκπροσώπηση κρατικών φορέων μπορεί να μην ανεδείκνυε το μέγεθος κάποιων προβλημάτων και συνεπώς την ανάγκη επίλυσής τους. Η προτεινόμενη κατάργηση της Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων δημιουργεί μια παντοδύναμη αρχή στον τομέα της τιμολόγησης η οποία αποφασίζει για ό,τι θεωρεί σωστό αλλά καλείται και η ίδια να αποφασίσει για ό,τι δέχεται πως έκανε λάθος ή για ό,τι χρήζει διόρθωσης». Επί της ουσίας, η επιτροπή που καταργείται διατηρούσε και ένα δευτεροβάθμιο ρόλο ως προς τις κρίσεις των ενστάσεων, σε περιπτώσεις λαθών στην τιμολόγηση από τον ΕΟΦ. Πλέον, ο ίδιος φορέας θα τιμολογεί και θα ελέγχει την ορθότητα της τιμολόγησης, πτυχή η οποία πιθανώς εγείρει και νομικό ζήτημα.
Ο ΣΦΕΕ, τέλος, καλεί το υπουργείο Υγείας «την ύστατη στιγμή να διαμορφώσει "επιτροπή διευθέτησης διαφορών" στον τομέα της τιμολόγησης των φαρμάκων με τη συμμετοχή όλων των φορέων του κλάδου και να μην ενισχύσει πρακτικές αδιαφάνειας και πιθανής αυθαιρεσίας».
Φαρμακεία: Στο Προεδρικό Διάταγμα οι οριστικές ρυθμίσεις
«Οι ρυθμίσεις έχουν γίνει αντικείμενο εκτεταμένης διαβούλευσης με τους καθ’ ύλην αρμόδιους επιστημονικούς, κοινωνικούς και επαγγελματικούς φορείς, είναι βεβαίως προϊόν διαπραγμάτευσης και τελικής συμφωνίας με τους «θεσμούς» (άρα εμπεριέχουν και στοιχεία συμβιβασμού)» τόνισε ο Ανδρέας Ξανθός στη Βουλή, εννοώντας κατά κύριο λόγο το θέμα του ωραρίου των φαρμακείων.
Ο υπουργός Υγείας κατέθεσε νομοτεχνικές βελτιώσεις, λαμβάνοντας υπόψη κάποιες από τις παρατηρήσεις του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), τις οποίες κατέθεσε στις συναρμόδιες Επιτροπές της Βουλής, κατά την ακρόαση των φορέων. Συγκεκριμένα, από την απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας εξαιρούνται οι Κυριακές, ενώ οι διανυκτερεύσεις θα ξεκινούν στις 21:00 και όχι στις 20:00.
«Εισάγονται ρυθμίσεις βελτιωτικές στο πλαίσιο της δεδομένης απελευθέρωσης του ωραρίου των φαρμακείων, για την αντιμετώπιση στρεβλώσεων που έχουν εμφανιστεί και για τη διασφάλιση της ευχερούς πρόσβασης των πολιτών στα φάρμακο στη διάρκεια της διημέρευσης-διανυκτέρευσης των φαρμακείων. Χωρίς να είναι προαπαιτούμενο στην αξιολόγηση, δώσαμε μια σκληρή μάχη, στο ανώτερο δυνατό επίπεδο των "θεσμών", και πετύχαμε να τεθούν ορισμένοι κανόνες και ρυθμίσεις (υποχρεωτικό minimum ωράριο για όλα τα φαρμακεία, υποχρεωτική συμμετοχή των "διευρυμένων" στις εφημερίες, υποχρεωτική δήλωση του διευρυμένου ωραρίου, υποχρεωτικά κλειστά φαρμακεία τις Κυριακές, απαγόρευση των "εποχικών" φαρμακείων, απαγόρευση της χρήσης "παραπλανητικών" συμβόλων ή όρων από μη φαρμακεία κλπ.) σε ένα τοπίο αρρύθμιστο και ασύδοτο. Δεν πετύχαμε αυτό που θέλαμε και που ήταν αναγκαίο (ανώτατο χρονικό όριο στην ημερήσια λειτουργία), όμως δεσμεύσαμε τους "θεσμούς" ότι το θέμα δεν έκλεισε και ότι θα ξανασυζητηθεί το επόμενο διάστημα» είπε ο υπουργός Υγείας, εννοώντας το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο αναμένεται για το συνολικό πλαίσιο της λειτουργίας των φαρμακείων. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να τεθούν ορισμένες «δικλείδες ασφαλείας», οι οποίες θα εγγυώνται την εύρυθμη λειτουργία της φαρμακευτικής αγοράς, τη βιωσιμότητα του μικρομεσαίου φαρμακείου και κυρίως την εύκολη πρόσβαση των πολιτών στα εφημερεύοντα φαρμακεία, κατέληξε ο κ. Ξανθός.