PIF: Έξι προτάσεις για το clawback και τη φαρμακευτική δαπάνη
Ολοένα και μεγαλύτερη απόκλιση μεταξύ των πραγματικών υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού και του διαθέσιμου προϋπολογισμού διαπιστώνει το PhRMA Innovation Forum (PIF), ο θεσμικός φορέας των καινοτόμων πολυεθνικών φαρμακευτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα.
Αφορμή αποτελούν τα πρόσφατα στοιχεία για την πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ για το 1ο τρίμηνο του 2018, από τα οποία προκύπτει εκτροχιασμός της δαπάνης και δυσθεώρητες επιβαρύνσεις τις οποίες θα κληθεί να επωμιστεί η φαρμακευτική βιομηχανία. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα διαθέσιμα στοιχεία, φαίνεται ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018 η υπέρβαση του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ, με κίνδυνο η ετήσια πρόβλεψη για το ύψος της υπέρβασης να προσεγγίσει τα 600 εκατ. ευρώ, έναντι 478 εκατ. ευρώ υπέρβασης το 2017. «Βιώνουμε λοιπόν μια επιπλέον αύξηση του clawback κατά 26% αντί μείωσης κατά 30% σύμφωνα με τις αρχικές μνημονιακές δεσμεύσεις της Πολιτείας. Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τα 450 – 480 εκατ. ευρώ, στα οποία αναμένεται να ανέλθει το ύψος των υποχρεωτικών εκπτώσεων που η βιομηχανία θα κληθεί να καταβάλει το 2018, έναντι 430 εκατ. ευρώ το 2017. Συνεπώς, φθάνουμε στο συμπέρασμα ότι η βιομηχανία θα συνεισφέρει στη λειτουργία του συστήματος φαρμακευτικής περίθαλψης του ΕΟΠΥΥ με περισσότερο από 1 δισ. ευρώ το 2018, έναντι κρατικής συμβολής 1,945 δισ. ευρώ, δηλαδή με περισσότερο από το 50% της κρατικής δαπάνης» τονίζει το φόρουμ.
Εσωτερικός δανεισμός της Πολιτείας
Αναλύοντας τους αριθμούς διαχρονικά, υπάρχει ξεκάθαρη απόκλιση μεταξύ των πραγματικών υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού και του διαθέσιμου προϋπολογισμού, η οποία, μάλιστα, βαίνει αυξανόμενη. Αποτέλεσμα είναι να απειλείται ξεκάθαρα η δημοσιονομική σταθερότητα και η βιωσιμότητα της φαρμακευτικής βιομηχανίας στη χώρα, αναφέρει το PIF και προσθέτει: «Σε κανένα σύστημα δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης στην Ευρώπη, η βιομηχανία δε συνεισφέρει με τόσο υψηλό ποσό, που ξεπερνά το ήμισυ του δημοσίου προϋπολογισμού. Πρόκειται δηλαδή για έναν έμμεσο εσωτερικό δανεισμό της Πολιτείας από τη φαρμακοβιομηχανία».
Αυτό που χρειάζεται, κατά το PhRMA Innovation Forum, είναι ένα διαφορετικό μείγμα πολιτικής, το οποίο θα περιλαμβάνει αναδιαμόρφωση του ύψους του προϋπολογισμού σε ρεαλιστικά επίπεδα. Η μακροοικονομική ισορροπία του συστήματος μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την ορθολογική συνταγογράφηση και την αξιολόγηση, ώστε να διασφαλίζεται και η πρόσβαση των ασθενών στην κατάλληλη καινοτόμο θεραπεία.
5 + 1 προτάσεις
Το PhRMA Innovation Forum, επικεφαλής του οποίου είναι ο κ. Μάκης Παπαταξιάρχης, καλεί την Πολιτεία σε μια από κοινού συμφωνία – δέσμευση, για την αύξηση, άμεσα ή έμμεσα, του ορίου του προϋπολογισμού για τη φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ. Ταυτόχρονα, η βιομηχανία οφείλει να δεσμευθεί για τη συμβολή της στην υλοποίηση των διαρθρωτικών εκείνων αλλαγών, που θα εξασφαλίσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του συστήματος.
Στο πλαίσιο αυτό, θέτει στο τραπέζι προτάσεις προς άμεση εφαρμογή, από τις οποίες «η Πολιτεία μπορεί σε πρώτη φάση να επιλέξει μία ή περισσότερες, ή ακόμα και συνδυασμό τους». Αυτές είναι:
• Συνυπευθυνότητα για την υπέρβαση της δαπάνης μεταξύ Πολιτείας και φαρμακευτικών επιχειρήσεων με συμφωνία συγκεκριμένης οροφής για το clawback.
• Εξαίρεση της πρόληψης από τη φαρμακευτική δαπάνη του ΕΟΠΥΥ (π.χ. δαπάνες εμβολιασμών), καθώς και εξαίρεση ειδικών κατηγοριών φαρμάκων τα οποία είναι σε έλλειψη ή σε ειδικό και ελεγχόμενο καθεστώς διάθεσης από τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων (προϊόντα HIV, παράγωγα και προϊόντα αίματος), η οποία θα μπορούσε να συμβάλει στην έμμεση αύξηση του προϋπολογισμού.
• Αφαίρεση της δαπάνης για τους ανασφάλιστους από τον προϋπολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης. Σύμφωνα με το PIF, «η δαπάνη των ανασφάλιστων αυξάνεται ανά μήνα, σε ένα καθεστώς που απουσιάζει ο έλεγχος, καθώς για τον ΕΟΠΥΥ η δαπάνη των ανασφάλιστων θα αγγίξει το 2018 τα 210 εκατ. ευρώ έναντι δαπάνης 150 εκατ. ευρώ περίπου το 2017. Η δαπάνη αυτή προστέθηκε στο σύστημα μετά τη θέσπιση του ορίου του προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα η βιομηχανία να αναγκάζεται να καλύψει το σύνολο του ποσού αυτού μέσω υποχρεωτικών επιστροφών. Η Πολιτεία οφείλει να μεταφέρει το χρηματοοικονομικό βάρος της ευαίσθητης αυτής κοινωνικής ομάδας στην κοινωνική πρόνοια, δηλαδή σε άμεση χρηματοδότηση από τη γενική φορολογία και όχι να μεταθέτει το βάρος στη φαρμακοβιομηχανία ως ειδικό διακριτό φόρο».
• Υπολογισμός του Clawback σε επίπεδο ex-factory τιμών. Πρόκειται για πάγιο αίτημα, τεχνικό και ουσιαστικό όπως επισημαίνει το φόρουμ, καθώς οι εταιρίες φαρμάκου επωμίζονται το σύνολο των επιστροφών για όλη την εφοδιαστική αλυσίδα.
• Επαναπροσδιορισμός του εγκεκριμένου προϋπολογισμού φαρμακευτικής δαπάνης ύψους 1,945 δισ. ευρώ σε καθαρές αξίες προ ΦΠΑ.
«Τέλος, κρίνουμε πως ήρθε η στιγμή να συζητήσουμε μια σταδιακή αύξηση του προϋπολογισμού της Δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ, συνδεδεμένη με τα μακροοικονομικά στοιχεία ανάπτυξης της χώρας, δηλαδή με τη χρήση μιας ρήτρας προσαρμογής του προϋπολογισμού, συνδεόμενης με τη δυνητική αύξηση του ΑΕΠ. Το ορόσημο του Αυγούστου 2018, είναι η καλύτερη ευκαιρία για την έναρξη αυτής της συζήτησης, τώρα» καταλήγει το PhRMA Innovation Forum.