Αυτή θα είναι η συνύπαρξη κορονοϊού και γρίπης - Οι εκτιμήσεις των ειδικών
Οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζουν τα δεδομένα σχετικά με τη συνύπαρξη της γρίπης και της νόσου COVID-19.
Αρχικά, τον Φεβρουάριο, μια σημαντική μερίδα του κοινού, θεώρησε ότι και η λοίμωξη Covid-19 «είναι σαν μια γρίπη», αναφέρουν οι καθηγητές, ωστόσο οι επόμενοι 5½ μήνες έδειξαν ότι είναι πολύ πιο θανατηφόρα και λιγότερο προβλέψιμη νόσος από την εποχική γρίπη. Σε αντίθεση με τη γρίπη, η COVID-19 δεν φαίνεται να είναι εποχιακή νόσος, δεδομένου του συνεχώς αυξανόμενου αριθμού περιπτώσεων αυτό το καλοκαίρι στις ΗΠΑ, την Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα.
Αυτό το φθινόπωρο, όμως, για πρώτη φορά θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την εποχή γρίπης εν μέσω μιας άλλης πανδημίας.
Μέχρι τώρα, σημειώνουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ, παραμένουν πολλά ερωτηματικά σχετικά με το πώς η εποχική γρίπη μπορεί να επηρεάσει την πανδημία Covid-19 και το αντίστροφο. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να επιδεινώσει η συν-λοίμωξη με τη γρίπη την πορεία της COVID-19; θα μπορούσε να βοηθήσει στην προστασία από το COVID-19 ο εμβολιασμός κατά της γρίπης; Τα μέτρα που λαμβάνονται για τον έλεγχο της COVID-19 θα ελαττώσουν την επίπτωση της γρίπης;
Δύο, όμως, γεγονότα είναι ξεκάθαρα, τονίζουν οι καθηγητές. Απαιτούνται ταχύτερα και ευρύτερα διαθέσιμα διαγνωστικά τεστ δοκιμές για τη διάκριση μεταξύ COVID-19 και γρίπης, οι οποίες έχουν παρόμοια συμπτώματα, τουλάχιστον στην αρχή, αλλά απαιτούν διαφορετικές θεραπείες.
Δεύτερον, μια «κακή» σεζόν γρίπης - λόγω πιο μολυσματικών στελεχών, ανεπαρκών ποσοστών εμβολιασμού του πληθυσμού ή και τα δύο - σε συνδυασμό με την πανδημία COVID-19 που δεν δείχνει σημάδια ύφεσης, θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερκορεσμό τα ήδη επιβαρυμένα τμήματα επειγόντων περιστατικών και ΜΕΘ.
Η διάκριση μεταξύ γρίπης και COVID-19 έχει εξαιρετική σημασία. Ενώ η πορεία της γρίπης είναι ταχεία, η COVID-19 ακολουθεί μια πιο μακρά και απρόβλεπτη πορεία. Η γνώση του αιτίου των συμπτωμάτων από το αναπνευστικό είναι λοιπόν σημαντική για να ξέρουν οι γιατροί τι να περιμένουν.
Ο εντοπισμός της αιτίας της λοίμωξης, βοηθά φυσικά στον καθορισμό της καλύτερης θεραπείας. Αν και η υποστηρικτική θεραπεία για τη γρίπη και την COVID-19 είναι παρόμοιες, οι ειδικές θεραπείες διαφέρουν.
Εάν ο ασθενής έχει γρίπη, χορηγείται στοχευμένη αντιιϊκή αγωγή κατά της γρίπης, αλλά η αντιμετώπιση ασθενών με γρίπη σαν να έχουν COVID-19 είναι σπατάλη πόρων και δυνητικά επιβλαβής, υπογραμμίζουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ.
Επίσης, ορισμένα άτομα με COVID-19 κατά τη διάρκεια της σεζόν της γρίπης χωρίς να μάθουν γρήγορα ποιο ιό έχουν, μπορεί να αποδώσουν κατά λάθος τα συμπτώματά τους στη γρίπη και να μην λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις για να αποτρέψουν την εξάπλωση του SARS-CoV-2, ο οποίος μεταδίδεται πιο εύκολα. Επιπλέον, η διάκριση μεταξύ COVID-19 και γρίπης θα είναι ζωτικής σημασίας για την παρακολούθηση της νόσου, και δεδομένων των παρόμοιων συμπτωμάτων, θα χρειαστεί συστηματικός έλεγχος για τον SARS-CoV-2 και τη γρίπη κατά τη διάρκεια της επερχόμενης περιόδου γρίπης.
Μπορούμε να περιορίσουμε τη γρίπη μαζί με τον COVID-19;
«Διαισθητικά, αντιλαμβανόμαστε ότι η χρήση μάσκας, η κοινωνική αποστασιοποίηση, η εργασία από το σπίτι, το κλείσιμο σχολείων και άλλες στρατηγικές για την ελαχιστοποίηση της εξάπλωσης της COVID-19 θα μειώσει, επίσης, τη μετάδοση άλλων λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος», αναφέρουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ.
Αυτό φαίνεται να ισχύει π.χ. στην Ταϊβάν: συγκρίνοντας δεδομένα από το 2016 έως το 2020, διαπίστωσαν ελάττωση των περιπτώσεων σοβαρής γρίπης, πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας και θανάτων από πνευμονία.
Η κατάσταση στο νότιο ημισφαίριο, όπου τώρα κορυφώνεται η εποχή της γρίπης μπορεί να δώσει περισσότερες ενδείξεις για το τι μπορεί να περιμένουμε στο βόρειο ημισφαίριο στην προσεχή σεζόν της γρίπης. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές , παρατηρείται μια απίστευτα ήπια εποχή γρίπης σε όλο το νότιο ημισφαίριο, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών με υψηλή δραστηριότητα της COVID-19 όπως η Βραζιλία, όμως σημειώνουν ότι δεν πρέπει να υποθέσουμε ότι αυτό θα συμβεί και στο βόρειο ημισφαίριο. Η καλύτερη εξήγηση είναι ότι οι στρατηγικές ελέγχου της COVID-19 περιορίζουν την εξάπλωση και των άλλων αναπνευστικών ιών, αλλά το απαισιόδοξο σενάριο είναι ότι η COVID-19 έχει κατακλύσει τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, και έτσι τα άτομα με γρίπη μένουν στο σπίτι και δεν καταγράφονται ή δεν αναζητούν περίθαλψη, αλλά χάνονται στο πλήθος των ασθενών με COVID-19.
Ο επικείμενος χειμώνας στο βόρειο ημισφαίριο αύξησε το ενδιαφέρον για τα εμβόλια γρίπης, τα οποία μπορεί να συγκρατήσουν τις εισαγωγές στο νοσοκομείο για γρίπη, καθώς τα συστήματα υγείας αντιμετωπίζουν την πανδημία.
Ωστόσο, τα ποσοστά εμβολιασμού για τη γρίπη εδώ και πολύ καιρό δεν είναι ικανοποιητικά: τα ποσοστά μεταξύ των ηλικιωμένων - ο πληθυσμός στόχος για το εμβόλιο της γρίπης σε πολλές χώρες - κυμαίνονται από 2% έως 72.8%, ανάλογα με τη χώρα.
Όμως, μπορεί να δημιουργηθεί ακόμη ένα τυφλό σημείο σημειώνουν οι καθηγητές.
«Εφόσον ο ιός της γρίπης κυκλοφορεί λιγότερο, σημαίνει λιγότερες ενδείξεις σχετικά με το ποιες γενετικές παραλλαγές είναι πιο διαδεδομένες και πιθανότατα θα συμβάλουν στην επόμενη εποχή της γρίπης. Τα εργαστήρια που συλλέγουν και αναλύουν δείγματα γρίπης για να αποφασίσουν τη σύνθεση του εμβολίου του επόμενου έτους, λένε ότι έχουν λάβει λιγότερα δείγματα ασθενών από ό, τι τα προηγούμενα χρόνια. Έτσι, ανεπαρκή δεδομένα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα λιγότερο αποτελεσματικό εμβόλιο για το νότιο ημισφαίριο το 2021».
Το κοινό κρυολόγημα ως σύμμαχος κατά της γρίπης (και ίσως του κορονοϊού)
Καθώς πλησιάζει η περίοδος της εποχικής γρίπης -και παράλληλα εντείνονται οι φόβοι για περαιτέρω αναζωπύρωση της νόσου Covid-19- τα εθνικά συστήματα υγείας που απειλούνται με «υπερφόρτωση», ίσως βρουν ένα σύμμαχο στο πρόσωπο του ρινοϊού, της συχνότερης αιτίας των κρυολογημάτων. Μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα εκτιμά ότι ο ρινοϊός μπορεί, ενεργοποιώντας τις γενικότερες αντι-ιικές άμυνες του οργανισμού, να εμποδίσει τον ιό της γρίπης να μολύνει τους αεραγωγούς των πνευμόνων.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Γιέηλ, με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια ανοσοβιολογίας Έλεν Φόξμαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό μικροβιολογίας "The Lancet Microbe", ανέλυσαν στοιχεία τριετίας για περισσότερους από 13.700 ασθενείς που είχαν νοσηλευθεί με συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης. Περίπου το 7% διαγνώσθηκαν θετικοί με ρινοϊό και άλλοι τόσοι με γρίπη Α.
Διαπιστώθηκε ότι κατά τους μήνες που και οι δύο ιοί ήσαν παράλληλα ενεργοί (ρινοϊοί και γρίπης) στην κοινότητα, αν σε ένα άνθρωπο υπήρχε ο ιός του κρυολογήματος, δεν υπήρχε συνήθως ο ιός της γρίπης.
«Έγινε σαφές ότι ελάχιστοι άνθρωποι είχαν ταυτόχρονα και τους δύο ιούς, μόνο 12», δήλωσε η δρ Φόξμαν. Πρόσθεσε ότι, προς το παρόν, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν κατά πόσο κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί με τον νέο κορονοϊό SARS-CoV-2, αν δηλαδή η λοίμωξη κάποιου με ρινοϊό θα λειτουργήσει προστατευτικά και έναντι του κορονοϊού. «Είναι ακόμη είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς πως θα αλληλεπιδράσουν οι δύο ιοί», τόνισε.
Τα ευρήματα πιθανώς εξηγούν ένα μυστήριο σχετικά με την προηγούμενη πανδημία του ιού της γρίπης Η1Ν1 («των χοίρων») το 2009, όταν το αναμενόμενο επιδημικό κύμα ποτέ δεν έφθασε από την Ασία στην Ευρώπη εκείνο το φθινόπωρο, μια περίοδο που είναι εξαπλωμένοι οι ρινοϊοί στις ευρωπαϊκές χώρες. Εξηγεί, επίσης, γενικότερα γιατί η γρίπη είναι εποχική το χειμώνα, ενώ προηγείται το φθινόπωρο η εποχή των κρυολογημάτων (που αποτρέπουν τη γρίπη).
Η παρουσία των ρινοϊών, όπως έδειξαν και τα νέα εργαστηριακά πειράματα στο Γιέηλ, πυροδοτεί την παραγωγή της αντιικής ουσίας ιντερφερόνης στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα ο ιός της γρίπης να αδυνατεί στη συνέχεια να τους μολύνει.
«Οι αντι-ιικές άμυνες είναι ήδη ενεργοποιημένες, προτού ο ιός της γρίπης φθάσει. Η προστασία των ρινοϊών διαρκεί τουλάχιστον πέντε μέρες», ανέφερε η Φόξμαν, η οποία ήδη άρχισε να μελετά στο εργαστήριο της κατά πόσο προσφέρει ανάλογη προστασία η εισαγωγή του ιού του κρυολογήματος στον οργανισμό πριν την μόλυνση Covid-19.
Πηγή: Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr
Διαβάστε επίσης:
Ετοιμάζουν διπλό χτύπημα οι Τούρκοι; «Κόκκινος» συναγερμός σε Έβρο και Καστελόριζο