Κορονοϊός: Ώρα αποφάσεων για την 3η δόση εμβολίου μπροστά στην επικίνδυνη για όλους μετάλλαξη Δέλτα
Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται επτά μήνες από την έναρξη των εμβολιασμών κατά του κορονοϊό για τον γενικό πληθυσμό στην Ελλάδα με τους ειδικούς να επιμένουν ότι το εμβόλιο αποτελεί το σημαντικότερο όπλο κατά της Covid-19 καθώς προστατεύει σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη βαριά νόσηση ή/και από την εισαγωγή στη ΜΕΘ και τη διασωλήνωση. Παράλληλα οι επιστήμονες καλούνται να βρουν απαντήσεις και απέναντι στη μετάλλαξη Δέλτα που δεν γνωρίζει από ηλικίες όσον αφορά τα υποψήφιά θύματά της με το ενδεχόμενο τρίτης δόσης να μπαίνει σοβαρά στο τραπέζι καθώς αύριο, Τρίτη, συνεδριάζει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών με βασικό αντικείμενο το ενδεχόμενο αυτό.
Σε πρώτη φάση αυτό στο οποίο συνηγορούν όλοι είναι ότι η τρίτη δόση του εμβολιασμού είναι απολύτως απαραίτητη για τους ανοσοκατεσταλμένους με τα στοιχεία να δείχνουν ότι έχουν έως και 485 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν σοβαρά από κορονοϊό. Την ίδια ώρα ενώ εμβόλια όπως αυτό της Pfizer έχουν αποτελεσματικότητα από 88% έως 94% σε μη ανοσοκατεσταλμένους η αποτελεσματικότητα υποχωρεί στο 59%-72% στους ανοσοκατεσταλμένους.
Η έναρξη, σύμφωνα με τον καθηγητή Πνευμονολογίας Θεόδωρο Βασιλακόπουλο θα πρέπει να γίνει, επίσης, από όλους όσοι έχουν κάνει πολύ καιρό πριν την εμβολιαστική τους κάλυψη, εκείνους, δηλαδή, που εμβολιάστηκαν τον Ιανουάριο. Στην πρώτη γραμμή, σύμφωνα με τον καθηγητή Πνευμονολογίας, Στέλιο Λουκίδη, πρέπει να μπουν και οι υγειονομικοί ως οι πιο εκτεθειμένοι στον ιό λόγω της φύσης του επαγγέλματός τους.
Αυτό που προβληματίζει τους ειδικούς είναι το γεγονός ότι η μετάλλαξη Δέλτα «τρυπώνει πολύ πιο εύκολα σε κάθε απερισκεψία μας και συνεπώς έχει πάρα πολλές ευκαιρίες να βρεις ανεμβολίαστους και να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη» όπως λέει χαρακτηριστικά η καθηγήτρια Παιδιατρικής Βάνα Παπαευαγγέλου στα ΝΕΑ επαναλαμβάνοντας ότι «η μετάλλαξη Δέλτα μπορεί να προσβάλει και εμβολιασμένους αλλά παραμένει σταθερή η άποψή μας ότι το εμβόλιο είναι αποτελεσματικό στο να προστατεύει από σοβαρή λοίμωξη, διασωλήνωση και θάνατο».
Παγώνη: Προσοχή στην επιστροφή των παραθεριστών
Στο πλαίσιο αυτό η πρόεδρος των Νοσοκομειακών Γιατρών Αττικής και Πειραιά, Ματίνα Παγώνη, προειδοποίησε ότι αν δεν γίνουν οι εμβολιασμοί τότε άτομα με υποκείμενα νοσήματα θα βρεθούν σε ΜΕΘ καθώς η επικίνδυνη μετάλλαξη Δέλτα δεν έχει ηλικίες. «Έχουμε δει πόσο επιθετική είναι στους νέους και σε ηλικίες από 14 ετών και πάνω» είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
Η ίδια επισήμανε ότι από σήμερα ξεκινάνε δύσκολες ημέρες με την επιστροφή των ταξιδιωτών από τα νησιά καλώντας όλους να κάνουν ένα τεστ καθώς μπορεί να μεταφέρουν τον ιό από ασυμπτωματικούς στις οικογένειες τους.
Σαρηγιάννης: Το σενάριο των επόμενων εβδομάδων
Από την πλευρά του ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής Δημοσθένης Σαρηγιάννης, σκιαγράφησε τα σενάρια των επόμενων εβδομάδων για την πορεία της πανδημίας λέγοντας ότι αυτό που αναμένουν οι ειδικοί να συμβεί είναι, κατά τις πρώτες δύο εβδομάδες του Σεπτέμβρη, να υπάρχει μια σχετική ύφεση της πανδημίας καθώς θα υπάρξει κορύφωση μέχρι τα τέλη του Αυγούστου. Το γεγονός αυτό, πρόσθεσε, δεν οφείλεται τόσο στις τουριστικές ροές αλλά στις παραθεριστικές. Η ύφεση που θα παρατηρηθεί κατά τις δύο πρώτες βδομάδες του επόμενου μήνα, σχετίζεται κατά τον καθηγητή με το γεγονός πως η επιστροφή από τις διακοπές συνεπάγεται το τέλος της χαλάρωσης των διακοπών και άρα κάποιον περιορισμό των συναναστροφών.
Μετά από τις δύο αυτές εβδομάδες, όμως, τόνισε ο κ. Σαρηγιάννης θα δούμε τις πραγματικές επιπτώσεις που θα πάρει η πανδημία του κορονοϊού εξαιτίας της μετάλλαξης «Δέλτα». «Και εκεί τα πράγματα θα είναι λίγο πιο δύσκολα γιατί πραγματικά περιμένουμε να δούμε μια ταχεία αύξηση, η οποία το πως θα πάει μετά, δηλαδή από το τέλος Σεπτέμβρη κι έπειτα θα έχει να κάνει με το πόσο γρήγορα θα έχουμε εμβολιαστεί η όχι» κατέληξε ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Ποιο είναι το όφελος από τη χορήγηση επιπλέον αναμνηστικής δόσης εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2;
Η χορήγηση μιας τρίτης δόσης σε ήδη εμβολιασμένους μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη και ισχυρότερη ανοσιακή απάντηση έναντι του SARS-CoV-2. Έχουν αρχίσει και δημοσιεύονται τα αποτελέσματα μελετών που επιβεβαιώνουν ακριβώς αυτό. Τρίτες δόσεις εμβολίων που αναπτύχθηκαν από τις εταιρείες Moderna, Pfizer - BioNTech, Oxford - AstraZeneca και Sinovac οδήγησαν σε αύξηση στα επίπεδα των «εξουδετερωτικών» αντισωμάτων που καταπολεμούν τον SARS-CoV-2, όταν χορηγήθηκαν αρκετούς μήνες μετά τη δεύτερη δόση. Μια τρέχουσα κλινική δοκιμή στο Ηνωμένο Βασίλειο θα δοκιμάσει διάφορους συνδυασμούς αναμνηστικών δόσεων εμβολίων, συμπεριλαμβανομένου της χορήγησης διαφορετικού τύπου εμβολίου συγκριτικά με τον αρχικό εμβολιασμό. Προκαταρκτικές μελέτες της προσέγγισης του ετερόλογου εμβολιασμού δείχνουν ότι εκλύονται ισχυρές ανοσολογικές αποκρίσεις, που χαρακτηρίζονται από υψηλά επίπεδα αντισωμάτων και Τ λεμφοκυττάρων, τα οποία έχουν ισχυρή αντι-ιική δράση.
Φθίνει η ανοσία από τα εμβόλια;
Για να καθοριστεί το επίπεδο ανοσίας, συνήθως εξετάζονται οι τίτλοι ή αλλιώς τα επίπεδα αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό. Αυτά συνήθως αυξάνονται μαζί με την αύξηση των Β λεμφοκυττάρων και στη συνέχεια μειώνονται καθώς τα κύτταρα αυτά έχουν μικρό χρόνο ημίσειας ζωής και μειώνονται. Τα Β λεμφοκύτταρα μνήμης και τα πλασματοκύτταρα του μυελού των οστών συνεχίζουν να δημιουργούν αντισώματα για δεκαετίες αλλά σε μειωμένα επίπεδα. Αυτή είναι η φυσική πορεία της ανοσίας. Από τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την ανοσία μετά τον εμβολιασμό έναντι του SARS-CoV-2 γνωρίζουμε ότι τα επίπεδα αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό μειώνονται με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, αυτό που δεν έχει καθοριστεί σαφώς και αποτελεί αντικείμενο εντατικής επιστημονικής έρευνας είναι η συσχέτιση της μείωσης των αντισωμάτων με την προστασία απέναντι στη μόλυνση από SARS-CoV-2 και στη σοβαρή νόσο COVID-19.
Προλαμβάνει ο εμβολιασμός τη λοίμωξη COVID-19 ακόμα μετά την πάροδο αρκετών μηνών;
Δεδομένου ότι δεν έχει καθοριστεί το επίπεδο της αντισωματικής απάντησης πέρα από το οποίο μειώνεται η προστασία από COVID-19, στηριζόμαστε σε δεδομένα από μελέτες παρατήρησης και κλινικές μελέτες. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας του Ισραήλ, μια χώρα με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης παγκοσμίως, τα αδρά δεδομένα δείχνουν μια πτώση ως προς την προστασία που παρέχει το εμβόλιο από άνω του 90% στις αρχές του εμβολιαστικού προγράμματος σε κάτω του 50% στα τέλη Ιουνίου. Αυτό μπορεί να οφείλεται τόσο στην επικράτηση του στελέχους «Δέλτα» όσο και στην άρση των περιοριστικών μέτρων αποτροπής της μετάδοσης του SARS-CoV-2. Μια άλλη ανάλυση στο Ισραήλ έδειξε ότι όσοι είχαν εμβολιαστεί τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο 2021 είχαν κατά 51% μεγαλύτερη πιθανότητα να μολυνθούν από τον SARS-CoV-2 συγκριτικά με όσους είχαν εμβολιαστεί τον Μάρτιο και τον Απρίλιο 2021. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι αυτά τα στοιχεία έχουν περιορισμούς ως προς την επίδραση διαφόρων συγχυτικών παραγόντων όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι οι υγειονομικοί που εμβολιάστηκαν κατά προτεραιότητα τον Ιανουάριο 2021 έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εκτεθούν στον SARS-CoV-2 και μπορούν ευκολότερα και συχνότερα να πραγματοποιήσουν διαγνωστικό έλεγχο. Τα δεδομένα από τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου των Pfizer/BioNTech έχει μειωθεί από το 96% στο 84% μετά από 6 μήνες. Αντίστοιχα δεδομένα για το εμβόλιο της Moderna δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου έχει μειωθεί σε «άνω του 90%» από το αρχικό «άνω του 94%».
Προστατεύουν τα εμβόλια από σοβαρή λοίμωξη COVID-19;
Είναι σαφές ότι τα δεδομένα των κλινικών δοκιμών δείχνουν ότι η προστασία από σοβαρή νόσο COVID-19 παραμένει υψηλή. Τα εμβόλια mRNA των Pfizer - BioNTech και Moderna δείχνουν εμμένουσα αποτελεσματικότητα ως προς τη σοβαρή λοίμωξη COVID-19 σε επίπεδα άνω του 90% στους 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού με δύο δόσεις. Επιπλέον, δεδομένα από το Ισραήλ και το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν επίσης ότι τα εμβόλια είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά και οι εμβολιασμένοι που νοσούν με COVID-19 παραμένουν εκτός νοσοκομείου, ακόμα και έχουν μολυνθεί από το στέλεχος «Δέλτα» του SARS-CoV-2.
Ποιοι άλλοι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν την απόφαση για χορήγηση αναμνηστικών δόσεων εμβολίων COVID-19;
Παρά τα περιορισμένα δεδομένα που είναι διαθέσιμα σχετικά με την επιπλέον προστασία που μπορεί να προσφέρει η χορήγηση αναμνηστικών δόσεων εμβολίων, η έλευση του νέου κύματος της πανδημίας με την επικράτηση του στελέχους «Δέλτα» σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο ασκεί μια επιπλέον πίεση στις ρυθμιστικές αρχές. Ορισμένες χώρες έχουν βασίσει το εμβολιαστικό τους πρόγραμμα σε εμβόλια που στηρίζονται σε αδρανοποιημένο ιό, τα οποία φαίνεται να είναι λιγότερο αποτελεσματικά στην πρόληψη συμπτωματικής λοίμωξης COVID-19 συγκριτικά με τα εμβόλια που βασίζεται σε mRNA και σε ιικούς φορείς όπως αδενοιούς. Αυτές οι χώρες είναι από τις πρώτες που πρόκειται να εφαρμόσουν αναμνηστικές χορηγήσεις εμβολίων. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα σχεδιάζουν να χορηγήσουν αναμνηστική δόση με το εμβόλιο mRNA των Pfizer/BioNTech σε όσους έχουν προηγουμένως εμβολιαστεί με το εμβόλιο αδρανοποιημένου ιού της Sinopharm. Η Κίνα σχεδιάζει να προχωρήσει στην παραγωγή εγχώριων εμβολίων mRNA και εμβολίων που βασίζονται σε πρωτεΐνες για να χορηγηθούν ως αναμνηστικές δόσεις σε όσους έχουν εμβολιαστεί προηγουμένως με εμβόλια αδρανοποιημένου ιού. Ωστόσο, δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία που να δείχνουν ότι οι χώρες που έχουν εμβολιάσει τον πληθυσμό τους με εμβόλια που περιέχουν αδρανοποιημένο ιό παρουσιάζουν χειρότερα επιδημιολογικά δεδομένα κατά το τρέχον κύμα της πανδημίας COVID-19 συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες που έχουν εμβολιάσει με εμβόλια mRNA ή/και εμβόλια που βασίζονται σε αδενοιό. Παρά τα περιορισμένα δεδομένα που είναι διαθέσιμα, είναι πολύ πιθανό οι ρυθμιστικές αρχές να δράσουν βασιζόμενοι στο ρόλο της πρόληψης και να εγκρίνουν αναμνηστικές δόσεις εμβολίων τουλάχιστον για τις πληθυσμιακές ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσο COVID-19 με δεδομένο ότι ο κίνδυνος των ανεπιθύμητων ενεργειών από τον εμβολιασμό συνεχίζει να είναι μικρός και διαχειρίσιμος.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
Διαβάστε επίσης:
Η μετάλλαξη Δέλτα «δεν αστειεύεται»: Βρίσκεται παντού, μεταδίδεται αστραπιαία, μολύνει και τα παιδιά