Ελεύθερος χρόνος: Μήπως ξεχάσαμε (πώς) να περνάμε καλά;

Για τους περισσότερους, ο ελεύθερος χρόνος είναι το «βραβείο» για όλους όσοι εργάζονται σκληρά και ανυπομονούν να κάνουν ένα διάλειμμα από τη ρουτίνα και την καθημερινότητα. Οι περισσότεροι από εμάς, ανυπομονούν για αυτόν τον ελεύθερο χρόνο, πιστεύοντας ότι όσο περισσότερο έχουν, τόσο καλύτερα θα περάσουν, πράγμα που (λογικά) σημαίνει, ότι σε αυτόν τον χρόνο, όταν έρχεται, πράγματι περνάμε καλά.

Έρευνες δείχνουν ωστόσο, ότι τόσο το να έχεις στη διάθεσή σου χρόνο για ξεκούραση όσο και το να προγραμματίζεις τι θα τον κάνεις, μπορεί να δημιουργήσει άγχος. Δεν είναι λίγοι εκείνοι, που αισθάνονται τεράστια πίεση, προσπαθώντας, να μεγιστοποιήσουν την απόλαυσή τους, κάνοντας τις καλύτερες επιλογές. Τα δεδομένα δείχνουν όμως, ότι αυτή η πίεση μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα και τελικά να λειτουργεί σε βάρος του ελεύθερου χρόνου.

Παράλληλα, ορισμένοι άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν καμία αξία στον ελεύθερο χρόνο. Συνήθως, πρόκειται για ανθρώπους υψηλά ιστάμενους στις εργασίες τους, με πολύ μεγάλους μισθούς, που βάζουν ως προτεραιότητά τους την παραγωγικότητα, σε σημείο που να «απειλεί» την ψυχική τους υγεία.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι άνθρωποι δυσκολεύονται να απολαύσουν τον ελεύθερο χρόνο τους, για τον ίδιο λόγο. Ο τρόπος που τον αντιλαμβανόμαστε και τον «μετράμε», έχει αλλάξει με την πάροδο των ετών, αρνητικά. Αναγνωρίζοντας αυτήν την πραγματικότητα και αναζητώντας τρόπους για να αλλάξουμε τις συνήθειές μας, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα έχουμε όφελος.

Η έννοια του ελεύθερου χρόνου έχει αλλάξει στο βάθος των αιώνων

Σύμφωνα με τον Brad Aeon, βοηθό καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Κεμπέκ, στο Μόντρεαλ, η έννοια του ελεύθερου χρόνου έχει αλλάξει ριζικά στο βάθος των αιώνων και ανάλογα με την κουλτούρα κάθε πολιτισμού. Ένα πράγμα είναι σταθερό ωστόσο, ότι θεωρείται πάντα το αντίθετο της δουλειάς.

Περίπου δύο χιλιάδες χρόνια πριν, οι έννοιες της εργασίας και του ελεύθερου χρόνου συνδέονταν με την υποτέλεια και την ελευθερία. «Στην Αρχαία Ελλάδα, οι εργασίες γίνονταν από τους δούλους, με τους πιο πλούσιους πολίτες να επιδιώκουν και να αφιερώνονται σε άλλες δραστηριότητες. Ο ελεύθερος χρόνος ήταν μία διαδικασία που ισοδυναμούσε με αθλήματα, συζητήσεις και φιλοσοφία. Δεν ήταν εύκολη υπόθεση, αλλά ήταν ευχάριστη», σημειώνει ο Aeon.

Την επόμενη μεγάλη αλλαγή έφεραν, κατά τον Aeon, οι Ρωμαίοι, που «μεταχειρίζονταν τον ελεύθερο χρόνο, ως χρόνο αποκατάστασης ενόψει της προετοιμασίας για περισσότερη δουλειά. Αυτή η ίδια νοοτροπία ίσχυε και κορυφώθηκε κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση και ως το 1800, οι πλούσιοι έκαναν απροκάλυπτα άπραγες ζωές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο φιλόσοφος Walter Benjamin που περιγράφει τη "μόδα" της εποχής, γύρω στο 1893, να κάνει κανείς βόλτες μέσα στις στοές, κρατώντας μία χελώνα από το λουρί της».

«Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου ισοδυναμεί με ισχυρό status»

Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, Anat Keinan, βλέπει ακόμα μία σημαντική μετάβαση, στη δική μας αυτή τη φορά εποχή.

Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου ισοδυναμεί με ισχυρό status. Εκείνοι, που έχουν περισσότερα χρήματα να ξοδέψουν, είναι εκείνοι που ως επί το πλείστον, δουλεύουν τις περισσότερες ώρες.

Άνθρωποι με υψηλή μόρφωση, χειρουργοί, γιατροί, δικηγόροι και διευθύνοντες σύμβουλοι επιχειρήσεων, αναλαμβάνουν θέσεις που προϋποθέτουν πολλές ώρες εργασίας. Αυτό σημαίνει, κατά την καθηγήτρια, ότι εκείνοι που δεν έχουν πολύ χρόνο στη διάθεσή τους, είναι και οικονομικά ισχυροί και μορφωμένοι.

Πώς μπορεί κανείς να μεγιστοποιήσει όμως την απόλαυση του ελεύθερου χρόνου του; Κατά τους ειδικούς, το να αφιερώνει κανείς πολύ χρόνο και χρήμα, για να οργανώσει τις δραστηριότητές του στον ελεύθερο χρόνο του, δεν είναι καταρχήν κακό, ωστόσο, μπορεί να αυξήσει το άγχος και να οδηγήσει στο αντίθετο αποτέλεσμα.

Σημειωτέον, υπάρχουν κι εκείνοι, που δυσκολεύονται να αποκομίσουν οτιδήποτε θετικό. Μόλις σε ποσοστό 14% οι Αμερικανοί πολίτες παίρνουν δύο συνεχόμενες εβδομάδες άδεια, ενώ το 54% των εργαζομένων στις ΗΠΑ, δεν είχε πάρει καθόλου άδεια, αφήνοντας συνολικά 662 εκατομμύρια ημέρες αχρησιμοποίητες. Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από έρευνα του 2017.

Για καλή μας τύχη, υπάρχουν τρόποι για να «βοηθηθούν» και οι δύο κατηγορίες. Ειδικοί προτείνουν, να υιοθετήσουμε μία άλλη οπτική για τη ζωή μας, προσπαθώντας να εισπνεύσουμε όσες περισσότερες ανάσες μπορούμε.

Για τις διακοπές μας επί παραδείγματι, προτείνουν, να κάνουμε κάτι τρελό περίπου στη μέση του διαστήματος που έχουμε στη διάθεσή μας και κάτι που θα μας ευχαριστήσει στο τέλος.

Και για τις δύο περιπτώσεις, η λύση είναι να προσπαθήσουμε να χαλαρώσουμε και να προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε όμορφες αναμνήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.