Ράπτη: Κοινοτικές δομές για ασθενείς με άνοια – Αλτσχάιμερ σε όλη τη χώρα την επόμενη διετία

Σήμερα, παγκοσμίως υπάρχουν 50 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν με άνοια, αριθμός που θα αυξηθεί δραματικά στο μέλλον λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης, τόσο στις αναπτυγμένες, όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Στη χώρα μας 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από Ήπια Νοητική Διαταραχή (προστάδιο της άνοιας). Συνολικά ο πληθυσμός των ανθρώπων με ήπια ή σοβαρά νοητικά προβλήματα πλησιάζει το μισό εκατομμύριο. Αν συνυπολογίσουμε ότι για κάθε ασθενή με άνοια επηρεάζεται σημαντικά η ζωή 2-3 φροντιστών - μελών της οικογένειάς του, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για μια πάθηση που αφορά άμεσα 1 εκατομμύριο Έλληνες πολίτες. Το ετήσιο κόστος της πάθησης αυτής στην Ελλάδα, εκτιμάται σε 3 δισεκατομμύρια ευρώ.

Έμφαση στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της άνοιας - Alzheimer και την προαγωγή της υγιούς γήρανσης δίνει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η υφυπουργός Υγείας, Ζωή Ράπτη.

Το υπουργείο Υγείας σχεδιάζει κοινοτικές δομές για την υποστήριξη ασθενών με άνοια-Alzheimer σε όλη την επικράτεια. Ειδικότερα, προβλέπεται η δημιουργία δομών φιλοξενίας, όπως οικοτροφεία (δομές φιλοξενίας και μακροχρόνιας παραμονής νοσούντων με άνοια-Alzheimer καθώς και δομές τελικού σταδίου), ψυχογηριατρικά ιατρεία, Κέντρα Ημέρας και κινητές μονάδες υποστήριξης των ασθενών και των οικογενειών τους, για την κατ΄ οίκον υποστήριξη από επαγγελματίες ψυχικής υγείας.

Επίσης, πρόκειται να ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα υποστήριξης της τρίτης ηλικίας σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μας, με ελλιπή πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας ηλικιωμένων. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα, προάγει την ψυχική υγεία και την πρόληψη ψυχικών διαταραχών, και κυρίως της κατάθλιψης, που αποτελεί μείζονα παράγοντα κίνδυνου για την εμφάνιση της άνοιας.

Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί μια ολοκληρωμένη παρέμβαση ψυχογηριατρικής υποστήριξης και έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ηλικιωμένων και των οικογενειών τους, στον τόπο τους. Ξεκινά στην πρώτη του πιλοτική φάση με νησιωτικές περιοχές, και συγκεκριμένα στην Άνδρο, Τήνο και Σύρο, καθώς και σε απομακρυσμένες ορεινές περιοχές, όπως ο Έβρος και η Ξάνθη. Θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το Αιγινήτειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και επιστημονικά υπεύθυνο τον Αντώνη Πολίτη, καθηγητή Ψυχιατρικής στο ΕΚΠΑ και της Ψυχιατρικής Κλινικής του Παν/μιου Johns Hopkins Η.Π.Α.

Οι υπηρεσίες θα παρέχονται από ομάδα επαγγελματιών ψυχικής υγείας, όπως ψυχίατρο, νοσηλευτή και κοινωνικό λειτουργό ψυχικής υγείας, με κατ' οίκον υποστήριξη και παρακολούθηση σε σταθερή βάση, δηλαδή δύο φορές την εβδομάδα, αλλά και μέσω υπηρεσίας τηλεσυμβουλευτικής.

Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας έχουν γίνει σημαντικά βήματα σχετικά με την αντιμετώπιση της άνοιας, ανέφερε η πρόεδρος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια - Νόσο Alzheimer, νευρολόγος- ψυχίατρος Παρασκευή Σακκά. Μίλησε για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την άνοια, που έχει εγκριθεί από την επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής και διατυπώνει προτάσεις για ένα ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό σχέδιο διαχείρισης και αντιμετώπισης όλων των τομέων της άνοιας και τις προσπάθειες ώστε να γίνει η άνοια προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία στη χώρα μας. Πρόσθεσε ότι Κέντρα Ημέρας για άτομα με άνοια, λειτουργούν στις μεγάλες πόλεις της Ελλάδος, υπάρχουν αρκετά Ιατρεία Μνήμης σε γενικά και πανεπιστημιακά νοσοκομεία, ενώ δύο μονάδες τελικού σταδίου για άτομα με άνοια υλοποιούνται άμεσα μέσω των Περιφερειακών ΠΕΠ.

Συμπτώματα και πρόληψη

Η νόσος Alzheimer, η πιο συχνή μορφή άνοιας (60-70% του συνόλου των περιστατικών) είναι μη αναστρέψιμη και εξελίσσεται αργά σε βάθος χρόνου, εξήγησε περαιτέρω η κυρία Σακκά. Τα συμπτώματα της είναι: διαταραχές μνήμης, διαταραχές λόγου, απώλεια προσανατολισμού στο χώρο και χρόνο έκπτωση καθημερινής λειτουργικότητας, αλλαγές στην προσωπικότητα και ψυχιατρικά συμπτώματα όπως απάθεια, κατάθλιψη, επιθετικότητα, παραλήρημα και ψευδαισθήσεις. Από την έναρξη των συμπτωμάτων μέχρι τα τελικά στάδια της νόσου μεσολαβούν κατά μέσο όρο 10 χρόνια, διάστημα κατά το οποίο οι οικογένειες των ασθενών επωμίζονται ένα βαρύ ψυχολογικό, οικονομικό και πρακτικό φορτίο.

Η πρόληψη της νόσου Alzheimer είναι σε σημαντικό βαθμό εφικτή και οι μελέτες τα τελευταία χρόνια αποδεικνύουν ότι η επίπτωση της άνοιας μειώνεται ως αποτέλεσμα της αλλαγής του τρόπου ζωής και του ελέγχου των καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου. Σύμφωνα με την κυρία Σακκά, οι πολιτικές για τη δημόσια υγεία θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους μεσήλικες να διακόπτουν το κάπνισμα, να ασκούνται σωματικά, να ακολουθούν μεσογειακή δίαιτα, να ελέγχουν την παχυσαρκία, το διαβήτη και την υπέρταση και να αποφεύγουν την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Επιπρόσθετα άνθρωποι με πολλά χρόνια εκπαίδευσης, απαιτητικά επαγγέλματα και περισσότερες δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου (συμπεριλαμβανομένων πνευματικών, κοινωνικών, αλλά και φυσικών-σωματικών δραστηριοτήτων) έχουν μικρότερες πιθανότητες ανάπτυξης νόσου Alzheimer.

«Συγκοινωνούντα δοχεία» κατάθλιψη και άνοια

Στα προβλήματα ψυχικής υγείας της τρίτης ηλικίας αναφέρθηκε ο καθηγητής Ψυχιατρικής στην Α' Ψυχιατρική Κλινική - υπεύθυνος Μονάδας Ψυχογηριατρικής στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο ΕΚΠΑ, Αντώνης Πολίτης. Σύμφωνα με αναφορές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, περίπου το 15% των ατόμων άνω των 60 ετών, υποφέρει από κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας, με πιο συχνές σε αυτό το ηλικιακό φάσμα, την άνοια που οφείλεται στην Νόσο Alzheimer και τη κατάθλιψη.

Η κατάθλιψη αποτελεί την κύρια ψυχική νόσο αυτής της ηλικίας, που σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα, η επίπτωσή της αγγίζει το 20% αυτού του πληθυσμού στην χώρα μας - δηλαδή περίπου ένας στους πέντε Έλληνες ηλικίας 65 ετών και άνω, παρουσιάζει καταθλιπτικά συμπτώματα.

Για το 40% των περιστατικών άνοιας παγκοσμίως, μπορεί να ενοχοποιηθούν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου όπως υπέρταση, παχυσαρκία, βαρηκοΐα στην ηλικία 45-65 ετών, κατάθλιψη, κοινωνική απομόνωση, σακχαρώδης διαβήτης στην ηλικία άνω των 65 ετών.

«Κατάθλιψη και άνοια αποτελούν 'συγκοινωνούντα δοχεία' που χρήζουν μίας ενιαίας ολιστικής προσέγγισης στον θεραπευτικό σχεδιασμό και στον σχεδιασμό των υπηρεσιών», ανέφερε ο κ. Πολίτης, σημειώνοντας ότι εφόσον δεν υπάρχει θεραπεία, τόσο η πρόληψη, όσο και η φροντίδα, είναι οι πυλώνες προσέγγισης του προβλήματος που λέγεται Νόσος Alzheimer.

Όπως είπε, εάν μειωθεί ο επιπολασμός της κατάθλιψης παγκοσμίως κατά 10%, θα έχουμε 325.000 λιγότερα άτομα με άνοια, ενώ η θεραπεία της κατάθλιψης σε άτομα με πολύ ήπιες διαταραχές μνήμης «μεταθέτει» την εμφάνιση της άνοιας κατά τρία επιπλέον έτη. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, τα καταθλιπτικά συμπτώματα στους ηλικιωμένους δεν διαγιγνώσκονται, γι αυτό είναι απαραίτητη και η υλοποίηση παρεμβάσεων που συμπεριλαμβάνουν την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Πέθανε από κορονοϊό η Λιολιώ Κολυπέρα - Η προφητική ατάκα που είχε πει στον Κυριάκο Μητσοτάκη

Υπόθεση Γκάμπι Πετίτο: Στην 22χρονη ανήκει η σορός που βρέθηκε – Τη δολοφόνησαν λέει ο ιατροδικαστής

Big Brother: Απίστευτη αποκάλυψη - «Το κρεβάτι γιατί κουνιέται; 2-3 φορές τη μέρα το κάνουν σίγουρα»