Καρκίνος του μαστού: Αιτίες, κληρονομικότητα και «σύμμαχοι» στο Infographic του Newsbomb.gr

Ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη κακοήθεια, σε ποσοστό 31% των καρκίνων που διαγιγνώσκονται στις γυναίκες. Περίπου 1,5 εκατομμύριο γυναίκες διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο με καρκίνο του μαστού σε όλον τον κόσμο.

Είναι η δεύτερη αιτία θνησιμότητας, μετά τον καρκίνο στους πνεύμονες. Η εμφάνιση της νόσου στις ανεπτυγμένες κοινωνίες του δυτικού κόσμου και η αυξανόμενη συχνότητα που παρατηρείται σχετίζεται με τις αλλαγές που συντελούνται στον τρόπο ζωής τις τελευταίες δεκαετίες, όπως η παχυσαρκία, η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα, το άγχος και άλλα. Ο κίνδυνος αυξάνεται -σύμφωνα με τη βιβλιογραφία- για τις γυναίκες με ιστορικό καρκίνου στην οικογένεια, μακροχρόνια έκθεση σε ορμόνες, περιορισμένη διάρκεια γαλουχίας και ατεκνία.

Αφορά όλες τις γυναίκες - Τα σημεία που πρέπει να προσέξουμε

Ο καρκίνος του μαστού αφορά όλες τις γυναίκες. Στις ανεπτυγμένες κοινωνίες, υπολογίζεται ότι 1 στις 8 γυναίκες θα εμφανίσει τη νόσο κάποια στιγμή στη ζωή της. Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 5.000 νέες περιπτώσεις.

Σε πολλές περιπτώσεις, δεν υπάρχουν συμπτώματα. Ωστόσο, μία γυναίκα θα πρέπει να κινητοποιηθεί, εφόσον διακρίνει:

• ψηλάφηση όγκου ή σκληρίας στο στήθος ή τη μασχάλη
• εμφάνιση αλλαγών στο χρώμα και την υφή του δέρματος
• έλξη-εισολκή-αλλαγή στη θηλή
• έκκριμα από τη θηλή

Σημειώνεται, ότι η εμφάνιση κάποιου από τα παραπάνω συμπτώματα, δεν σημαίνει απαραίτητα και κακοήθεια. Ο περαιτέρω έλεγχος θα θέσει τη διάγνωση και θα ορίσει τους θεραπευτικούς χειρισμούς.

Δείτε το Infographic του Newsbomb.gr

Από την πρόληψη στη θεραπεία

Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση/αυτοεξέταση ή απεικονιστικά κατά τον ετήσιο έλεγχο (screening). Η μαστογραφία παίζει σημαντικό ρόλο κυρίως στη διάγνωση πολύ μικρών ογκιδίων και μικροαποτιτανώσεων. Το υπερηχογράφημα είναι συμπληρωματικό της μαστογραφίας και βοηθά πολύ σε πυκνούς μαστούς. Για την μαγνητική μαστών υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις και είναι πολύ χρήσιμη στον χειρουργικό σχεδιασμό και στην εκτίμηση της έκτασης της νόσου, ιδίως όταν προηγείται χημειοθεραπεία.

Ειδικότερα:

Πρωτογενής πρόληψη καρκίνου μαστού

Η πρωτογενής πρόληψη αφορά επί της ουσίας στην υιοθέτηση τρόπου ζωής που μειώνει την επίδραση των παραγόντων κινδύνου, που μπορούμε να ελέγξουμε όπως:

• ο έλεγχος του σωματικού βάρους
• η διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες με περιορισμό στην κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων
• η φυσική άσκηση
• η διακοπή του καπνίσματος
• η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ
• η αποφυγή του άγχους
• Στις περιπτώσεις κληρονομούμενου καρκίνου, ο γονιδιακός έλεγχος και η εντόπιση παθογόνων μεταλλάξεων προσφέρει τη δυνατότητα παρεμβάσεων μείωσης του κινδύνου.

Δευτερογενώς, ο προγραμματισμένος, τακτικός, προληπτικός έλεγχος οφείλει να πραγματοποιείται με συνέπεια, καθώς η έγκαιρη διάγνωση αποτελεί την πιο αποτελεσματική θεραπεία.

• Αυτοεξέταση μαστού

Η αυτοεξέταση του μαστού συστήνεται χωρίς να επιβάλλεται και στόχος της πρέπει να είναι η εξοικείωση της γυναίκας με το στήθος της. Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η πιθανότητα οποιαδήποτε μεταβολή στο μαστό μιας γυναίκας να γίνει έγκαιρα αντιληπτή.

• Ψηφιακή μαστογραφία

Η ψηφιακή μαστογραφία αποτελεί τη βασικότερη εξέταση πληθυσμιακού ελέγχου, καθώς έχει τη δυνατότητα ανίχνευσης ευρημάτων σε πολύ αρχικό στάδιο. Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι η εφαρμογή της μαστογραφίας στον προληπτικό έλεγχο, με τη συνεισφορά της στην έγκαιρη διάγνωση, μείωσε τη θνητότητα από καρκίνο του μαστού κατά 25%.

Για τις γυναίκες του γενικού πληθυσμού, οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες συστήνουν η πρώτη μαστογραφία να προγραμματίζεται στην ηλικία μεταξύ 35 – 40 ετών και να γίνεται ετησίως μετά την ηλικία των 40, ενώ σε γυναίκες με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου ο έλεγχος εξατομικεύεται και ξεκινάει σε μικρότερη ηλικία.

• Υπερηχογράφημα & μαγνητική τομογραφία μαστών

Συμπληρωματική εξέταση στη διερεύνηση κλινικών και μαστογραφικών ευρημάτων αποτελεί το υπερηχογράφημα μαστών ενώ συνιστά εξέταση εκλογής σε νεότερες γυναίκες. Σημαντική θέση στον προληπτικό έλεγχο γυναικών που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου κατέχει και η μαγνητική τομογραφία μαστών.

• Κλινική εξέταση

Η κλινική εξέταση από ειδικό ιατρό είναι απαραίτητη μετά τον απεικονιστικό έλεγχο. Η λήψη λεπτομερούς ιστορικού, η εκτίμηση των παραγόντων κινδύνου, η ψηλάφηση και η αξιολόγηση των εξετάσεων συμβάλλουν στη μέγιστη διαγνωστική ακρίβεια. Ο ιατρός καλείται με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε γυναίκας (κληρονομικότητα, ατομικό ιστορικό κ.ά.), να ορίσει εξατομικευμένο πρόγραμμα παρακολούθησης.

Η όλη αυτή διαδικασία έχει στόχο την αναγνώριση-διάγνωση της κακοήθειας πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις που η ίδια η γυναίκα καταφεύγει στον ιατρό μετά από τη διαπίστωση κάποιου ευρήματος στο στήθος της.

Όσον αφορά στην επιλογή των κατάλληλων θεραπευτικών χειρισμών, καθοριστικό ρόλο παίζουν τα ιστολογικά χαρακτηριστικά και οι προγνωστικοί παράγοντες, που εκφράζονται στον όγκο.

Τα δύο σκέλη της θεραπείας

Η θεραπεία έχει δύο σκέλη. Το ένα αφορά στον τοπικό έλεγχο της νόσου και είναι η εγχείρηση (μαστεκτομή ή ογκεκτομή, με έλεγχο της μασχάλης) και η ακτινοθεραπεία, και το δεύτερο αφορά στην αποφυγή απομακρυσμένων μεταστάσεων και είναι η χημειοθεραπεία και η ορμονοθεραπεία. Η ακτινοθεραπεία γίνεται πάντα σε περίπτωση διατήρησης μαστού και σε μαστεκτομή για όγκους μεγαλύτερους των 4 εκατοστών ή όταν υπάρχουν διηθημένοι λεμφαδένες. Σε περίπτωση που χρειάζεται χημειοθεραπεία, αυτή προηγείται της ακτινοθεραπείας. Η ορμονοθεραπεία γίνεται με χορήγηση χαπιού από του στόματος σε ορμονοεξαρτώμενους καρκίνους και διαρκεί από 5 έως 10 χρόνια.

Οκτώβριος, ο μήνας που είναι αφιερωμένος στην πρόληψη και την ενημέρωση

Το 1985 ο Οκτώβριος καθιερώθηκε ως Μήνας Ενημέρωσης & Ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού, σε μία διεθνή εκστρατεία για την αφύπνιση του γυναικείου πληθυσμού και τη συγκέντρωση πόρων για έρευνα, πρόληψη, έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της πιο συχνά εμφανιζόμενης κακοήθειας στις γυναίκες.

Με την πρόοδο της ιατρικής, ο καρκίνος του μαστού στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζεται.

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά, ότι η διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου σε αρχικό στάδιο οδηγεί σε ποσοστά ίασης που φτάνουν το 95-97%.

Το ζητούμενο είναι, οι γυναίκες να κάνουν τον τακτικό έλεγχο και να επισκέπτονται το γιατρό τους.

(Με πληροφορίες από μαιευτική κλινική «Μητέρα»)

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.