«Εξωτικές ασθένειες» στην Ευρώπη - Γιατί μεταδίδονται ταχύτερα τα τελευταία χρόνια
Την έκταση της απειλής αναδεικνύει μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου της Χαβάης που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature». Σύμφωνα με αυτήν, το 58% των μολυσματικών ασθενειών επιδεινώνονται από δείκτες που σχετίζονται με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. «Είναι πραγματικά τρομακτικό να βλέπεις ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα αποτελούν τόσο μεγάλη απειλή για τη δημόσια υγεία» δήλωσε στην Deutsche Welle ο Καμίλο Μόρα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης και επικεφαλής της μελέτης.
Κάθε παράγοντας που σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή επηρεάζει διαφορετικά το ανθρώπινο σύστημα. Για παράδειγμα η έλλειψη νερού και τροφής λόγω ξηρασίας, οδηγεί τα άγρια ζώα σε κατοικημένες περιοχές προς αναζήτηση τροφής, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών από ζώα ή παράσιτα. Το φαινόμενο της ξηρασίας επίσης μπορεί να οδηγήσει στην κατάποση μολυσμένου νερού και να προκαλέσει χολέρα ή διάρροια. Πλημμύρες και έντονες καταιγίδες απο την άλλη πλευρά, διαταράσσουν την παροχή καθαρού πόσιμου νερού από καταστροφές που μπορεί να προκαλέσουν σε δρόμους ή αποχετευτικά συστήματα. Οι υψηλές θερμοκρασίες αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και ως εκ τούτου είναι πιο ευαίσθητο σε ασθένειες.
Τα προηγούμενα χρόνια τέτοια φαινόμενα αποτέλεσαν εστίες μετάδοσης ιών, όπως της ηπατίτιδας Α και Ε, του ροταϊού και του τύφου. Ένα ακόμα παράδειγμα είναι η έξαρση της μετάδοσης του ιού Hendra στον άνθρωπο από νυχτερίδες, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή εγκεφαλίτιδα.
Οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν και την εξάπλωση διαβιβαστών, όπως κουνούπια ή τσιμπούρια, καθώς αναπαράγονται ευκολότερα. Ως αποτέλεσμα η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ωφελήσει την αύξηση του πληθυσμού αυτών των εντόμων - φορέων. Συγκεκριμένα πάνω από 100 ασθένειες που μεταδίδονται από αυτούς τους φορείς έχουν επιδεινωθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Στην Ευρώπη παρατηρούμε ήδη την επιρροή της κλιματικής αλλαγής, τονίζει στην DW o Δρ. Ρένκε Λούκεν, ιολόγος στο Ινστιτούτο Τροπικής Ιατρικής του Αμβούργου. Ο ίδιος έχει προειδοποιήσει για την εξάπλωση του κουνουπιού-τίγρη, το οποίο ευθύνεται για τα κρούσματα ιού του Δυτικού Νείλου, του ιού chikungunya ή δάγκειου πυρετού.
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια το 2020, πάνω από 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα ζουν το 2050 σε περιοχές μετάδοσης του ιού Ζίκα, ο οποίος μεταδίδεται επίσης από κουνούπια. «Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ ανησυχητικά καθώς ελάχιστες από τις αρρώστιες, οι οποίες μεταδίδονται με αυτόν τον τρόπο έχουν εγκεκριμένα εμβόλια για τον γενικό πληθυσμό» σημείωνει ο Δρ. Λούκεν.
«Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε αύξηση των περιοχών ευδοκίμησης ιογενών φορέων, όπως κουνουπιών, τα οποία αποτελούν εστίες μετάδοσης παθαγόνων ιών, βακτηρίων και παρασίτων, ενώ δεν αποκλείεται να επιστρέψει η ελονοσία» υποστηρίζει, από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Επιδημιολογικού Ινστιτούτου Ρόμπερ Κοχ, Λόταρ Βίλερ και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη μετάδοση «εξωτικών» ασθενειών στην Ευρώπη.
Τέλος, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Χαβάης θεωρούν δύσκολο έως αδύνατο να αποφευχθεί η αυξημένη εξάπλωση ασθενειών που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, ενώ σύμφωνα με τους ίδιους μια «επιθετική προσέγγιση» για την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα είναι απαραίτητη.