Καρκίνος του μαστού: Πρόληψη σε χρώμα ροζ
Το ρεκόρ Γκίνες για τη μεγαλύτερη κορδέλα ευαισθητοποίησης κατέχουν εδώ και δεκαπέντε περίπου ημέρες, οι κάτοικοι της επαρχίας της Γουαδαλαχάρα στην κεντρική Ισπανία. Το Σάββατο 8 Οκτωβρίου, 540 εθελοντές ανέβηκαν στα δίδυμα βουνά Βιάνα και άπλωσαν μια τεράστια ροζ κορδέλα, σηματοδοτώντας τον μήνα πρόληψης του καρκίνου του μαστού.
Με διαστάσεις 25 μέτρα πλάτος και 275 μέτρα μήκος, την κορδέλα έραψαν κάτοικοι από τις πόλεις Τρίγιο, Βαλντενάγια, Λα Πουέρτα, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Μετά την επίτευξη του ρεκόρ, η κορδέλα αποσυναρμολογήθηκε και το ύφασμα δωρίστηκε σε τοπικά σχολεία και στην πόλη του Τρίγιο για να αξιοποιηθεί στην Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης του Καρκίνου του Μαστού, στις 25 Οκτωβρίου. Ένα άλλο κομμάτι πήγε σε έναν σχεδιαστή για να δημιουργήσει ένα φόρεμα, με σκοπό να δημοπρατηθεί και τα έσοδα να πάνε στη μάχη κατά του καρκίνου.
Η ροζ κορδέλα ευαισθητοποίησης για τον καρκίνο του μαστού έγινε φέτος τριάντα ετών. Σε αυτό το διάστημα, από τη στιγμή που η επιχειρηματίας Evelyn Lauder εμπνεύστηκε το σύμβολο αυτό ακολουθώντας το παράδειγμα του AIDS, η ροζ κορδέλα βοήθησε στο να αυξηθεί η προσοχή στον τομέα της πρόληψης, τροφοδοτώντας παράλληλα το πεδίο της έρευνας. Έτσι, σήμερα, μπορεί ο καρκίνος του μαστού να είναι η πιο συχνή νεοπλασία που εκδηλώνεται στις γυναίκες, έχει όμως υψηλά ποσοστά ίασης, με έγκαιρη διάγνωση.
Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, ιδιαίτερα σε συγγενή πρώτου βαθμού που νόσησε σε νεαρή ηλικία, γνωστή μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1 και BRCA2, η μικρή ηλικία εμμηνόπαυσης, οι άτυπες αλλοιώσεις των ιστών του μαστού, η ατεκνία ή η πρώτη κύηση σε ηλικία πάνω από τα 35 έτη, η μακροχρόνια χρήση θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, μεταξύ άλλων.
2.000 διαγνώσεις σε πρώιμο στάδιο
Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών με Καρκίνο του Μαστού «Άλμα Ζωής», η τήρηση των κανόνων προληπτικού ελέγχου με τακτική κλινική εξέταση των μαστών από ειδικό γιατρό και μαστογραφία ανάλογα με την ηλικία, μπορεί να οδηγήσει στην έγκαιρη διάγνωση ενός πρώιμου, μικρού μεγέθους καρκίνου ή ακόμη και προκαρκινικών αλλοιώσεων. Ο έλεγχος περιλαμβάνει την αυτοεξέταση του μαστού από την ίδια την γυναίκα, την κλινική εξέταση του μαστού από τον γιατρό, τη μαστογραφία και τις άλλες απεικονιστικές εξετάσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από την έναρξη του προγράμματος προληπτικού ελέγχου του καρκίνου του μαστού «Φώση Γεννηματά», τον περασμένο Ιούνιο, περίπου 2.000 γυναίκες έχουν διαγνωστεί σε πολύ πρώιμο στάδιο, «που δε θα χρειαστεί να κάνουν είτε μαστεκτομή, είτε άλλης φύσεως θεραπεία» δήλωσε χαρακτηριστικά, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης, την Παρασκευή (21/10/2022).
Τρία διαδεδομένα λάθη
Επιστήμονες από όλο τον κόσμο θα συγκεντρωθούν στη Ρόδο, στο διεθνές επιστημονικό συνέδριο για τον καρκίνο του μαστού, που διοργανώνεται στις 3-6 Μαΐου 2023, υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του "21ου SIS World Congress on Breast Cancer and Breast Healthcare" είναι η Δρ. Λυδία Ιωαννίδου - Μουζάκα (επίκουρη καθηγήτρια ΕΚΠΑ, Γυναικολόγος – Χειρουργός-Μαστολόγος-Ογκολόγος, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας και εκπρόσωπος της Ελλάδας στην European Commission Initiative for Breast Cancer). Πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής είναι ο Βασίλης Ραμφίδης, παθολόγος - ογκολόγος, διευθυντής Ογκολογικής Κλινικής 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας. Το συνέδριο καλύπτει ένα ευρύ πεδίο θεμάτων για τον καρκίνο του μαστού, ενώ έμφαση θα δοθεί στην αναγνώριση της μαστολογίας ως ξεχωριστής ιατρικής εξειδίκευσης και στην πιστοποίηση κέντρων και κλινικών μαστού.
Καθώς ο Οκτώβριος είναι μήνας πρόληψης του καρκίνου του μαστού, η Δρ. Λυδία Ιωαννίδου - Μουζάκα, κατά τη διαρκεια συνέντευξης Τύπου, ανέδειξε τρία σημεία τα οποία θα πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες, στη διαδικασία του ελέγχου:
«1) Μόνο η μαστογραφία δεν φτάνει. Κι αυτό, γιατί υπάρχουν παθήσεις που δεν εντοπίζονται με τη μαστογραφία.
2) Ανάλογα με τον τύπο του μαστού, πρέπει να επιλέγεται η κατάλληλη εξέταση. Για παράδειγμα, ο πυκνός ιστός ή οι γυναίκες που δεν έχουν τεκνοποιήσει, θα πρέπει να προτιμούν την ψηφιακή τομοσύνθεση αντί της μαστογραφίας.
3) Ο γυναικολόγος δεν αρκεί. Οι γυναίκες θα πρέπει να επισκέπτονται εξειδικευμένο γιατρό στο μαστό (μαστολόγο), ώστε να γίνεται η καλύτερη δυνατή αξιολόγηση των διαγνωστικών εξετάσεων».
Τι είναι η τομοσύνθεση
Στην προσπάθεια για όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη ανίχνευση πρώιμων μορφών κακοήθειας χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερες απεικονιστικές μέθοδοι. Παρόλα αυτά η μαστογραφία συνεχίζει να αποτελεί τη μέθοδο με την οποία γίνεται η πρώτη διαγνωστική προσέγγιση του μαστού, αφού μειώνει τη θνητότητα από καρκίνο του μαστού.
«Συγκεκριμένα, τυχαιοποιημένοι έλεγχοι έχουν αποδείξει ότι με την έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου του μαστού μέσω της μαστογραφίας έχει μειωθεί η θνητότητα κατά 30%. Πλέον οι στατιστικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι με τα προγράμματα προληπτικής απεικόνισης του μαστού η θνητότητα από καρκίνο του μαστού μειώνεται σε ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό στις γυναίκες ηλικίας μεγαλύτερες των 40 ετών», επισημαίνει ο Ακτινοδιαγνώστης, Σταμάτης Μερκούρης.
Η τομοσύνθεση ή τρισδιάστατη (3D) μαστογραφία αποτελεί την εξέλιξη της απλής ψηφιακής μαστογραφίας. Όταν η τομοσύνθεση χρησιμοποιείται ως μέθοδος προληπτικής απεικόνισης, δημιουργείται συνδυασμός δισδιάστατων και τρισδιάστατων απεικονίσεων, ο οποίος έχει αποδειχθεί ότι παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα στην απεικόνιση του μαστού. Ανιχνεύονται περισσότερες κακοήθειες σε σχέση με την απλή ψηφιακή μαστογραφία. Μελέτες έχουν αναδείξει ότι ο συνδυασμός των δισδιάστατων και τρισδιάστατων μαστογραφικών λήψεων, οδηγεί σε ανίχνευση 2 περισσότερων γυναικών με καρκίνο του μαστού σε κάθε 100 γυναίκες που προσέρχονται για προληπτικό έλεγχο, σε σχέση με την απλή μαστογραφία, εξηγεί ο ίδιος.
Επίσης, αυξάνεται η διαγνωστική ικανότητα για ανίχνευση κακοηθειών στους πυκνούς μαστούς. Κάθε μαστός αποτελείται από αδενικό ιστό, που περιλαμβάνει τους αδένες και τους γαλακτοφόρους πόρους (αποτελεί το «άσπρο» τμήμα της μαστογραφίας) και από λιπώδη ιστό που τον περιβάλλει (αποτελεί το «γκρι» τμήμα της μαστογραφίας). Όσο μεγαλύτερη η συγκέντρωση του αδενικού στοιχείου, τόσο πιο πυκνή η σύσταση του μαστού (και τόσο πιο άσπρος ο μαστός). Δυστυχώς, οι περισσότερες μορφές κακοήθειας είναι και αυτές «άσπρες», έχουν δηλαδή παρόμοια ακτινοσκιερότητα με τον αδενικό ιστό και μπορούν εύκολα να κρυφτούν μέσα σε αυτόν, ειδικά όταν ο μαστός είναι πολύ πυκνός, καθιστώντας έτσι την ανίχνευσή τους πολύ δύσκολη. Η τομοσύνθεση, αναλύοντας την εικόνα του μαστού σε όλο το βάθος ανά 1 χιλιοστό, δίνει τη δυνατότητα στον ακτινοδιαγνώστη ιατρό να μελετήσει με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια περιοχές αυξημένης ακτινοσκιερότητας, δίνοντας έτσι λύση σε έναν από τους σημαντικότερους περιορισμούς της απλής ψηφιακής μαστογραφίας.
Διαβάστε επίσης
Πλύσιμο χεριών: Η συνήθεια της πανδημίας που δεν πρέπει να ξεχάσουμε
Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων: Γιατί πετάμε φαγητό στα σκουπίδια
Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού στις 15 Οκτωβρίου