Καύσωνας: Οι οδηγίες προστασίας – Τι πρέπει να προσέξουν οι πολίτες

Ειδικότερα, ο Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, καθηγητής Υγιεινής & Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, καθηγητής Πνευμονολογίας-Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ και η Βάνα Παπαευαγγέλου, καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ, κάλεσαν τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί εστιάζοντας στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως ασθενείς με χρόνια νοσήματα, νεογνά, παιδιά, έγκυες, λεχώνες.

«Η επιτροπή συνεδρίασε διότι έχουμε δύσκολες μέρες μπροστά μας και θέλουμε με την παρέμβασή μας να επικοινωνήσουμε κάποια πράγματα στο κοινό και να προλάβουμε κάποιες καταστάσεις», είπε, ξεκινώντας την ενημέρωση ο κ. Χατζηχριστοδούλου. Εστίασε ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους λέγοντας ότι αυτές τις ημέρες πρέπει να δείξουμε αλληλεγγύη και να μην μένουν μόνοι τους. Να μην κυκλοφορούν ώρες με υψηλές θερμοκρασίες, να έχουν πρόσβαση σε κλιματιζόμενο χώρο, να ανοίγουν το βράδυ για να αερίζεται το σπίτι και να λαμβάνουν πολλά υγρά.

Ποιος κινδυνεύει από τις υψηλές θερμοκρασίες

• Ηλικιωμένοι.
• Μωρά και μικρά παιδιά.
• Έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.
• Άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
• Άτομα που εργάζονται ή ασκούνται έντονα σε ζεστό περιβάλλον.
• Άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθειες, νεφροπάθειες, ηπατοπάθειες, ψυχική νόσο, άνοια, αλκοολισμό ή κατάχρηση ναρκωτικών ουσιών κ.λ.π.).
• Άτομα με οξεία νόσο, όπως λοίμωξη με πυρετό ή γαστρεντερίτιδα (διάρροια ή / και έμετο).
• Άτομα που για καθαρά ιατρικούς λόγους παίρνουν φάρμακα για τα χρόνια νοσήματά τους, όπως π.χ. διουρητικά, αντιχολινεργικά, ψυχοφάρμακα, ορμονούχα (συμπεριλαμβανομένης της ινσουλίνης και των αντιδιαβητικών δισκίων). Ιδιαίτερα κατά την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για την ενδεχόμενη τροποποίηση της δοσολογίας.

Γενικές οδηγίες προφύλαξης

• Παραμονή σε χώρους που κλιματίζονται.
• Ντύσιμο ελαφρύ και άνετο με ανοιχτόχρωμα ρούχα από πορώδες υλικό, ώστε να διευκολύνεται ο αερισμός του σώματος και η εξάτμιση του ιδρώτα.
• Χρήση καπέλου από υλικό που να επιτρέπει τον αερισμό του κεφαλιού.
• Χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών ηλίου με φακούς που προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία.
• Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδίως για τα βρέφη και τους ηλικιωμένους.
• Αποφυγή βαριάς σωματικής εργασίας.
• Αποφυγή πολύωρων ταξιδιών με μέσα συγκοινωνίας που δε διαθέτουν κλιματισμό.
• Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς πρέπει να φροντίζουν για την καλή λειτουργία του κλιματισμού τους, λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές οδηγίες για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κοινού.
• Πολλά χλιαρά ντους κατά τη διάρκεια της ημέρας και τοποθέτηση δροσερών επιθεμάτων στο κεφάλι και στο λαιμό.
• Μικρά σε ποσότητα και ελαφριά γεύματα φτωχά σε λιπαρά, με έμφαση στη λήψη φρούτων και λαχανικών.
• Λήψη άφθονων υγρών (νερού και χυμών φρούτων), ιδιαίτερα από τα βρέφη και τους ηλικιωμένους και αποφυγή του αλκοόλ. Αν η εφίδρωση είναι μεγάλη, συστήνεται η πρόσθετη λήψη μικρών δόσεων αλατιού.
• Άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους, από τον οποίο θα λάβουν επιπρόσθετες οδηγίες ανάλογα με την κατάστασή τους, καθώς και οδηγίες για την πιθανή αλλαγή της δοσολογίας της φαρμακευτικής τους αγωγής.
• Οι ηλικιωμένοι να μην εγκαταλείπονται μόνοι τους, αλλά να εξασφαλίζεται κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.

Τι δεν πρέπει να κάνουμε

• Έντονη σωματική άσκηση
• Αποφυγή καφέ και αλκοόλ
• Να μην χρησιμοποιούμε φούρνο στο σπίτι μας και αν βρισκόμαστε και κοντά σε περιοχές με πυρκαγιές δεν χρειάζεται να καπνίσουμε μέσα στο σπίτι και να αποφύγουμε δραστηριοτήτες που επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα του σπιτιού μας.

Προστασία μωρών και νηπίων

Τα παιδιά ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ανέφερε η κ. Παπαευαγγέλου. Τα νήπια και βρέφη έχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο αφυδάτωσης, συνεπώς να παραμένουν μέσα στο σπίτι κατά τις ώρες, 12 το μεσημέρι με 5 το απόγευμα, λέγοντας χαρακτηριστικά να μην βγαίνουν ούτε καν στη βεράντα. «Η ομπρέλα δεν προστατεύει», τόνισε και συνέστησε στους γονείς να πηγαίνουν τα παιδιά στη θάλασσα το πρωί ή αργά το απόγευμα, να χρησιμοποιούν αντηλιακό, καπέλο, γυαλιά. «Όχι στην παραλία το μεσημέρι», τόνισε.

Η αφυδάτωση στα παιδιά εκδηλώνεται με εμέτους και πυρετό, αλλά ταυτόχρονα αυτή την εποχή υπάρχει έξαρση γαστρεντερίτιδας, συνεπώς αυτά είναι ακόμα πιο ευάλωτα στην αφυδάτωση και οι γονείς θα πρέπει να επικοινωνούν με τους παιδιάτρους όταν υπάρχουν συμπτώματα. Δεν περιμένουμε τα παιδιά να διψάσουν, πρέπει να προσφέρουμε συνέχεια υγρά στα βρέφη και μικρά παιδιά.

Ο κ. Βασιλακόπουλος επικεντρώθηκε στην θερμική εξάντληση και θερμοπληξία, δίνοντας χρήσιμες συμβουλές για την αναγνώριση και αντιμετώπισή τους.

Θερμική εξάντληση

• Έντονη εφίδρωση
• Κρύο, ωχρό και υγρό δέρμα
• Γρήγορος, ασθενής καρδιακός παλμός
• Ναυτία ή έμετος
• Μυϊκές κράμπες
• Κούραση ή αδυναμία
• Ζαλάδα
• Πονοκέφαλος
• Λιποθυμία

Τι να κάνω:

• Μετακινηθείτε σε δροσερή τοποθεσία
• Χαλαρώστε τα ρούχα σας
• Εφαρμόστε δροσερά, υγρά ρούχα στο σώμα ή κάντε ένα δροσερό μπάνιο
• Πιείτε μερικές γουλιές νερό

Αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια σε περίπτωση που:

• Έχετε εμέτους
• Τα συμπτώματα επιδεινώνονται
• Τα συμπτώματα διαρκούν περισσότερο από μία ώρα

Θερμοπληξία

• Υψηλή θερμοκρασία σώματος
• Ερεθισμένο, ερυθρό, ξηρό ή υγρό δέρμα
• Γρήγορος και δυνατός καρδιακός παλμός
• Πονοκέφαλος
• Ζάλη
• Ναυτία
• Σύγχυση

Λιποθυμία

Τι να κάνω:

• Καλέστε ασθενοφόρο
• Μετακινείστε το άτομο σε πιο δροσερό μέρος
• Εξασφαλίστε την πτώση της θερμοκρασίας του σώματος του ατόμου, παρέχοντάς του δροσερά ρούχα ή κάνοντάς του ένα δροσερό μπάνιο
• Μην δώσετε στο άτομο να πιει νερό από το στόμα

Αναφέρθηκε επίσης στην προστασία των ηλικιωμένων και των ατόμων με χρόνια προβλήματα αναπνευστικά και καρδιολογικά. Όπως είπε, οι ασθενείς πρέπει να τροποποιήσουν την φαρμακευτική αγωγή τους και αφού πρώτα επικοινωνήσουμε με τον θεράποντα γιατρό.

Μίλησε επίσης για το συνδυασμό καύσωνα με πυρκαγιές και είπε ότι ακόμα και αν δεν έχουμε πρόβλημα υγείας, αν αισθανθούμε έντονο βήχα, έντονο σφίξιμο στο στήθος, έντονη δυσφορία, δεν λέμε δεν πειράξει, διότι δεν είναι φυσιολογικό. Αν πάθω έντονα συμπτώματα έχω κάποιο πρόβλημα υγείας και δεν το γνωρίζω όπως άσθμα ή ΧΑΠ. Στην περίπτωση αυτή απευθύνομαι σε πνευμονολόγο.

Οδηγίες προστασίας από τον ΙΣΑ

Μέτρα προφύλαξης από τον καύσωνα καλεί τους πολίτες να λάβουν ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ), συστήνοντας να παραμένουν σε κλιματιζόμενους χώρους, τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και τη νύχτα.

Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ξεπεράσει τα ανώτερα ανεκτά όρια και σε συνδυασμό με ορισμένους άλλους παράγοντες δημιουργούνται συνθήκες που δεν είναι ανεκτές από τον ανθρώπινο οργανισμό. Ειδικά στα αστικά κέντρα, όπου οι υψηλές θερμοκρασίες συνδυάζονται με αυξημένα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η επικινδυνότητα αυξάνεται.

Οι παθολογικές καταστάσεις που ακολουθούν μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές και να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή του ασθενή.

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών καλεί τους πολίτες να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους και να παραμείνουν σε εσωτερικούς χώρους με κλιματισμό. Να αποφεύγουν οποιαδήποτε μορφή άσκησης και σωματικής δραστηριότητας σε εξωτερικούς χώρους (πάρκα κ.λπ.), όχι μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά και τη νύχτα, εάν η ελάχιστη θερμοκρασία δεν πέσει κάτω από τους 32 βαθμούς Κελσίου.

Οδηγίες προφύλαξης

• Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και παραμονή σε σκιασμένους και δροσερούς χώρους. Σε περίπτωση αναγκαστικής έκθεσης στον ήλιο πρέπει να χρησιμοποιείται καπέλο και σκουρόχρωμα γυαλιά. Η ένδυση να αποτελείται κατά προτίμηση από λεπτά, ευρύχωρα, ανοιχτόχρωμα, κυρίως βαμβακερά ενδύματα.
• Αποφυγή, κατά το δυνατό, σωματικής κόπωσης και εργασίας τις θερμές ώρες της ημέρας.
• Άφθονη λήψη δροσερού νερού ή φυσικών χυμών. Αποφυγή σακχαρούχων, ανθρακούχων ποτών.
• Λήψη ελαφράς, μη λιπαρής, αλατισμένης τροφής, κατανεμημένης σε μικρά συχνά γεύματα. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών. Συχνά δροσερά λουτρά, τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων.
• Οι ευρισκόμενοι σε φαρμακευτική αγωγή, ιδίως όσοι λαμβάνουν διουρητικά, ηρεμιστικά, αντιυπερτασικά, αντιϊσταμινικά, Β' αναστολείς κ.λπ. φάρμακα πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή επαφή με τους θεράποντες γιατρούς τους προκειμένου να λαμβάνουν τις ανάλογες οδηγίες.
• Επίσης, σε διαρκή επαφή με τους γιατρούς τους πρέπει να βρίσκονται όσοι πάσχουν από νοσήματα του καρδιαγγειακού, κεντρικού νευρικού και αναπνευστικού συστήματος, οι διαβητικοί, οι νεφροπαθείς, οι αλκοολικοί καθώς και οι πάσχοντες από πάσης φύσεως βαρέα νοσήματα.
• Οι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους στις περιοχές του κέντρου που διακρίνονται από υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση και αυξημένη κυκλοφορία. Οι μόνιμοι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας είναι προτιμότερο τις θερμές ώρες της ημέρας να παραμένουν στο σπίτι τους.
• Οι ευπαθείς κατηγορίες πληθυσμού (βρέφη, παιδιά προσχολικής ηλικίας, υπερήλικες, έγκυες, παχύσαρκοι κ.λπ.) να τηρούν με σχολαστικότητα τα μέτρα προφύλαξης και να επικοινωνήσουν άμεσα με τον γιατρός τους εφόσον εμφανίσουν σύμπτωμα το οποίο, ενδεχομένως, είναι αποτέλεσμα των καιρικών συνθηκών όπως ζάλη, κεφαλαλγία, ίλιγγο, υπνηλία, διαταραχές συμπεριφοράς, ναυτία, εμετούς, κράμπες κ.λπ.