Ποιον ρόλο παίζει η οικογενειακή σταθερότητα στη δημιουργία ισορροπημένων παιδιών

Το μωρό είναι πλήρως εξαρτημένο από τη φροντίδα των γονιών του για να τραφεί και να αναπτυχθεί τόσο σωματικά όσο και πνευματικά.

Καθώς κατακτά διάφορες δεξιότητες με το πέρασμα του χρόνου και καθώς μεγαλώνει, ο ψυχισμός του έρχεται στο επίκεντρο, καθώς οι γονείς αρχίζουν να παίζουν όλο και μικρότερο ρόλο στην καθημερινή σωματική φροντίδα του παιδιού, εξακολουθούν όμως να αποτελούν τα πιο σημαντικά πρόσωπα που συμβάλλουν στην ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη.

Το ζητούμενο φυσικά είναι η δημιουργία ενός ισορροπημένου παιδιού που θα εξελιχθεί και σε έναν ισορροπημένο ενήλικα, μέλος της κοινωνίας μας και η οικογένεια είναι το σύστημα αναφοράς για το κάθε άτομο. Στο πλαίσιο της οικογένειάς του, όπου δηλαδή μεγαλώνει, κάθε άνθρωπος αποκτά την ταυτότητά του, ενώ ταυτόχρονα αποκτά τους πρώτους στενούς συναισθηματικούς δεσμούς του.

Δυστυχώς, το ίδιο το περιβάλλον της οικογένειας ενδέχεται να επηρεάσει και αρνητικά ένα παιδί που αναπτύσσεται: Στην περίπτωση που οι σχέσεις εντός της οικογένειας είναι αντιφατικές και μπερδεμένες, τότε το παιδί αποκτά άγχος και ανασφάλειες, που το κάνουν ευάλωτο σε κάθε είδους ερεθίσματα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα παιδιά που βιώνουν τέτοιου είδους καταστάσεις συχνά εμφανίζουν ψυχοσωματικά συμπτώματα και συμπεριφορές που αντικατοπτρίζουν αυτές τις δυσλειτουργίες.

Σταθερότητα και ήρεμο περιβάλλον για να διατηρήσουμε την παιδική αθωότητα

Κάθε παιδί χρειάζεται να μεγαλώσει μέσα σε ένα περιβάλλον όπου επικρατεί ηρεμία και σταθερότητα. Αυτός είναι ο βασικός πυλώνας, προκειμένου να εδραιωθεί στη συνέχεια η αίσθηση της ασφάλειας και το παιδί να δημιουργήσει με τους γονείς του άρρηκτες σχέσεις εμπιστοσύνης.

Συχνά, οι σημερινοί γονείς ταυτίζουν το οικογενειακό περιβάλλον με μία αίσθηση γενικευμένης ελευθερίας και ελευθεριότητας, όπου το παιδί έχει τον πρώτο λόγο ή όπου το παιδί ανεξέλεγκτα εκτίθεται σε ερεθίσματα που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία και την ωριμότητά του. Πρόκειται για προσεγγίσεις που ουσιαστικά αποτελούν αποτέλεσμα είτε της αδιαφορίας είτε της υπερπροστατευτικότητας των γονέων -που σε κάθε περίπτωση, εκφράζονται με λάθος τρόπο.

Διότι, τα παιδιά χρειάζονται να μεγαλώνουν σε ένα οικογενειακό περιβάλλον με αρχές, όρια και θέσεις, ώστε από τα συγκεκριμένα παραδείγματα να εμπνέεται η σταθερότητα που αποζητούν. Το παιδί πρέπει να μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον γεμάτο στοργή και χωρίς αγωνία και άγχος – όμως, πρέπει να γνωρίζουμε ότι είναι τα όρια που θέτουν οι γονείς, εκείνα που αποτρέπουν τα συναισθήματα αυτά, όσο κι αν μας φαίνεται αντιφατικό. Είναι… δεδομένο άλλωστε πως κάθε παιδί γρηγορότερα ή αργότερα, θα νιώσει πως οι «απαγορεύσεις» των γονέων του το αδικούν κατάφορα. Εξίσου δεδομένο όμως είναι πως θα έρθει και η στιγμή, που το ίδιο παιδί θα κατανοήσει βαθιά πόσο δίκιο είχαν οι γονείς του.

Αξίζει στο σημείο αυτό να τονίσουμε την έννοια της υπεργονεϊκότητας, που μπήκε πρόσφατα στην κοινωνία μας ως φαινόμενο της εποχής. Αφορά στους γονείς εκείνους που ουσιαστικά, αντί να εκφράσουν την υπερπροστατευτικότητά τους με απαγορεύσεις στο παιδί τους, κάνουν το εντελώς αντίθετο: Το αφήνουν «ελεύθερο» να γνωρίσει τα πάντα και να «αποφασίσει» - μια άποψη εν μέρη ακόμα και επικίνδυνη. Διότι, πολύ απλά, δεν είναι αυτός ο ρόλος του παιδιού.

Κάθε παιδί, αυτό που θέλει και χρειάζεται, είναι να ζήσει την παιδική του ηλικία με όλη την αθωότητα που της ταιριάζει – ο δρόμος προς τον κόσμο των ενηλίκων είναι εκεί και το… περιμένει, αναπόφευκτα, αλλά «όταν έρθει η ώρα».

Δείτε ΕΔΩ ολόκληρο το αφιέρωμα για την ψυχική ισορροπία των παιδιών