Οδηγίες για τον αντιγριπικό εμβολιασμό: Ποιες ομάδες πρέπει να εμβολιαστούν

Εγκύκλιο με τις οδηγίες για τον εμβολιασμό κατά της εποχικής γρίπης για την περίοδο 2023-2024, εξέδωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη.

Κατά τη φετινή περίοδο, αναμένεται ότι ο ιός της γρίπης θα κυκλοφορήσει όπως και πέρυσι, παράλληλα με τον ιό SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID-19. Αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία απαιτεί την πλήρη εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο, με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου. Στόχος είναι η μείωση των πιθανοτήτων προσβολής με τους δύο ιούς, που μπορεί να επιβαρύνει την κατάσταση των ασθενών, καθώς και η μείωση του φόρτου των υπηρεσιών υγείας και ειδικότερα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν καλύτερα σε μια ενδεχόμενη αυξημένη ζήτηση.

Πέρυσι, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, η δραστηριότητα της γρίπης παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα. Η χρήση των γενικών μέτρων πρόληψης (μάσκες, υγιεινή των χεριών κ.λ.π.) πιθανώς απέτρεψε σημαντικά τη μετάδοση των αναπνευστικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένης και της γρίπης. Πάντως, ο χρόνος έναρξης του επιδημικού κύματος της εποχικής γρίπης δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια.

Σημαντικά μέτρα περιορισμού της εξάπλωσης της γρίπης είναι η συστηματική εφαρμογή μέτρων ατομικής υγιεινής (π.χ. συχνό πλύσιμο χεριών), η απομόνωση των πασχόντων και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά έχουν δεν επαρκούν. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης, συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές της γρίπης καθώς και κατά επέκταση στη μείωση απουσιών από την εργασία, το σχολείο και κάθε άλλη κοινωνική εκδήλωση.

Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται πριν από την έναρξη της
συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι
απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά
προτίμηση ο εμβολιασμός θα πρέπει να ολοκληρώνεται τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες προ
της ενάρξεως του ετήσιου επιδημικού κύματος της γρίπης στην Ελλάδα (δηλαδή στα
μέσα-μέχρι τέλος Νοεμβρίου). Ο εμβολιασμός συνεχίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης για άτομα για τα οποία ενδείκνυται ο εμβολιασμός και δεν πρόλαβαν να εμβολιαστούν εγκαίρως.

Οι ομάδες σε προτεραιότητα

Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, οι συστάσεις αντιγριπικού εμβολιασμού για την προσεχή περίοδο 2023/24 περιλαμβάνουν κατά προτεραιότητα τις παρακάτω ομάδες πληθυσμού ή καταστάσεις αυξημένου κινδύνου:

1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω

2. Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους
παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:

- Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

- Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή

- Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)

- Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών

- Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)

- Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα

- Χρόνια νεφροπάθεια

- Χρόνιες παθήσεις ήπατος

- Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα

- Σύνδρομο Down.

3. Έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.

4. Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ.

5. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).

6. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.

7. Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης.

8. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.

9. Άστεγοι.

10. Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.

Αντιγριπικό εμβόλιο και κορονοϊός

Το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού - αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία- όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.

Αντιγριπικός εμβολιασμός και λοίμωξη COVID-19:

- Ασυμπτωματικά άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID -
19 και έχουν αρνητικό εργαστηριακό έλεγχο μπορούν να εμβολιαστούν
κανονικά.

- Συμπτωματικοί ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη του
αναπνευστικού πρέπει να αναβάλλουν τον εμβολιασμό τους μέχρι να υφεθεί η
συμπτωματολογία της νόσου.

Διαμαρτυρίες από τους φαρμακοποιούς για τη συνταγογράφηση

Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το εμβόλιο συνταγογραφείται για τις ομάδες αυξημένου κινδύνου, οι οποίες δύνανται να εμβολιάζονται κατά της γρίπης από φαρμακοποιό με ιατρική συνταγή.

Η κατάργηση για την τρέχουσα εμβολιαστική περίοδο της δυνατότητας διενέργειας του αντιγριπικού εμβολιασμού χωρίς ιατρική συνταγή από το φαρμακοποιό, με ταυτόχρονη καταχώρηση στο Εθνικό μητρώο αντιγριπικού εμβολιασμού, όπως έγινε την περασμένη χρονιά, προκάλεσε διαμαρτυρίες από τους φαρμακοποιούς.

«Μια διαδικασία που συντέλεσε καθοριστικά εν μέσω πανδημίας στην επίλυση των σοβαρών προβλημάτων προσβασιμότητας των πολιτών στην διενέργεια αντιγριπικού εμβολιασμού, χωρίς ταλαιπωρία, χωρίς ραντεβού, χωρίς καμιά οικονομική επιβάρυνση και είχε ως αποτέλεσμα να εμβολιαστούν εκατομμύρια Έλληνες πολίτες. Διερωτώμεθα τι έχει αλλάξει και:

1) Aναστέλλεται ένα επιτυχημένο μέτρο πρόληψης χωρίς να συνυπολογισθεί, η ταλαιπωρία των πολιτών να μεταβούν σε κέντρα υγείας ή σε ιδιωτικά ιατρεία, η οικονομική τους επιβάρυνση, ο συνωστισμός και ο αυξημένος φόρτος εργασίας στις κρατικές δομές υγείας,

2) Τι θα γίνει με τους χιλιάδες πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας που θα ταλαιπωρηθούν για τη δωρεάν συνταγογράφηση και τη διενέργεια των εμβολιασμών, ιδίως υπό το πρίσμα της ενδεχόμενης αύξησης των λοιμώξεων του αναπνευστικού στις εν λόγω περιοχές» διερωτάται ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) και ζητά την άμεση επαναφορά της δυνατότητας εμβολιασμού χωρίς συνταγή.

Υπενθυμίζεται πως η δυνατότητα εμβολιασμού χωρίς συνταγογράφηση, πέρυσι δόθηκε ενώ είχαν ήδη ξεκινήσει οι αντιγριπικοί εμβολιασμοί, «όταν η κυβέρνηση ζήτησε την στήριξη των φαρμακοποιών για την προαγωγή του αντιγριπικού εμβολιασμού στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου», όπως αναφέρει ο ΠΦΣ.

Σε κάθε περίπτωση, οι ευπαθείς ομάδες ενήλικου πληθυσμού σύμφωνα με την εγκύκλιο είναι:

1) Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω και

2) Ενήλικες που κατά δήλωσή τους πληρούν έναν ή περισσότερους από τους
παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα:

- Χρόνια νοσήματα αναπνευστικού, όπως άσθμα, χρόνια αποφρακτική
πνευμονοπάθεια.

- Χρόνια καρδιακά νοσήματα

- Ανοσοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη)

- Μεταμόσχευση οργάνων και μεταμόσχευση μυελού των οστών

- Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)

- Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα

- Χρόνια νεφροπάθεια

- Χρόνιες παθήσεις ήπατος

- Νευρολογικά-νευρομυϊκά νοσήματα

- Σύνδρομο Down

- Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.

- Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2)

- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή
φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο
επιπλοκών της γρίπης.

- Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων,
στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι,
ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων,
καταστήματα κράτησης κ.α.

- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό
προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική
άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.

- Άστεγοι.

- Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που
έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.

Σχετικές ειδήσεις

• Προειδοποίηση Τζανάκη: Χειμώνας με τριπλή επίθεση γρίπης, κορονοϊού και RSV
• Κορονοϊός: Μαζί με τα αντιγριπικά, τα επικαιροποιημένα εμβόλια κατά της «Eris»
• ΕΟΔΥ: Επεκτείνεται και σε άλλα παθογόνα ο έλεγχος για τις οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις