Σε έξαρση ο κοκκύτης: Εμβολιασμός για παιδιά και ενήλικες- Τι λέει η παιδίατρος Αναστασία Μπαρμπούνη
Κάθε πέντε χρόνια, κατά μέσο όρο, το μικρόβιο του κοκκύτη έχει μια αυξημένη δραστηριότητα, οπότε πρέπει κι εμείς να είμαστε ανοσοποιημένοι, εξηγεί στο Newsbomb.gr, η παιδίατρος και καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αναστασία Μπαρμπούνη. «Αξιολογούμε τις εξάρσεις των κρουσμάτων σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ο αριθμός των κρουσμάτων, ως απόλυτο μέγεθος δεν είναι πολύ υψηλός. Έχουμε 54 κρούσματα από την αρχή του έτους, ωστόσο το 2023 είχαμε μόλις 9. Άρα η σύγκριση μας δείχνει ότι έχουμε μια πολύ αυξημένη δραστηριότητα του μικροβίου, κάτι που αντιστοιχεί στα δεδομένα που έχουμε και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Στην αύξηση αυτή των κρουσμάτων έχουν παίξει ρόλο δύο επιπλέον παράγοντες, που έχουν να κάνουν με την πανδημία του κορονοϊού: «Μετά την covid εποχή, είχαμε δύο προβλήματα. Πολλές δόσεις εμβολίων χάθηκαν λόγω της καραντίνας, πολλά παιδιά δεν επισκέφτηκαν παιδιάτρους ή δομές υγείας όπου εμβολιάζονται, οπότε έχουν μείνει ελλιπή τα προγράμματα εμβολιασμών των παιδιών, εφήβων αλλά και των ενηλίκων. Από την άλλη, η καραντίνα και ο τρόπος που προσπαθούσαμε να αντιμετωπίσουμε την covid αποτελούσε μία ασπίδα προστασίας και για τα άλλα μικρόβια. Οπότε τώρα βρίσκει την ευκαιρία το μικρόβιο να αναπτυχθεί». Το κενό στην ανοσοποίηση εκτιμάται περίπου στο 20% σύμφωνα και με τη σχετική βιβλιογραφία και αφορά σε κοινά εμβόλια που κάνουμε στην παιδική μας ηλικία. «Είτε δεν έχουν γίνει, είτε γίνονται αργότερα. Πρόβλημα είναι και ο καθυστερημένος εμβολιασμός, γιατί όταν κάτι το καθυστερείς, έχει μεγάλη πιθανότητα και να το ξεχάσεις» αναφέρει η κυρία Μπαρμπούνη.
Εμβολιασμός: οι συστάσεις για παιδιά, έγκυες και ενήλικες
Το υπουργείο Υγείας με εγκύκλιό του αυτήν την εβδομάδα, υπενθυμίζει τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για εμβολιασμό κατά του κοκκύτη. «Τα παιδιά πρέπει να εμβολιάζονται έγκαιρα, με τις προβλεπόμενες δόσεις, στο χρονοδιάγραμμα που πρέπει. Αυτό που πρέπει να κάνουν οι νέοι γονείς, είναι να επιτηρούν το πρόγραμμα εμβολιασμών που είναι συνιστώμενο από το κράτος με βάση την επιδημιολογία μας, όχι μόνο για τον κοκκύτη αλλά και τα άλλα εμβόλια» τονίζει η κυρία Μπαρμπούνη. Σημειώνεται ότι ο εμβολιασμός των βρεφών για τον κοκκύτη ξεκινά το 2ο μήνα ζωής.
«Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δώσουμε στους εφήβους» προσθέτει η παιδίατρος, καθώς «θα πρέπει να επικαιροποιήσουν το εμβολιαστικό τους σχήμα» που μπορεί είτε λόγω covid ή επειδή δεν έρχονται πολύ συχνά στον παιδίατρο, να έχει καθυστερήσει. «Να δουν -δηλαδή- αν έχουν κάνει τις αναμνηστικές δόσεις που πρέπει για τον κοκκύτη, αλλά και τα άλλα εμβόλια».
«Αυτό που δεν γνωρίζουν συνήθως οι νέοι γονείς, είναι ότι πρέπει να εμβολιάζονται οι έγκυες, από την 27η μέχρι την 36η εβδομάδα κύησης για να προστατεύσουν το νεογνό τους, γιατί αυτά είναι που κινδυνεύουν. Παράλληλα, γίνεται σύσταση σε όλους τους ενήλικες του περιβάλλοντος της εγκύου, που δεν είναι εμβολιασμένοι ή δεν ξέρουν αν είναι εμβολιασμένοι και θα έρθουν σε επαφή με το νεογέννητο, να έχουν εμβολιαστεί τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν, με το εμβόλιο του κοκκύτη».
Κάθε δέκα χρόνια, θα πρέπει ούτως ή άλλως, όλοι οι ενήλικες να επαναλαμβάνουν τον εμβολιασμό κατά του κοκκύτη. Στους ενήλικες «το αναμνηστικό εμβόλιο για τον κοκκύτη είναι συνδυασμένο με το εμβόλιο της διφθερίτιδας και του τετάνου, και το κάνουμε κάθε δέκα χρόνια» γιατί τα αντισώματα μειώνονται πολύ μετά από μια πενταετία από τον εμβολιασμό, εξηγεί η κυρία Μπαρμπούνη. Σημειώνει δε, πως η τελευταία αναμνηστική δόση για τον κοκκύτη που κάνουμε στον παιδίατρο, είναι περίπου στην ηλικία των 12 ετών.
Τα τρία στάδια του κοκκύτη και ο μεγάλος χρόνος μεταδοτικότητας
Ο κοκκύτης έχει τρία στάδια, εξηγεί η παιδίατρος. «Ξεκινάει με ένα καταρροϊκό στάδιο, σαν ένα συνάχι. Αυτό μπορεί να κρατήσει 1-2 εβδομάδες. Το χαρακτηριστικό του είναι ότι έχουμε ξηρό λαιμό και συνάχι. Στη συνέχεια, κι ενώ δεν βελτιώνονται τα συμπτώματα, ο βήχας γίνεται πιο έντονος. Γίνεται ένας χαρακτηριστικός παροξυσμικός βήχας με βαθιά ανάσα και οι ώσεις της εκπνοής μας είναι πολλές. Βήχουμε συνεχώς για αρκετά λεπτά, σε σημείο που δεν μπορούμε να πάρουμε ανάσα, σαν να κάνουμε μια μεγάλη άπνοια. Στα παιδιά, αυτό συνοδεύεται από μελάνιασμα (κυάνωση), αλλά μπορεί να κάνουν και εμετό. Αυτό μπορεί να κρατήσει από 2 εβδομάδες μέχρι και έναν μήνα. Όταν πια αρχίζουμε να γινόμαστε καλά -κρατάει άλλες δύο με τρεις εβδομάδες- ο βήχας γίνεται ηπιότερος σε ένταση αλλά και τα διαστήματα χωρίς βήχα, είναι μεγαλύτερα».
Σημαντικό είναι να ξέρουμε ότι ο κοκκύτης έχει μεγάλο χρόνο επώασης, τονίζει η κυρία Μπαρμπούνη, έως και 20 ημέρες. Αντίστοιχα μεγάλο είναι και το διάστημα μεταδοτικότητας. «Μπορεί κάποιος που έχει αρρωστήσει, να είναι μεταδοτικός για 20 μέρες περίπου».
Υπενθυμίζει πως μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρή νόσο διατρέχουν τα βρέφη και οι ενήλικες με υποκείμενα νοσήματα. Τέλος, ευαισθητοποιημένοι θα πρέπει να είναι τόσο οι υγειονομικοί όσο και οι γονείς: «Η επιτυχία των εμβολίων είναι ότι έχουμε ξεχάσει νοσήματα που ταλαιπωρούσαν παλιότερες γενιές. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τον κοκκύτη και οι υγειονομικοί για τη διάγνωση, γιατί δεν είναι το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό, αλλά και οι γονείς» καταλήγει η κυρία Μπαρμπούνη.