Φλεβική θρόμβωση των κάτω άκρων - Τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης
Η ακριβής συχνότητα της D.V.T είναι άγνωστη, διότι πολλές μελέτες είναι περιορισμένες από την ανακρίβεια των κλινικών διαγνώσεων. Παρατηρείται σε ασθενείς από ηλικίες 20- 85 ετών (από το προσωπικό αρχείο).
Με τα τωρινά δεδομένα,τα οποία υποεκτιμούν την αληθινή επίπτωση της D.V.T διαπιστώθηκε ότι περίπου 80 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού συμβαίνουν ετησίως. Περίπου 1 στους 20 παθαίνει φλεβική θρόμβωση στην διάρκεια της ζωής του. Περίπου 600.000 νοσηλείες ασθενών συμβαίνουν στις Η.Π.Α λόγω θρομβοεμβολής.
Στους ηλικιωμένους ασθενείς η συχνότητα τετραπλασιάζεται. Η θνητότητα εντός του νοσοκομείου λόγω θρομβοεμβολήςειναι 12%, αυξανόμενη σε 21% στους ηλικιωμένους.
Οι απώτερες επιπλοκές της D.V.T είναι τα φλεβικά έλκη και η φλεβική ανεπάρκεια των κάτω άκρων που επηρεάζουν το 1% του συνολικού πληθυσμού.
Η συχνότητά της αυξάνεται με την ηλικία και συνήθως εμφανίζεται σε ασθενείς μεγαλύτερους των 40 ετών. Η αναλογία ανδρών και με γυναικών ειναι 1,2:1 υποδηλώνοντας ότι οι άνδρες έχουν ελαφριά υπεροχή στην εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
Από μία παλαιότερη στατιστική στις Η.Π.Α είχε ανακοινωθεί ότι από τους 600.000 ασθενείς που έπαθαν πνευμονική εμβολή, οι 200.000 απεβίωσαν.
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι θρόμβοι στα κάτω άκρα και ειδικά στις κνημιαίες φλέβες και στους φλεβοκόλπους της γαστροκνημίας ,δημιουργούνται μετά από μία εγχείρηση ή μετά από έναν τραυματισμό ή μετά από παρατεταμένη ακινησία και κλινοστατισμό.
Οι αιτίες που προκαλούν θρόμβωση χωρίζονται σε επίκτητες και συγγενείς. Οι επίκτητες αφορούν επέμβαση,νεοπλασία κλπ. Οι συγγενείς ανατομικές παραλλαγές, ανεπάρκεια ενζύμων, κληρονομικές διαταραχές της πήξης –θρομβοφιλία. Επίσης η συμπίεση που προκαλείται στη λαγόνιο φλέβα στην κοιλιά, ανάμεσα στην αρτηρία και την σπονδυλική στήλη προδιαθέτει για θρόμβωση στο αριστερό σκέλος.
Η φλεβική στάση λόγω ακινησίας ή λόγω φλεβικής απόφραξης είναι συνήθως αιτία D.V.T. Η ακινησία που παρατηρείται στα υπερατλαντικά αεροπορικά ταξίδια ή κατά τη διάρκεια μίας μεγάλης επέμβασης προκαλεί εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
Γι'αυτό είναι σημαντικό να υπάρχει πρόληψη για την αποφυγή φλεβοθρόμβωσης και πνευμονικής εμβολής. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εφαρμόζουμε μέτρα προφύλαξης, έτσι ώστε να μην δημιουργούνται θρόμβοι στις φλέβες των κάτω άκρων που μπορούν να προκαλέσουν θρομβοεμβολή και πνευμονική εμβολή.
Είναι πολύ σημαντικό να κινητοποιούμε τους ασθενείς γρήγορα μετά από μια επέμβαση, έτσι ώστε να ελαχιστοποιούμε τους κινδύνους. Οι επεμβάσεις στο φλεβικό δίκτυο λόγω ανεπάρκειας και κιρσών πραγματοποιούνται με ενδοσκοπικό laser και οι ασθενείς κινητοποιούνται άμεσα, χωρίς να υπάρχει τραυματισμός και χωρίς η επέμβαση να διαρκεί πολύ.
Έτσι ακόμα και ηλικιωμένοι ασθενείς περπατούν και κινητοποιούνται εντός 1-3 ωρών μετά από επέμβαση με laser μειώνοντας έτσι στο μηδέν τα ποσοστά θρόμβωσης. Σε αντίθεση με άλλες επεμβάσεις ορθοπεδικές,νευροχειρουργικές, όπου οι ασθενείς μένουν κλινήρεις περισσότερες μέρες με μεγαλύτερο κίνδυνο θρομβοεμβολής.
Η χρήση ελαστικών καλτσών ελαττώνει τη συχνότητα της εν τω βαθειφλεβοθρόμβωσης κατα 50%, όπως και η συμπίεση των γαστροκνημιών με ειδικούς αεροθαλάμους.
Η χορήγηση αντιπηκτικών είτε ενέσιμων, είτε με τη μορφή χαπιών, μπορούν να προφυλάξουν ικανοποιητικά. Πάντως επειδή κανένας απο τους παραπάνω τρόπους από μόνος του δεν μπορεί να προφυλάξει 100%, είναι προτιμότερο να γίνεται συνδιασμός για το καλύτερο αποτέλεσμα. Αρκεί να σκεφτεί κανείς οτι η τελευταία στατιστική μελέτη αναφέρει περίπου 300.000 θανάτους από πνευμονική εμβολή εξαιτίας εν τω βάθει θρόμβωσης ετησίως στις Η.Π.Α.
Αυτό πρέπει να κρατά σε εγρήγορση τόσο τους ασθενείς όσο και τους ιατρούς. Για αυτό προτιμώ να κάνω επεμβάσεις που είναι ελάχιστα επεμβατικές και συντομεύουν το χρόνο του χειρουργείου, όπως οι επεμβάσεις με laser για την θεραπεία της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας και της φλεβικής στάσης, μιας πάθησης που προδιαθέτει για θρόμβωση, καθώς και ενδοσκοπικές επεμβάσεις των αρτηριών με stent για τον ίδιο λόγο. Η πρόληψη και εδώ έχει τον κυρίαρχο λόγο.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Κ. ΗΛΙΑΣ
Αγγειολόγος - Αγγειοχειρουργός
www.iliasxar.gr - τηλ 6944261464 και 2107296277