Στο «ζύγι» των προϋπολογισμών ένδειας για την Υγεία η περίθαλψη των προσφύγων
Της Διονυσίας Προκόπη
Ήδη περισσότεροι από 28.000 πρόσφυγες και μετανάστες βρίσκονται διασκορπισμένοι σε κέντρα μετεγκατάστασης, χώρους συγκέντρωσης και καταυλισμούς, πρόχειρους ή πιο οργανωμένους. Το μεγαλύτερο βάρος σηκώνουν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, η Αττική, η Ειδομένη και οι περιοχές οι οποίες βρίσκονται κατά μήκος της διαδρομής από την Αθήνα προς τα σύνορα.
Καθώς οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις προσωρινής παραμονής δεν επαρκούν για το ρυθμό προσέλευσης προσφύγων και μεταναστών, η κυβέρνηση αρχικά ποντάρει στην επιβράδυνση της μεταφοράς τους από τα νησιά προς τον Πειραιά, μέχρι να διαμορφωθούν νέοι χώροι, αλλά και να προετοιμαστεί ο μηχανισμός ανθρωπιστικής βοήθειας από την Ε.Ε. Με την κατάσταση να βρίσκεται ήδη στο «κόκκινο», η κυβέρνηση μόλις χθες, Δευτέρα (29/02/2016) αποφάσισε τη συγκρότηση Συντονιστικής-Επιτελικής Επιτροπής του προβλήματος, με τη συμμετοχή των εμπλεκόμενων υπουργείων Υγείας, Δημόσιας Τάξης, Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Εθνικής Άμυνας και Ναυτιλίας, ενώ ρόλο θα έχει και η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Κρίσιμο ζήτημα αποτελεί η υγειονομική κάλυψη των προσφύγων και μεταναστών, με τα προβλήματα να έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους, τη στιγμή που το υπουργείο Υγείας έθεσε σε πλήρη εφαρμογή έκτακτα μέτρα για το λιμάνι του Πειραιά, μόλις χθες (η υλοποίηση κάποιων εξ αυτών ξεκίνησε την Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου). Σημειώνεται ότι στις εγκαταστάσεις του ΟΛΠ βρίσκονται αυτή τη στιγμή περίπου 5.000 άτομα.
Την ίδια ώρα, δραματική είναι η κατάσταση και στο στρατόπεδο «Αναγνωστοπούλου» στα Διαβατά, με τον Ιατρικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης (ΙΣΘ) να απευθύνει έκκληση στα μέλη του, να προσφέρουν ιατρικές υπηρεσίες στο Ιατρείο του κέντρου μετεγκατάστασης, με άμεση ανάγκη στις ειδικότητες παθολόγου, παιδιάτρου και γενικού γιατρού. Στην Ειδομένη ο οργανωμένος καταυλισμός στεγάζει περίπου 2.000 - 2.500 ανθρώπους, ενώ οι υπόλοιποι έχουν στήσει σκηνές ή κοιμούνται μέσα σε υπνόσακους ή ακόμη και σε απλές κουβέρτες, υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες, στα γύρω χωράφια, με μεγάλες ελλείψεις σε τροφή, νερό και φάρμακα και πολλά μικρά παιδιά άρρωστα. Ο ΙΣΘ έκανε έκκληση και για συγκέντρωση ιατροφαρμακευτικού υλικού, τη στιγμή που πληροφορίες του Newsbomb.gr από το υπουργείο Υγείας αναφέρουν ότι οι ανάγκες μπορούν να καλυφθούν από το στοκ του ΚΕΕΛΠΝΟ και «προς το παρόν δεν υπάρχει πρόβλημα».
Η αδυναμία του υπουργείου Υγείας να ελέγξει την κατάσταση είχε διαφανεί από την προηγούμενη εβδομάδα, όταν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας είχε ανακοινώσει το άνοιγμα τριών νέων χώρων, και στέλεχος του υπουργείου Υγείας δήλωνε στο Newsbomb.gr, ότι αρχικά την περίθαλψη των ανθρώπων που θα φιλοξενηθούν εκεί, θα αναλάβουν οι υγειονομικές υπηρεσίες του στρατού.
Σε αυτή τη φάση, οι τεράστιες ανάγκες επιχειρείται να αντιμετωπιστούν σε συνεργασία με τις Υγειονομικές Περιφέρειες, ενώ τα επείγοντα περιστατικά θα διακομίζονται στα κατά τόπους νοσοκομεία.
Ωστόσο, ερώτημα αποτελεί πώς θα αντεπεξέλθουν τα νοσηλευτικά ιδρύματα, με την περιορισμένη χρηματοδότηση που διαθέτουν. Προς το παρόν, πάντως, δεν προβλέπεται επιπλέον κονδύλι από το υπουργείο Υγείας. Όπως μας λένε πηγές του υπουργείου, τα περιστατικά θα εντάσσονται στη διαδικασία των επειγόντων και το κόστος νοσηλείας θα καλυφθεί και από το κονδύλι των 100 εκατ. ευρώ για τους ανασφάλιστους.
«Πρόκληση και κοροϊδία» χαρακτηρίζει την εξέλιξη αυτή, ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός (ΣΕΝΕ), Ηλίας Σιώρας, μιλώντας στο Newsbomb.gr. Θεωρώντας, ούτως ή άλλως, απειροελάχιστο το ποσό για τη νοσηλεία, τη φαρμακευτική περίθαλψη και την εξωνοσοκομειακή παρακολούθηση των ανασφάλιστων πολιτών, προειδοποιεί ότι το πρόβλημα επάρκειας προμηθειών στα νοσοκομεία θα ενταθεί. Όταν οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων για φάρμακα και υγειονομικό υλικό εξαντλούνται συνήθως γύρω στο Σεπτέμβρη, τώρα οι ελλείψεις θα κάνουν την εμφάνισή τους από τον Ιούνιο. Με δεδομένο, μάλιστα, ότι οι προσφυγικοί πληθυσμοί παρουσιάζουν αυξημένη νοσηρότητα, ιδιαίτερα σε λοιμώξεις, λόγω των συνθηκών πολέμου και κακουχίας από τις οποίες έχουν προέλθει, τίθεται το ερώτημα, πώς θα αντεπεξέλθουν τα νοσοκομεία, εάν δεν υπάρξει πρόσθετη επιχορήγηση. Η δαπάνη δε, για τους ανασφάλιστους μόνο στον Ευαγγελισμό, υπολογίζεται σε 3-4 εκατ. ευρώ το χρόνο. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Δημόσιας Υγείας, Γιάννη Μπασκόζο, η νοσηλεία μόνο 2.000 προσφύγων από την αρχή του 2015 μέχρι τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, είχε στοιχίσει 800.000 ευρώ.
Η αύξηση κατά 300 εκατ. ευρώ στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων, την οποία ευαγγελίζεται η κυβέρνηση, είναι μόνο «κατ΄όνομα» αύξηση, καθώς από τα ποσά αυτά πληρώνεται το επικουρικό προσωπικό, οι συμβασιούχοι, οι εργολάβοι (καθαριότητα, σίτιση κλπ.), τη στιγμή μάλιστα που τα νοσοκομεία έχουν οφειλές σε προμηθευτές και έχουν αναλάβει πλέον και την αποκλειστική διάθεση των ακριβών φαρμάκων (αντικαρκινικών, αντιρρευματικών κλπ.) προσθέτει ο κ. Σιώρας.
Το υπουργείο Υγείας έχει εξασφαλίσει μεν πρόγραμμα 3,3 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας της Ε.Ε, διάρκειας 8 μηνών. Μέχρι σήμερα, όμως, έχουν δρομολογηθεί μόνο 141 προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού για την ενίσχυση των δομών υγείας του Ανατολικού Αιγαίου. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, θα υπάρξει πλήρης απορρόφηση του προγράμματος, η οποία θα κατευθυνθεί και σε άλλες ανάγκες, όπως ενδεχομένως η προμήθεια ιατροφαρμακευτικού υλικού. Είναι δε γεγονός ότι το ποσό σε καμία περίπτωση δεν επαρκεί, γι’ αυτό άλλωστε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, ζήτησε την επέκταση του προγράμματος από τους Ευρωπαίους Επιτρόπους, Δημήτρη Αβραμόπουλο και Vytenis Andriukaitis.
Προς το παρόν, πάντως, μεγάλο βάρος της περίθαλψης μεταναστών και προσφύγων σηκώνει η Κοινωνία των Πολιτών και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, όπως άλλωστε παραδέχεται και το υπουργείο Υγείας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι καθημερινές δράσεις του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, του Χαμόγελου του Παιδιού ή του Κοινωνικού Ιατρείου Φαρμακείου Πειραιά. Το τελευταίο, μάλιστα, έχει ξεκινήσει καμπάνια συλλογής φαρμάκων, με άμεση προτεραιότητα σε αντιβηχικά σιρόπια παιδικά- ενηλίκων, αντιπυρετικά παιδικά –ενηλίκων, αντιβιοτικά παιδικά σιρόπια –ταμπλέτες ενηλίκων, αντιαλλεργικά παιδικά σιρόπια- ταμπλέτες ενηλίκων, σπασμολυτικά κλπ., επιβεβαιώνοντας ότι ελλείψεις σε φαρμακευτικό υλικό υπάρχουν.
Με λίγα λόγια, η αλληλεγγύη την οποία δίνουν απλόχερα οι υγειονομικοί και οι πολίτες της χώρας καλύπτει αυτή τη στιγμή τις τεράστιες ελλείψεις και τις καθυστερήσεις στο σχεδιασμό της κυβέρνησης, της οποίας οι ευθύνες είναι τεράστιες για τις συνθήκες εγκλωβισμού χιλιάδων ανθρώπων στην Ελλάδα, με άγνωστο, μάλιστα, ορίζοντα.