Το ΚΕΕΛΠΝΟ για τη «νόσο των λεγεωναρίων»: Πώς μεταδίδεται και ποια είναι τα μέτρα πρόληψης

ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΕΞΕΔΩΣΕ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ

Η λεγεωνέλλωση είναι μία οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού, που προκαλείται από τα βακτηρίδια του γένους Legionella. Εμφανίζεται με δύο μορφές:

• τον πυρετό Pontiac, που αποτελεί αυτοπεριοριζόμενη λοίμωξη που μοιάζει με γριπώδη συνδρομή και
• τη νόσο των λεγεωναρίων, που εκδηλώνεται κυρίως ως πνευμονία και είναι δυνητικά θανατηφόρος σε 5-30% των κρουσμάτων περίπου.

Η λεγιονέλλα είναι ένα βακτηρίδιο ευρέως διαδεδομένο στη φύση, που απαντάται στο υδάτινο περιβάλλον και δύναται να αποικίσει όλα τα συστήματα ύδρευσης, τόσο το δίκτυο παροχής θερμού όσο το δίκτυο παροχής κρύου νερού (ιδανικές συνθήκες πολλαπλασιασμού παρουσιάζονται στο δίκτυο διανομής νερού σε θερμοκρασίες από 20 βαθμούς C - 50 βαθμούς C). Η μετάδοση της νόσου γίνεται με εισπνοή του βακτηριδίου, όταν νερό που είναι μολυσμένο διασκορπίζεται στον αέρα υπό μορφή σταγονιδίων (αεροζόλ, ντους).

Για την πρόληψη εμφάνισης της νόσου απαιτείται η συστηματική λήψη κατάλληλων μέτρων για τη σωστή λειτουργία των υδραυλικών και κλιματιστικών εγκαταστάσεων με υδρόψυκτους πύργους ψύξης, ιδιαίτερα σε χώρους όπως ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, αθλητικές εγκαταστάσεις, υδάτινα πάρκα, νοσοκομεία, ιαματικά λουτρά, κρουαζιερόπλοια, αλλά και η αποφυγή δημιουργίας εστίας μόλυνσης στα σημεία των δικτύων όπου παρατηρείται συχνή αυξομείωση της θερμοκρασίας και εμφανίζονται εναποθέσεις αλάτων και ξένων σωμάτων γενικότερα.

Η νόσος των λεγεωναρίων δε μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο, ούτε μέσω της χρήσης οικιακών κλιματιστικών ή κλιματιστικών αυτοκινήτων που διαθέτουν αερόψυκτο σύστημα. Η συνήθης θεραπεία περιλαμβάνει την ενδοφλέβια χορήγηση αντιβιοτικών.

Το ΚΕΕΛΠΝΟ καταγράφει τα κρούσματα της νόσου μέσω του συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων και ενημερώνει άμεσα τις αρμόδιες τοπικές υπηρεσίες προκειμένου - όπου είναι απαραίτητο- να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης.

Κατά το έτος 2017, παρατηρήθηκε αύξηση στα κρούσματα λεγεωναρίων σε ταξιδιώτες σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, το ΚΕΕΛΠΝΟ έχει αποδώσει ιδιαίτερη σημασία στον έλεγχο και στην πρόληψη της νόσου των λεγεωναρίων σε ταξιδιώτες στην Ελλάδα για την τουριστική περίοδο 2018, με δράσεις όπως:

• Διοργάνωση ενημερωτικών ημερίδων σε τουριστικούς προορισμούς για τους ιδιοκτήτες/διαχειριστές τουριστικών καταλυμάτων, με στόχο την ενημέρωσή τους σχετικά με τους τρόπους μετάδοσης και τα μέτρα πρόληψης της νόσου των λεγεωναρίων.
• Αποστολή ενημερωτικών επιστολών προς το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων, τη Συνομοσπονδία Επιχειρηματιών Τουριστικών Καταλυμάτων Ελλάδος, καθώς και τον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού.

Εγκύκλιος της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Υγείας

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, εξέδωσε την Πέμπτη (02/08/2018) εγκύκλιο για την πρόληψη της νόσου των λεγεωναρίων.

Η εγκύκλιος, μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι η Ελλάδα ως μεσογειακή χώρα διαθέτει θεωρητικά όλες τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση λοιμώξεων από λεγεωνέλλα (θερμό κλίμα, λειτουργία κλιματιστικών, υψηλές θερμοκρασίες για μεγάλα χρονικά διαστήματα κ.λ.π). Κρίσιμες είναι οι μεγάλες χρονικές περίοδοι κατά τις οποίες, ειδικά οι ξενοδοχειακές μονάδες, παραμένουν κλειστές ή υπολειτουργούν, με αποτέλεσμα το νερό του δικτύου διανομής να μπορεί να θεωρηθεί «στάσιμο» κατά τη διάρκεια των περιόδων αυτών (συνθήκη η οποία ευνοεί την ανάπτυξη της λεγεωνέλλας).

Τα συμπτώματα της νόσου εκδηλώνονται 2 με 10 ημέρες μετά τη μόλυνση. Η κλινική εικόνα συνήθως είναι αυτή της άτυπης πνευμονίας με εξελισσόμενη ακτινολογική εικόνα συχνά με συνύπαρξη κεφαλαλγίας, βραδυψυχισμού, μυαλγιών και γενικών φαινομένων που υποδηλώνουν τη συστηματικότητα της λοίμωξης. Αργότερα επηρεάζονται ζωτικά όργανα, ενώ υπάρχει περίπτωση να επηρεαστούν και οι νοητικές λειτουργίες. Η έγκαιρη διάγνωση αυξάνει τις πιθανότητες επιβίωσης. Έχει θνητότητα 15% περίπου, ενώ στα ανοσοκατασταλμένα άτομα και τα άτομα των καλούμενων ομάδων υψηλού κινδύνου η θνητότητα είναι μεγαλύτερη.

Στην ομάδα υψηλού κινδύνου υπάγονται: όλα τα άνω των 50 ετών άτομα, οι καπνιστές, όσοι ευρίσκονται υπό αγωγή με κορτικοστεροειδή, όσοι πάσχουν από χρόνιες πνευμονοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη, νεοπλασματικά νοσήματα και νεφρική ανεπάρκεια, που έχουν υποστεί μεταμόσχευση οργάνων, άτομα με εξασθενημένο και ευάλωτο ανοσοποιητικό σύστημα.

Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο ΕΔΩ