Μέχρι ποιο σημείο προστατεύουν τα αυτοκίνητα τους επιβάτες τους και με ποιες προϋποθέσεις;

Του Γιάννη Σκουφή

Το βέβαιο είναι πως όλα τα σύγχρονα μοντέλα -μιλάμε για όσα έχουν κατασκευαστεί την τελευταία 10ετία, για να μην πούμε 15ετία-διαθέτουν αυξημένη τόσο την παθητική όσο και την ενεργητική ασφάλεια. Για την πρώτη, που παίζει ρόλο αφότου έχει συμβεί ένα ατύχημα, καθοριστικής σημασίας είναι η δομή του αμαξώματος και κατά πόσο μπορεί να απορροφήσει την ενέργεια που απελευθερώνεται σε μια ενδεχόμενη σύγκρουση η πρόσκρουση, η παρουσία αερόσακων και κυρίως και πάνω από όλα η χρήση ζώνης ασφαλείας.

Η ζώνη είναι το Α και το Ω για την προστασία των επιβατών. Αν δεν χρησιμοποιείται ακυρώνεται η παρουσία και η δράση όλων των άλλων συστημάτων, καθώς τα σώματα δεν συγκρατούνται και κινούνται ανεξέλεγκτα μέσα στην καμπίνα με αποσδιόριστες συνέπειες.

Η ενεργητική ασφάλεια έχει να κάνει με την πρόληψη του ατυχήματος. Βασίζεται στη σχεδίαση της ανάρτησης και γενικά στα δυναμικά χαρακτηριστικά του εκάστοτε αυτοκινήτου, που προκύπτουν μετά από εκατοντάδες χιλιόμετρα δοκιμών και εξέλιξης, καθώς και στα ηλεκτρονικά συστήματα με τα οποία εξοπλίζεται. Είτε υποχρεωτικά (ABS, ESP) με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, είτε προαιρετικά με βάση την πολιτική και τις επιλογές του κάθε κατασκευαστή. Συστήματα όπως αυτά της διατήρησης λωρίδας κυκλοφορίας, της αυτόματης πέδησης κ.λπ.

Και εδώ υπάρχει ένα λεπτό σημείο: όσο καλά και αν είναι τα ηλεκτρονικά συστήματα, όσο πολλά και αν είναι δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να ξεπεράσουν την καθολική ισχύ που έχουν οι νόμοι της φυσικής. Προκειμένου να μη συμβεί αυτό ο ρόλος του οδηγού είναι καταλυτικός. Πρέπει να αξιολογεί και να προβλέπει καταστάσεις, να προσαρμόζει την ταχύτητα με την οποία κινείται, φυσικά να μην οδηγεί στην περίπτωση που τα αντανακλαστικά του και η κρίση του έχουν επηρεαστεί π.χ. από τη χρήση αλκοόλ και να αποφεύγει κινήσεις, όπως π.χ. απότομες διορθώσεις με το τιμόνι, που μπορούν να αποσταθεροποιήσουν το αυτοκίνητο. Στην περίπτωση που χαθεί η δυναμική ισορροπία η κατάσταση εμπεριέχει κίνδυνο και όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα τόσο πιο δύσκολος είναι ο έλεγχος και τόσο πιο σοβαρές οι συνέπειες.

Το πόσο σοβαρές μπορούν είναι το αντιλαμβανόμαστε μόνο στην περίπτωση ενός τραγικού συμβάντος, η περιγραφή του οποίου καταλήγει συνήθως στο κλισέ «άμορφη μάζα».

Το αποτέλεσμα μιας σύγκρουσης ή μιας πρόσκρουσης με μεγάλη ταχύτητα έχει αποτυπωθεί σε διάφορα crash test, όπως αυτά των 2 αρχικών βίντεο που ακολουθούν. Στο πρώτο η ταχύτητα πρόσκρουσης είναι 190 και στο δεύτερο 200 χλμ./ ώρα και βλέποντάς τα διαπιστώνει κανείς, με σκληρό ομολογουμένως τρόπο, πόσο μεγάλες είναι οι δυνάμεις που απελευθερώνονται, πόσο εξαϋλώνονται στην κυριολεξία τα αυτοκίνητα και πόσο ο χωρός επιβίωσης στο εσωτερικό τους εξαφανίζεται.

Στα άλλα βίντεο που μπορείτε να δείτε οι ταχύτητες είναι μεν πιο χαμηλές αλλά οι συνέπειες εξίσου σοβαρές, ενώ δεν πρόκειται για καταστάσεις που συμβαίνουν μόνο στις εγκαταστάσεις που διεξάγονται οι δοκιμές πρόσκρουσης που εκτελούν οι αυτοκινητοβιομηχανίες ή ανεξάρτητοι οργανισμοί όπως ο EuroNCAP αλλά και στους δρόμους που κυκλοφορούμε όλοι μας.