Παιδιά, έφηβοι και ψυχική υγεία
Ωστόσο, νέα στοιχεία προκύπτουν από την έκθεση της Unicef 2021 και υπογραμμίζουν την ιδιαίτερη ψυχολογική επιβάρυνση που αντιμετωπίζουν τα παιδιά και οι έφηβοι. Οι έρευνες αναφέρουν ότι 1 έφηβος στους 7, ηλικίας 10-19 ετών, έχει διαγνωστεί με προβλήματα ψυχικής υγείας και σχεδόν 45.800 έφηβοι αυτοκτονούν κάθε χρόνο ή αλλιώς 1 παιδί κάθε 11 λεπτά! Η αυτοκτονία δυστυχώς είναι η πέμπτη αιτία θανάτου για εφήβους ηλικίας 10-19 ετών και πιο συγκεκριμένα για αγόρια έφηβους 15–19 ετών είναι το τέταρτο κατά σειρά αίτιο θανάτου ενώ για τα κορίτσια ηλικίας 15-19 ετών, είναι το τρίτο.
Την ίδια στιγμή, οι πολιτικές που σχετίζονται με την αντιμετώπιση των ανωτέρω είναι περιορισμένες, όπως περιορισμένη είναι και η χρηματοδότηση του πεδίου αυτού. Οι μέσες κρατικές δαπάνες για την ψυχική υγεία παγκοσμίως είναι μόλις το 2,1% του μέσου όρου των κρατικών δαπανών για την υγεία, ενώ σε αρκετές από τις αναπτυσσόμενες χώρες οι κυβερνήσεις δαπανούν λιγότερα από 1 δολάρια για την ψυχική υγεία.
Ταυτόχρονα, ο αριθμός των ψυχιάτρων που ειδικεύονται στη θεραπεία παιδιών και έφηβων είναι λιγότερο από 0,1 ανά 100.000 κατοίκους ενώ στις χώρες υψηλού εισοδήματος το ποσοστό φτάνει το 5,5 ανά 100.000. Συμπεραίνουμε επομένως ότι οι πολιτικές για την ψυχική υγεία παραμένουν ελλιπείς και αδύναμες. Η διαγενεακή αλληλεγγύη και στο πεδίο της ψυχικής υγείας παραμένει προβληματική προοιωνίζοντας ένα δύσκολο μέλλον.
Για όλους και για όλες αποτελεί ένα κρίσιμο στοίχημα να διασφαλίσουμε στα παιδιά μας και στους εφήβους μας παροχές και υποδομές για την επιστημονικά τεκμηριωμένη πρόληψη, αξιολόγηση και αντιμετώπιση των προκλήσεων λόγω ψυχικών διαταραχών. Δεν είμαι ειδική στα παραπάνω ζητήματα, αλλά ως ενεργός πολίτης και ως γυναίκα που ασχολείται με τα κοινά, θεωρώ χρέος μου να αναδείξω το ζήτημα της ψυχικής υγείας όλων αλλά και των παιδιών και εφήβων ακόμη περισσότερο. Σε τοπικό, περιφερειακό αλλά και εθνικό επίπεδο θα πρέπει να ληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες για την εκπαίδευση και την ενδυνάμωση των επαγγελματιών της παιδικής ψυχικής υγείας, καθώς και επαγγελματιών του ευρύτερου τομέα παιδικής υγείας και προστασίας, με στόχο την έγκαιρη πρόληψη, την προστασία και τη στήριξη παιδιών και των οικογενειών τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να αξιοποιηθούν τα νέα ηλεκτρονικά εργαλεία και ψηφιακά μέσα τήλε-ψυχιατρικής, για κλινικούς και ερευνητικούς σκοπούς που θα βοηθήσουν να «σπάσει η σιωπή» που περιβάλλει τα ψυχικά νοσήματα και στιγματίζει ακόμη και σήμερα. Όπως κατέληξε η γενική διευθύντρια της Unicef Ενριέτα Φιόρ «η ψυχική υγεία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της σωματικής υγείας και δυστυχώς δεν έχουμε ενσκήψει με την απαραίτητη προσοχή τόσο στις πλούσιες όσο και τις φτωχές χώρες, ούτε έχουμε αναδείξει τη σημασία των επαρκών επενδύσεων σε αυτό τον τομέα».