Αρχή άνδρα δείκνυσι

Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι ήδη πολλές φορές δύσκολες χωρίς να εισέρχεται ο παράγοντας εξουσία. Η εξουσία όμως που αλλοιώνει τον χαρακτήρα δεν βρίσκεται πάντα στα μεγάλα αλλά πολλές φορές στον μικρόκοσμο του καθενός. Όλοι εμφανίζονται καλοί και γελαστοί μέχρι να θεωρήσουν ότι έχουν τον έλεγχο πάνω στην δουλειά και στην ζωή κάποιου άλλου.

Ο προϊστάμενος δεν θα ορίζει τις άδειες τις θερινές επικαλούμενος φόρτο εργασίας παρότι γνωρίζει ότι ο οικογενειακός προγραμματισμός των υφισταμένων τους είναι σε αναμονή λόγω αυτού. Η υποδιευθύντρια θα ελέγχει την δουλειά των άλλων επιζητώντας να ανακαλύψει ένα λάθος προκειμένου να το αποκαλύψει στον διευθυντή και να την επιβραβεύσει για την σύνεσή της. Ο υπάλληλος θα αφήνει το παιδί της πρακτικής άσκησης όρθιο όσο του μιλάει. Ο καθήμενος σε ασφυκτικά γεμάτο λεωφορείο θα αγνοεί τον ηλικιωμένο, τον άνθρωπο με παιδί ή την έγκυο κοιτώντας επίμονα έξω από το παράθυρο και μη ακούγοντας τις εκκλήσεις για μια θέση. Ακόμα και ο σερβιτόρος μπορεί να προσποιηθεί ότι δεν ακούει τον πελάτη ή να τον ξεχνάει επανειλημμένα.

Το κόμπλεξ ανωτερότητας αφορά τους ανθρώπους που επιζητούν συνεχώς να αποδείξουν ότι είναι ανώτεροι από τους υπόλοιπους και να δείξουν με κάθε τρόπο στους άλλους ότι είναι κατώτεροι. Στην πραγματικότητα νιώθουν οι ίδιοι ότι υστερούν και για να μην το φανερώσουν φτάνουν στο άλλο άκρο. Το κόμπλεξ κατωτερότητας πάλι προκύπτει από την έντονη αίσθηση προσωπικής ανεπάρκειας και οι άνθρωποι αυτοί γίνονται ιδιαίτερα επιθετικοί προς τον εαυτό τους ή τους άλλους.

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου οι απαιτήσεις από τα μέλη της αυξάνονται συνεχώς στην επαγγελματική, οικογενειακή και προσωπική ζωή και έτσι νιώθουν ότι υπολείπονται. Στην Ιαπωνία αποτυπώνεται αυτό πιο έντονα από οπουδήποτε στον κόσμο. Οι αυτοκτονίες παιδιών, ηλικίας από το δημοτικό σχολείο έως και το λύκειο είναι στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριάντα ετών. Κaroshi σημαίνει στα ιαπωνικά θάνατος λόγω υπερβολικής εργασίας όπου 200 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο καθώς οι υπερωρίες ξεπερνούν τις 100 ώρες. Η πίεση έχει οδηγήσει στο φαινόμενο Johatsu όπου 100.000 άνθρωποι «εξαφανίζονται» ετησίως. Κλονισμένοι από την απώλεια μιας δουλειάς ή από έναν αποτυχημένο γάμο, στιγματισμένοι από χρέη ή εξαντλημένοι από το στρες και την υπερβολική εργασία, χιλιάδες Ιάπωνες εξαφανίζονται σε ένα 'διοικητικό κενό' καθώς οι νόμοι περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής της Ιαπωνίας καθιστούν σχεδόν αδύνατο τον εντοπισμό του Johatsu. Οικογένειες αποζητούν διακαώς την επιστροφή τους αλλά ματαίως.

Η σημερινή ξέφρενη ταχύτητα της παγκοσμιοποίησης έχει οδηγήσει σε όσους δεν καταφέρνουν να συμβαδίσουν να παραγκωνίζονται και να περιθωριοποιούνται. Αυτό στην Ευρώπη αποτυπώνεται με μίσος προς το ξένο και την πολιτική άνοδο ακροδεξιών σχημάτων.

Η Αριστερά πιστεύει ότι αυτοί επιζητούν την τιμωρία της τάξης τους και των όμοιών τους και σε μια καθαρά παράλογη και αυτοκτονική συμπεριφορά επιλέγουν τους ανθρώπους που θα εξαθλιώσουν τους πολλούς , θα απολύσουν ή θα ευνοήσουν το πλαίσιο των απολύσεων από επιχειρήσεις και θα ευνοήσουν τους πολύ λίγους και ότι γενικά διάκεινται τιμωρητικά απέναντι στο σύνολο.

Είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι που επιχειρηματολογούν για τις απολύσεις στο δημόσιο. Είναι οι εργαζόμενοι που κατηγορούν τους προϊσταμένους για χαλαρότητα στην επιβολή μέτρων. Είναι οι οπαδοί της ομάδας ποδοσφαίρου που επιθυμούν εξαντλητικές ποινές. Είναι οι άνθρωποι που προσπαθώντας να πείσουν κάποιους θα τους προσβάλλουν.

O Reagan το 1981 είχε τοποθετηθεί για την τότε οικονομική κρίση ότι "Η κυβέρνηση δεν είναι η λύση στο πρόβλημά μας. Η κυβέρνηση είναι το πρόβλημα." Η ιδεολογία των Αμερικάνων συντηρητικών πολιτικών αποτυπώνεται από τότε με μίσος απέναντι στο κράτος που οι ίδιοι καλούνται να υπηρετήσουν. Αυτό το κλίμα της «αντικυβερνητικής» ιδεολογίας κατέκλυσε την δεξιά παγκοσμίως και για αυτό βλέπουμε το παράδοξο να καταγγέλλουν πολιτικοί του κατεστημένου την λειτουργία του κράτους. Με αυτήν την λογική βλέπουμε όμως ότι ταυτίζονται και πολλοί που βασίζονται στην κοινωνική πρόνοια, στα επιδόματα και στις δημόσιες υπηρεσίες.

Ο Guardian αναφέρει ότι ένα από τα πιο ισχυρά ευρήματα στην κοινωνική ψυχολογία είναι ότι οι άνθρωποι βρίσκουν τρόπους να πιστεύουν ό, τι θέλουν να πιστεύουν. Και η αριστερά πραγματικά θέλει να πιστέψει την θεωρία της εξαπάτησης του κόσμου από την δεξιά.

Την απαλλάσσει από την ευθύνη και την προστατεύει από την ανάγκη να κοιτάξει στον καθρέφτη ή να καταλάβει τι αντιπροσωπεύουν στον 21ο αιώνα. Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν όχι με οικονομικά κριτήρια αλλά με πολιτισμικά. Ψηφίζουν αυτούς που θεωρούν ότι μοιράζονται κοινές αρχές και άρα τελικά δεν ψηφίζουν απέναντι στα συμφέροντά τους απλά θέτουν άλλες προτεραιότητες.

Η οικονομική κρίση δεν μετατόπισε τον κόσμο στα αριστερά, αλλά στα δεξιά καθώς προφανώς ο κίνδυνος συστημικής κατάρρευσης ανέδειξε την ατζέντα της ασφάλειας και της εθνικής υπεροχής και όχι της κοινωνικής πρόνοιας.

Η επιθετικότητα έχει σφηνώσει μέσα μας καθώς θεωρούμε ότι ορίζουμε κάθε μέρα και πιο λίγο την ζωή μας. Θεωρούμε ότι αδικούμαστε. Θεωρούμε ότι όλοι οι υπόλοιποι ευθύνονται για αυτό. Θέλουμε να τιμωρηθούν. Θέλουμε την ποινικοποίηση του λάθους όχι την θεραπεία του.

Ζούμε σε μια εποχή όπου καθορίζεται το μέλλον μας σαν σύνολο. Αν αφήσουμε αυτό το χαρακτηριστικό μας να μας ορίσει θα έχουμε κάνει κακή επιλογή για όλους μας. Χρειαζόμαστε μια κοινωνία πιο ανθρώπινη, πιο δεκτική στα σφάλματα. Μια κοινωνία που θα παράγει και θα απολαμβάνει τους κόπους της. Μια κοινωνία που τολμά να είναι διαφορετική και καινοτόμα. Μια κοινωνία που θα αγκαλιάζει το περιβάλλον. Μια κοινωνία δημοκρατική. Μια κοινωνία πού τα παιδιά της θα είναι πρεσβευτές της και όχι το μόνο της επίτευγμα.

Οι εκλογές είναι η στιγμή που η γνώμη του καθενός έχει την ίδια αξία και σημασία. Είναι η στιγμή που ο «μικρός» μπορεί να αποδείξει ότι είναι μεγαλόψυχος και να συγχωρέσει τα σφάλματα. Είναι η στιγμή που θα επιλέξει να τιμωρήσει ή θα ευνοήσει το σύνολο. Είναι η στιγμή που καθορίζει σε τι είδους κοινωνία επιθυμεί να ζει. Είναι η στιγμή που θα θέσουμε ως στόχο την Ελλάδα να αποτελέσει ηγέτιδα δύναμη της ευρύτερης περιοχής. Η στρατηγική των οδικών αξόνων, των ενεργειακών αγωγών, των τριμερών διακρατικών συμφωνιών, της επένδυσης στην καινοτομία και στην έρευνα, του νέου αναπτυξιακό μείγματος έχει το βλέμμα στην Ελλάδα του 2030.
Καλούμαστε να επιλέξουμε. Χρειαζόμαστε μια κοινωνία στην οποία όλοι έχουν την θέση τους και προσφέρουν στο σύνολο. Χρειαζόμαστε να μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στις γεωπολιτικές προκλήσεις. Είναι η ευκαιρία μας να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ικανοποιημένοι με την θέση μας. Το ζητούμενο δεν είναι να βρίσκουμε τρόπους να πιστεύουμε αυτό που θέλουμε αλλά να επιδιώκουμε αυτό που θέλουμε. Τώρα που έχουμε την εξουσία που προσφέρουν οι εκλογές.

*Αρχή άνδρα δείκνυσι.
–Η εξουσία αποκαλύπτει τον χαρακτήρα.
Βίας ο Πριηνεύς, 625-540 π.Χ., Εκ των 7 σοφών της αρχαίας Ελλάδος

Ο Αντώνης Ελευθεριάδης είναι μέλος ΔΣ ΟΣΕΘ, τραπεζικό στέλεχος, πιστοποιημένος στην παροχή επενδυτικών συμβουλών