Στο στόχαστρο του ΔΝΤ και πάλι η Ισλανδία
Η πρόσφατη τοποθέτηση του ΔΝΤ για την Ισλανδία και η επίσημη διαφωνία του με την ισλανδική κυβέρνηση όσον αφορά την οικονομική και την δημοσιονομική της πολιτική, έφερε σε όλους στο νου την ιστορία της μικρής αυτής χώρας που τόλμησε και έδιωξε το Ταμείο, και στη συνέχεια τα κατάφερε και ανέκαμψε από την χρεοκοπία
Όπως φαίνεται μάλλον ακόμα δεν έχουν... χωνέψει στο ΔΝΤ τον εκδιωγμό τους από την χώρα. Κάτι τέτοιο μαρτυρούν άλλωστε και οι τελευταίες κινήσεις τους.
Το ΔΝΤ στην έκθεσή του οποία ήρθε την Πέμπτη στο φως της δημοσιότητας, σημειώνει μεταξύ άλλων πως η αργή αναπτυξιακή πορεία της χώρας και η προσπάθειά της να μειώσει το χρέος των νοικοκυριών θα αυξήσει την πίεση στα δημοσιονομικά της μεγέθη. Προβλέπει μάλιστα ανάπτυξη 2,1% για το 2014, ενώ για το 2013 οι αντίστοιχες προβλέψεις είναι σχεδόν συγκλίνουσες (1,8 και 1,9% αντίστοιχα).
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι από την αναρρίχηση στην εξουσία της νέας κεντροδεξιάς κυβέρνησης τον Μάιο, το ΔΝΤ επιδεικνύει μια εμμονή, έναν σκεπτικισμό απέναντι στο οικονομικό πρόγραμμα της χώρας, το οποίο στοχεύει στη μείωση του χρέους των νοικοκυριών που σχετίζεται με στεγαστικά δάνεια και την μείωση των φόρων.
Ας θυμηθούμε ωστόσο το πώς η Ισλανδία κατάφερε να επιστρέψει από τη χρεοκοπία, διώχνοντας καταρχάς το ΔΝΤ. Και με ποιον τρόπο καλυτέρευσε στην πορεία την οικονομική της κατάσταση, κάτι που όλοι άλλωστε παραδέχονται, εκτός φυσικά από τους ανθρώπους του Ταμείου...
Το 2008 η Ισλανδία πτώχευσε. Το χρέος της το 2007 ήταν κοντά στο 900% του ΑΕΠ. Κάπου εκεί ήρθε και η οικονομική κρίση του 2008 με αποτέλεσμα οι τρεις τράπεζές της να πτωχεύσουν και το νόμισμά της να χάσει το 85% της αξίας του έναντι του ευρώ.
Ο πρωθυπουργός της σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης συνασπισμού Γκέιρ Χόρντε βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις για την παροχή δανείου ύψους 2.1 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Βρετανία και Ολλανδία έδιναν ακόμα 2.5 δισεκατομμύρια. Και τότε εμφανίστηκαν το ΔΝΤ και η ΕΕ που πρότειναν να αναλάβουν τη κατάσταση...
Τον Απρίλιο του 2009 έγιναν πρόωρες εκλογές. Η κυβέρνηση που προέκυψε γρήγορα βρέθηκε σε δυσμένεια, καθώς έπρεπε να πληρώσει πάνω από 3 δις ευρώ, κάτι που σήμαινε επιπλέον θυσίες για τους πολίτες. Και εκείνοι δεν το άντεξαν.
Τα πολιτικά κόμματα δεν είχαν άλλη επιλογή από το να στηρίξουν την άποψη των πολιτών που δεν είχαν άλλες δυνάμεις να πληρώνουν.
Ο πρόεδρος της χώρας Όλαφουρ Γκρίμσον αρνήθηκε να επικυρώσει τον νόμο το οποίο ανάγκαζε τους πολίτες να σηκώσουν τα βάρη των Ισλανδών τραπεζιτών και συμφώνησε να συγκαλέσει δημοψήφισμα.
Από την άλλη πλευρά η πίεση αυξήθηκε. Τη στιγμή που η Ισλανδία ετοιμαζόταν για δημοψήφισμα, το ΔΝΤ απειλούσε την χώρα να στερήσει οποιαδήποτε βοήθεια. Τα επιχειρήματά τους όπως τα περιγράφει ο ίδιος ο Ισλανδός πρόεδρος:
«Μας έλεγαν ότι ή θα ακολουθήσουμε το πρόγραμμά τους ή θα γίνουμε Κούβα». Απειλές που έχουμε ακούσει και στην Ελλάδα ουκ ολίγες φορές...
Στο δημοψήφισμα που έγινε το Μάρτιο του 2010 το 93% των Ισλανδών ψήφισαν κατά της πληρωμής των χρεών. Το ΔΝΤ αμέσως πάγωσε τους δανεισμούς.
Οι Ισλανδοί όμως δεν είχαν πια τίποτα να χάσουν. Η κυβέρνηση ξεκίνησε έρευνες για αστικές και ποινικές ευθύνες κατά των όποιων υπευθύνων για την οικονομική κρίση.
Η Ισλανδία δεν έκανε τίποτε για να διασώσεις τις τράπεζές της, τονίζει ο Γκρίμσον εξηγώντας τους λόγους.
«Αφήσαμε τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν. Διερωτήθηκα πολλές φορές γιατί να αντιμετωπίζουμε τις τράπεζες σαν να είναι οι Άγιοι Τόποι της οικονομίας. Τι είναι αυτό που ξεχωρίζει τις τράπεζες από άλλες επιχειρήσεις; Οι τράπεζες είναι μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις και όταν διαπράττουν μεγάλα λάθη θα πρέπει να χρεοκοπούν. Σε διαφορετική περίπτωση τους δημιουργούμε την εντύπωση πως μπορούν να παίρνουν μεγάλα ρίσκα χωρίς ευθύνη. Δεν γίνεται όταν έχουν επιτυχία να σημειώνουν μεγάλα κέρδη και όταν αποτυγχάνουν να καλείται ο φορολογούμενος να πληρώσει τον λογαριασμό. Στηρίξαμε το σύστημα προνοίας. Δώσαμε τη δυνατότητα στους πολίτες να συμμετάσχουν στις πολιτικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Αφήσαμε τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν και φτιάξαμε άλλες. Αυτά θα τα κάναμε ακόμη και εάν ήμασταν μέλος της ευρωζώνης»
Πλέον η Ισλανδία, χώρα με μικρότερο πληθυσμό από την Ελλάδα -μόλις 320.000- χωρίς βιομηχανία, γεωργία και πλουτοπαραγωγικές πηγές, και διαθέτοντας στην ουσία μόνο την αλιεία κατάφερε και πέτυχε ανάπτυξη 3,1% και περίπου 7% ανεργία.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι η κατάσταση της τότε ήταν χειρότερη και από εκείνη της Ελλάδας. Πλέον, όμως, η χώρα μπορεί να σταθεί στα πόδια της. Η οικονομία αναπτύσσεται με ικανοποιητικούς ρυθμούς και η ανεργία μειώνεται. Σύμφωνα με τον Γκρίμσον, η ανάκαμψη οφείλεται στο γεγονός ότι οι Ισλανδοί αντιμετώπισαν με εντελώς διαφορετικό τρόπο την κρίση σε σχέση με τις χώρες της ευρωζώνης.
Η περίπτωση της Ισλανδίας μπορεί λοιπόν να δώσει σημαντικά μαθήματα στα κράτη που προσπαθούν να επιβιώσουν μέσα από πακέτα διάσωσης, καθώς η προσέγγιση της νήσου δημιούργησε ανέλπιστα εύρωστη ανάκαμψη. Και παράλληλα ξεσκεπάζει τόσο τις προθέσεις όσο και τις άθλιες πρακτικές του ΔΝΤ, που στοχεύει, όπως έχουμε καταλάβει καλά στην Ελλάδα, στην εξαθλίωση των λαών στις χώρες τις οποίες σπεύδει τόσο πρόθυμα να... βοηθήσει!
Διαβάστε επίσης:
Το ΔΝΤ διαφωνεί με την οικονομική πολιτική της Ισλανδίας
Καμπανάκι ΔΝΤ για την Ισλανδία
Οι Ισλανδοί «τιμώρησαν» την πολιτική λιτότητας
Ισλανδία προς Κύπρο:Να μη πληρώνουν οι πολίτες τους κερδοσκόπους!