Πόλεμος στην Ουκρανία: Τα στρατόπεδα και η δύναμη της γεωγραφίας
Μια από τις πιο γνωστές φράσεις του Ουίνστον Τσόρτσιλ είναι αυτή που εξέφρασε το 1939 για τη Ρωσία: «Είναι ένας γρίφος τυλιγμένος σε ένα μυστήριο μέσα σε ένα αίνιγμα»
Και συνεχίζει: «Μάλλον υπάρχει όμως ένα κλειδί. Το κλειδί είναι το συμφέρον της Ρωσίας». Η ρήση αυτή παραμένει επίκαιρη αφού και σήμερα ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος δεν έχει κρύψει ότι πάνω από όλα βάζει το συμφέρον της χώρας του και θα την υπερασπιστεί μέχρι τέλους κάθε φορά που θεωρεί ότι υπονομεύεται η ασφάλειά της.
Πώς είναι όμως σήμερα χωρισμένες οι χώρες της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης και ποια θέση παίρνουν στον πόλεμο στην Ουκρανία;
Όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση χωρίστηκε σε δεκαπέντε χώρες. Μαζί με τα κράτη που κάποτε ανήκαν στη σφαίρα ανατολικής επιρροής, μπορούν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες, στα ουδέτερα, στις φιλοδυτικές χώρες και στις φιλορωσικές. Οι ουδέτερες χώρες είναι στο Αζερμπαϊτζάν , το Ουζμπεκιστάν και το Τουρκμενιστάν οι οποίες δεν έχουν πάρει θέση καθώς και οι τρεις παράγουν τη δική τους ενέργεια και δεν εξαρτώνται ούτε από τη Ρωσία ουτε από τη Δύση.
Φιλορωσικές θεωρούνται πέντε χώρες, η Λευκορωσία, η Αρμενία, το Καζακστάν , το Κιργιστάν και το Ταζικιστάν. Οι οικονομίες του είναι συνδεδεμένες με τη Ρωσία, ενώ οι ρωσικές μειονότητες είναι καλά ενσωματωμένες. Η Μόσχα δε, διατηρεί στρατιωτική παρουσία στο Κιρκιγιστάν, στο Ταρζικιστάν και στην Αρμενία ενώ ο πρόεδρος της Ρωσίας Λουκασένκο έχει πάρει σαφή θέση στον πόλεμο.
Και ερχόμαστε τέλος στις φιλοδυτικές χώρες του πρώην Συμφώνου της Βαρσοβίας που πλέον ανήκουν στο ΝΑΤΟ και ορισμένες από αυτές και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μιλάμε για την Πολωνία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Εσθονία , τις τρεις Βαλτικές χώρες δηλαδή, την Τσεχία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Αλβανία, τη Σλοβακία. Εξαίρεση αποτελεί η Ουγγαρία καθώς ο Βίκτορ Όρμπαν μετά και τη θριαμβευτική νίκη του στις τελευταίες εκλογές έχει ταχθεί υπέρ της Ρωσίας αν και μελος των διεθνών οργανισμών.
Οσο για την Ουκρανια, όσο υπήρχε φιλορωσική κυβέρνηση ο Ρώσος πρόεδρος είχε επαναπαυτεί ότι παρέμενε ακέραιη η ζώνη ανάσχεσης. Τα πράγματα άλλαξαν όταν ήρθε ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς στην εξουσία και ξεκίνησε η προσέγγιση με τη Δύση. Ενδεχόμενη συμμετοχή της Ουκρανίας στην ΕΕ δεν θα ήταν τίποτα άλλο παρά ένα προκάλυμμα για τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ.
Και όπως σημειώνει ο Τιμ Μάρσαλ στο βιβλίο του «Αιχμάλωτοι της Γεωγραφίας» , ο νούμερο ένα κανόνας στο μάθημα της διπλωματίας για αρχάριους είναι ότι όταν μια μεγάλη δύναμη έρχεται αντιμέτωπη με μια θεωρούμενη υπαρξιακή απειλή , θα καταφύγει στη χρήση ισχύος. Επομένως η προσάρτηση της Κριμαίας για τον Πούτιν το 2014 ήταν ένα εύλογο αντίτιμο για την προσέλκυση της Ουκρανίας στη σύγχρονη Ευρώπη και τη δυτική σφαίρα επιρροής. Το ερώτημα είναι λοιπον αν σήμερα 50 ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου ποιο θα είναι το αντίτιμο για την παύση των εχθροπραξιών και ποιο θα είναι το περιεχόμενο της όποια συμφωνίας.
Διαβάστε επίσης:
Πεσκόφ κατά Μπάιντεν: Απαράδεκτες οι δηλώσει περί γενοκτονίας - Διαστρεβλώνουν τα γεγονότα