Μια αποτίμηση της θητείας του Στόλντεμπεργκ. Θα μας λείψει;
Η Αλεξία Τασούλη γράφει στο «Διπλωματικό Διαβατήριο» για τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, τις σχέσεις του με τον Ταγίπ Ερντογάν και τη στάση του απέναντι στην Ελλάδα.
Έπειτα από 2,5 ώρες συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο Γενς Στόλντεμπεργκ ανέβασε tweet εκφράζοντας τη χαρά του που συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Τουρκίας και ευχαριστώντας τον για τον «ζωτικό του ρόλο στην ασφάλεια και διατήρηση της συμφωνίας για τα σιτηρά της Ουκρανίας». Ο Νορβηγός υψηλόβαθμος αξιωματούχος ποτέ δεν έκρυψε τη συμπάθειά του προς τον Τούρκο πρόεδρο.
Το καλοκαίρι η θητεία του ολοκληρώνεται. Ήδη ο διεθνής Τύπος έχει αρχίσει να γράφει ποια ονόματα μπορεί να τον διαδεχθούν. Η ιταλική εφημερίδα La Repubblica υποστήριξε ότι ο Εμμανουέλ Μακρόν θα ήθελε στη θέση του Στόλντεμπεργκ να δει τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι.
Ποιος όμως είναι απολογισμός της θητείας του νυν γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ ο οποίος υπηρετεί σε αυτό το πόστο από το 2014; Σε αυτά τα χρόνια η πιο δύσκολη στιγμή που κλήθηκε να διαχειριστεί στα ελληνοτουρκικά ήταν το καλοκαίρι του 2020, όταν το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reis εισήλθε στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Οι δύο χώρες ήρθαν αντιμέτωπες με ένα θερμό επεισόδιο. Η σοβαρή ελληνοτουρκική κρίση διήρκησε όλο τον Αύγουστο και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ήταν σε επιφυλακή, με όλο τον στόλο έξω στο Αιγαίο. Ο Γενς Στόλντεμπεργκ δεν πήρε ποτέ θέση μεταξύ των δύο Συμμάχων και αποφάσισε την εγκατάσταση ενός απευθείας μηχανισμού αποφυγής κρίσεων μεταξύ των δύο χωρών. Ο μηχανισμός ξεκίνησε να λειτουργεί στη έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Οι στρατιωτικοί αντιπρόσωποι Ελλάδας και Τουρκίας συναντήθηκαν περίπου έξι φορές και στη συνέχεια ο μηχανισμός αυτός αδρανοποιήθηκε. Διότι, όπως αναμενόταν ο Τούρκος Νατοϊκός αξιωματούχος απαιτούσε εγγράφως την νομιμοποίηση των διεκδικήσεων της Άγκυρας. Ο Στόλντεμπεργκ δεν επέμενε να συνεχιστούν αυτές οι συναντήσεις και δήλωνε ότι δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι μερικές φορές υπάρχουν έντονες διαφωνίες μεταξύ των χωρών μας. Όμως, συμπλήρωνε με νόημα, οι διαφορετικές απόψεις και οι συζητήσεις αποτελούν ουσιαστικό μέρος των δημοκρατιών μας. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Τουρκία είναι αφοσιωμένοι σύμμαχοι εδώ και δεκαετίες και κάθε μέρα η Ελλάδα και η Τουρκία συνεργάζονται στο ΝΑΤΟ, μαζί με άλλους 28 συμμάχους, για να αντιμετωπίσουν τις πιο πιεστικές προκλήσεις ασφαλείας. Σχολίασε ακόμη ότι «η Ελλάδα, η Τουρκία, πολλοί σύμμαχοι και άλλες χώρες επιχειρούν εκεί σε τακτική βάση. Στο παρελθόν υπήρξαν ατυχήματα με ελληνικές και τουρκικές δυνάμεις και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε στη μείωση του κινδύνου τέτοιων ατυχημάτων στο μέλλον».
Σε άλλη συνέντευξή του είχε δικαιολογήσει την Τουρκία λέγοντας η Τουρκία ανησυχεί για το PKK, το οποίο είναι τρομοκρατική οργάνωση σε πολλές συμμαχικές χώρες και στην Φινλανδία και τη Σουηδία. «Είναι λογική η ανησυχία της Τουρκίας. Οπότε οι δύο χώρες προσπαθούν να απαντήσουν στις ανησυχίες της Τουρκίας». Δεν ξέρω αν ο Στόλντεμπεργκ αναχωρεί ως πετυχημένος ή αποτυχημένος γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ. Το βέβαιο είναι ότι επί των ημερών του οι σχέσεις των δύο συμμάχων Ελλάδας και Τουρκίας δεν βελτιώθηκαν καθόλου.