Εορτολόγιο 1η Σεπτεμβρίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα

Σήμερα, σύμφωνα με το εορτολόγιο, έχουν γιορτή οι:

• Αδαμάντιος, Αδάμος, Αδάμας, Διαμαντής, Αδαμαντία, Αμάντα, Άντα, Διαμάντω, Ρουμπίνη *
• Μαντώ
• Αθηνά
• Ακριβή
• Αντιγόνη, Γόνη
• Ασπασία
• Αφροδίτη, Φρέγια
• Διώνη, Διόνη
• Δωδώνη
• Ελπινίκη
• Ερασμία
• Ερατώ, Τέτη
• Ευτέρπη
• Θάλεια
• Θεανώ
• Θεονύμφη
• Καλλιρόη, Καλλιρρόη
• Καλλίστη
• Κλειώ
• Κλεονίκη
• Κλεοπάτρα, Κλειώ, Πάτρα, Πατρούλα, Πατρίτσα *
• Κοραλία
• Ραλλία, Ραλία, Ραλλού, Ραλού, Ράλλης
• Μαργαρίτα, Ρίτα, Μαργαρίτης *
• Μαριάνθη
• Μελπομένη, Μέλπω
• Μόσχω, Μοσχούλα
• Ουρανία, Ράνια *
• Πανδώρα
• Πηνελόπη, Μπηλιώ, Μπιλιώ, Πίτσα
• Πολύμνια
• Πολυνίκη, Πολύνα, Πόλυ
• Σαπφώ
• Τερψιχόρη
• Χάιδω, Χαϊδευτός
• Χαρίκλεια, Χαρά, Χαρούλα *
• Ιησούς
• Μελέτιος, Μελέτης, Μελετία, Μελετούλα, Μελετίνα *
• Συμεών, Συμεώνης, Σύμος, Συμεωνή, Συμεωνία, Συμεώνα, Σύμη *
• Ισμήνη
• Πολυτίμη

* Υπάρχουν και άλλες ημερομηνίες που γιορτάζει αυτό το όνομα.

Αγίες Τεσσαράκοντα Παρθένες και Ασκήτριες και Αμμούν ο διδάσκαλος αυτών

Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για τη ζωή των αγίων τεσσαράκοντα παρθένων και του δασκάλου τους, αγίου Αμμούν, πριν το μαρτυρικό τους τέλος.

Οι Άγιες και ο δάσκαλός τους Αμμούν, κατοικούσαν στην Αδριανούπολη της Θράκης τον καιρό που ο βασιλιάς Λικίνιος κυριαρχούσε στο ανατολικό κομμάτι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο ηγεμόνας της περιοχής, Βάβδος περίπου το 305 μ.Χ. τις συνέλαβε, διότι ήταν χριστιανές, και τις προέτρεψε να δηλώσουν πίστη στα είδωλα.

Η Κελσίνα, μία εξ' αυτών, ομολόγησε την πίστη της και τις προσκάλεσε όλες στο σπίτι της μαζί και τον δάσκαλό τους για να προσευχηθούν για το μαρτύριο.

Όταν τις ανέκρινε ξανά ο ηγεμών, όλες παρέμειναν σταθερές στην πίστη τους. Λέγεται ότι με την προσευχή τους καταστράφηκαν τα είδωλα και ο ιερέας των ειδώλων ανυψώθηκε στον αέρα και έπειτα βασανίστηκε από πύρινους αγγέλους κι αυτό έδωσε την αφορμή στον Βάβδο να τους σκοτώσει.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη τους την 1η Σεπτεμβρίου.

Τα ονόματα των αγίων παρατίθενται με μια επιφύλαξη γιατί κάποια (π.χ. Χάιδω, Λάμπρω) είναι μεταγενέστερα (16ου- 18ου αιώνα μ.Χ.): Αδαμαντίνη, Αθηνά, Ακριβή, Αντιγόνη, Αριβοία, Ασπασία, Αφροδίτη, Διόνη, Δωδώνη, Ελπινίκη, Ερασμία, Ερατώ, Ερμηνεία, Ευτέρπη, Θάλεια, Θεανώ, Θεανόη, Θεόνυμφη, Θεοφάνη, Καλλιρρόη, Καλλίστη, Κλειώ, Κλεονίκη, Κλεοπάτρα, Κοραλλία, Λάμπρω, Μαργαρίτα, Μαριάνθη, Μελπομένη, Μόσχω, Ουρανία, Πανδώρα, Πηνελόπη, Πολύμνια, Πολυνίκη, Σαπφώ, Τερψιχόρη, Τρωάς, Χάιδω και Χαρίκλεια.

Για τον Αμμούν, ο Βάβδος πρόσταξε να τον κρεμάσουν και να του κάνουν πληγές στα πλευρά, που έπειτα θα του τις έκαιγαν με αναμμένες λαμπάδες και θα του φόραγαν μια πυρακτωμένη περικεφαλαία. Ο Αμμούν όμως, σώθηκε και γι' αυτό τον οδήγησαν μαζί με τις μαθήτριες του από τη Βερόη (στη σημερινή περιοχή Στάρα Ζαγορά της Βουλγαρίας) στην Ηράκλεια, όπου βρισκόταν ο βασιλιάς Λικίνιος.

Εκεί λέγεται ότι ο βασιλιάς διέταξε να τους ρίξουν στα θηρία. Οι άγιες γυναίκες μαζί με τον διδάσκαλό τους προσευχήθηκαν όρθιες με υψωμένα τα χέρια, τα δε θηρία κατελήφθησαν από ύπνο και δεν τους άγγιξαν. Την ώρα που οι στρατιώτες άναβαν φωτιά για να τις ρίξουν μέσα, προφήτευσαν στον ασεβή Λικίνιο την επικράτηση του Μεγάλου Κωνσταντίνου, τη νίκη του χριστιανισμού και την κατάργηση της ειδωλολατρίας. Κατόπιν σφραγίσθηκαν με το σημείο του σταυρού και δέκα από αυτές πήδησαν αγαλλόμενες μέσα στις φλόγες υμνώντας τον Θεό, ο οποίος εδρόσισε το πυρ. Έτσι, αυτές μεν ετελειώθησαν εν ειρήνη στην πυρά, οκτώ δε αποκεφαλίστηκαν μαζί με τον διδάσκαλό τους Αμμούν. Από τις υπόλοιπες οι δήμιοι άλλες κατέσφαξαν και σε άλλες έβαλαν στο στόμα πυρακτωμένα σίδερα.

Αρχή της Ινδίκτου

Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει την Αρχή της Ινδίκτου, δηλαδή αρχή του νέου Εκκλησιαστικού έτους. Για την περίπτωση αυτή, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει στον Συναξαριστή του:

«Πρέπει να ηξεύρωμεν, αδελφοί, ότι η του Θεού αγία Eκκλησία εορτάζει σήμερον την Iνδικτιώνα, διά τρία αίτια. Πρώτον, επειδή και αυτή είναι αρχή του χρόνου. Διά τούτο και κοντά εις τους παλαιούς Pωμάνους πολλά ετιμάτο αυτή εξ αρχαίων χρόνων. Iνδικτιών δε κατά την ρωμαϊκήν, ήτοι λατινικήν γλώσσαν, θέλει να ειπή ορισμός. Kαι δεύτερον εορτάζει ταύτην η Eκκλησία, επειδή και κατά την σημερινήν ημέραν, επήγεν ο Kύριος ημών Iησούς Xριστός μέσα εις την Συναγωγήν των Iουδαίων, και εδόθη εις αυτόν το Bιβλίον του Προφήτου Hσαΐου, καθώς γράφει ο Eυαγγελιστής Λουκάς (Λουκ. δ΄). Tο οποίον Bιβλίον ανοίξας ο Kύριος, ω του θαύματος! ευθύς εύρε τον τόπον εκείνον, ήτοι την αρχήν του εξηκοστού πρώτου κεφαλαίου του Hσαΐου, εις το οποίον είναι γεγραμμένον διά λόγου του τα λόγια ταύτα: «Πνεύμα Kυρίου επ’ εμέ, ου ένεκεν έχρισέ με, ευαγγελίσασθαι πτωχοίς απέσταλκέ με, ιάσασθαι τους συντετριμμένους την καρδίαν, κηρύξαι αιχμαλώτοις άφεσιν και τυφλοίς ανάβλεψιν, αποστείλαι τεθραυσμένους εν αφέσει, κηρύξαι ενιαυτόν Kυρίου δεκτόν». Aφ’ ου δε ανέγνωσεν ο Kύριος τα περί αυτού λόγια ταύτα, εσφάλισε το Bιβλίον και το έδωκεν εις τον υπηρέτην. Έπειτα καθίσας, είπεν εις τον λαόν «ότι σήμερον ετελειώθησαν οι λόγοι της Προφητείας ταύτης εις τα εδικά σας αυτία». Όθεν ο λαός ταύτα ακούων, εθαύμαζε διά τα χαριτωμένα λόγια, οπού εύγαινον εκ του στόματός του, ως τούτο γράφει ο αυτός Eυαγγελιστής Λουκάς (αυτόθι).

Eίναι δε και τρίτη αιτία, διά την οποίαν η Eκκλησία του Xριστού κάμνει σήμερον ενθύμησιν της Iνδίκτου, και εορτάζει την αρχήν του νέου χρόνου: ήγουν, ίνα διά μέσου της υμνωδίας και ικεσίας, οπού προσφέρομεν εις τον Θεόν εν τη εορτή ταύτη, γένη ο Θεός ίλεως εις ημάς, και ευλογήση τον νέον χρόνον, και χαρίση τούτον εις ημάς ευτυχή και γεμάτον από όλα τα σωματικά αγαθά. Kαι ίνα φωτίση τας διανοίας μας, εις το να περάσωμεν όλον τον χρόνον καθαρώς και με αγαθήν συνείδησιν, και εις το να ευαρεστήσωμεν τω Θεώ, με την φύλαξιν των εντολών του. Kαι ούτω να τύχωμεν των εν Oυρανοίς αιωνίων αγαθών».

Απολυτίκιον Αρχής της Ινδίκτου

Ἦχος β'.

Ὁ πάσης δημιουργὸς τῆς κτίσεως, ὁ καιροὺς καὶ χρόνους ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσία θέμενος, εὐλόγησον τὸν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ τῆς χρηστότητός σου Κύριε, φυλάττων ἐν εἰρήνῃ τοὺς Βασιλεῖς καὶ τὴν πόλιν σου, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, καὶ σῶσον ἡμᾶς.