Εορτολόγιο 22 Δεκεμβρίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα

Σήμερα, σύμφωνα με το εορτολόγιο, έχουν γιορτή οι:

• Αναστασία, Νατάσα, Νανά, Τασία, Σία, Τατία, Τάσα, Τέσα, Σάσα *
• Ζωΐλος, Ζωΐλα

* Υπάρχουν και άλλες ημερομηνίες που γιορτάζει αυτό το όνομα.

Αγία Αναστασία η Μεγαλομάρτυς η Φαρμακολύτρια

Η Αναστασία η Φαρμακολύτρια γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Ρώμη στα τέλη του 3ου μ.Χ αιώνα. Ήταν κόρη αρχοντικής οικογένειας. Πατέρας της ήταν ο Πραιτέξτατος, ισχυρός προύχοντας την Ρωμαϊκή εποχή και ειδωλολάτρης. Η μητέρα της Φλαβία ήταν χριστιανή.

Η Αναστασία βαφτίστηκε χριστιανή και ανατράφηκε από την μητέρα της. Την οδήγησε μάλιστα στον χριστιανό διδάσκαλο Χρυσόγονο, που μετά το θάνατο της μητέρας της ανέλαβε πλήρως τη διδασκαλία της. Όταν η Αναστασία έφτασε σε ώριμη ηλικία, ο πατέρας της την πίεζε να παντρευτεί τον Ρωμαίο εθνικό Πόπλιο, το οποίο και έγινε παρά τη θέλησή της. Η Αναστασία απέφυγε τον Πόπλιο σαρκικά, προφασιζόμενη ότι ήταν ασθενής, νόσο αεί προφασιζόμενη όπως αναγράφει το συναξάριό της, ενώ αυτός της κατέτρωγε την περιουσία σε ειδωλολατρικές και άσωτες εκδηλώσεις. Η Αναστασία υπέφερε πολύ, διότι δεν μπορούσε να εκπληρώσει ελεύθερα τις χριστιανικές της υποχρεώσεις.

Ο αιφνίδιος θάνατος του συζύγου της, ελευθέρωσε όλες τις δυνατότητες της Αναστασίας. Έτσι διέθετε όλα της τα πλούτη, το χρόνο, τη δράση και την αγάπη της στο να επισκέπτεται στις φυλακές τους φυλακισμένους Χριστιανούς, να τους ενισχύει και να τους ενθαρρύνει, ώστε να μην δειλιάσουν μπροστά στο μαρτύριο. Έγινε αλείπτρια, δηλαδή προπονήτρια, πολλών μαρτύρων που οφείλουν το ένδοξο μαρτυρικό τους τέλος στην ενθάρρυνση και τη στήριξη της Αναστασίας.

Στο έργο της αυτό δεν περιορίστηκε μόνο στη Ρώμη αλλά άπλωσε τη δράση της μέχρι την Ανατολή, έως την Νικομήδεια της Μικράς Ασίας, αφού διέτρεξε το Ιλλυρικό και τη Μακεδονία, όπου έδρασε κυρίως στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Η δράση της στη Θεσσαλονίκη

Οι αγίες Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη από τη Θεσσαλονίκη, μαθήτριες της αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας που μαρτύρησαν στην περιοχή της Ξηροκρήνης. Μικρογραφία απο το Μηνολόγιο του Βασιλείου B'.

Ειδικότερα στη Θεσσαλονίκη, αποτέλεσε τη διδάσκαλο στον Χριστιανισμό για τις τρεις αδελφές Αγάπη, Χιονία και Ειρήνη, που μαρτύρησαν επί Διοκλητιανού στη Θεσσαλονίκη. Πριν το μαρτύριο τους, οι τρεις μαθήτριές της, γνώρισαν την φροντίδα και την αγάπη της, για το λόγο αυτό οι ρωμαϊκές αρχές της πόλης φυλάκισαν και βασάνισαν την Αναστασία σε φυλακή της Θεσσαλονίκης. Είναι μάλιστα πιθανό ότι το όρος στο οποίο τοξεύθηκε από στρατιώτη η τρίτη από τις αδελφές, η αγία Ειρήνη, είναι το όρος όπου σήμερα βρίσκεται η Μονή της Αγίας Αναστασίας στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης. Η Αναστασία φρόντισε για τον ενταφιασμό των τιμίων σωμάτων των τριών αδελφών παρθενομαρτύρων. Η μνήμη των εν Θεσσαλονίκη μαθητριών της Αγίας Αναστασίας, τριών αδελφών Αγάπης, Χιονίας και Ειρήνης τιμάται στις 16 Απριλίου. Μάλιστα δύο παλαιοχριστιανικές βασιλικές που βρέθηκαν στη συνοικία Ξηροκρήνη της Θεσσαλονίκης θεωρείται πως συνδέονται με το μαρτύριο των τριών γυναικών (Παλαιοχριστιανική Βασιλική Ξηροκρήνης και Παλαιοχριστιανική Βασιλική οδού Αγίου Δημητρίου και Λαγκαδά).

Το μαρτύριο της Αγίας Αναστασίας

Η άκαμπτη και ανυποχώρητη Αναστασία τελικά δέθηκε σε πασσάλους και δεμένη ως ήταν παραδόθηκε στη φωτιά στις 22 Δεκεμβρίου του 303 ή 304 μ.Χ. στη Θεσσαλονίκη (ή κατά άλλους στο Σίρμιο) ενώ άλλες πηγές τοποθετούν το μαρτύριό της στη Ρώμη.

Το τίμιο σώμα της Αναστασίας, το παρέλαβε σύμφωνα με τα συναξάρια, μια ευσεβής αρχόντισσα χρησιμοποιώντας τη γνωριμία με τον τοπικό Έπαρχο και το ενταφίασε στον κήπο της οικίας της. Αργότερα έκτισε εκεί χριστιανικό ναό.

Άλλες πηγές αναγράφουν ότι ο σύζυγος της Αναστασίας, Πόπλιος, την φυλάκισε γιατί δεν κατάφερε να τη μεταστρέψει στην ειδωλολατρία. Τον δε διδάσκαλό της Χρυσόγονο τον έκλεισε ο Διοκλητιανός σε φυλακή και τον βασάνιζε, διότι δίδασκε με παρρησία και πολλή επιτυχία τον Χριστιανισμό. Σώζεται αλληλογραφία μεταξύ της Αγίας Αναστασίας, τον καιρό που την είχε φυλακίσει ο άνδρας της, για να εμποδίσει την φιλάνθρωπη δράση της, και του Χρυσογόνου, όταν ήταν και αυτός στην φυλακή. Τον Χρυσόγονο ακολούθησε η Αναστασία στη μαρτυρική του πορεία από τη Ρώμη στη Νικομήδεια, αφού εν τω μεταξύ αποφυλακίσθηκε μετά τον θάνατο του συζύγου της (ο Πόπλιος πήγε πρέσβης στην Περσία όπου τον βρήκε αιφνίδιος θάνατος).

Ἀπολυτίκιον

Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. α'. Τὸν συνάναρχον Λόγον

Tῶν μαρτύρων ταῖς χρείαις διακονήσασα, μαρτυρικῶς ἐμιμήσω τὰς ἀριστείας αὐτῶν, δι' ἀθλήσεως ἐχθρὸν καταπαλαίσασα, ὅθεν βλαστάνεις δαψιλῶς χάριν ἄφθονον ἀεί, θέοφρων Ἀναστασία, τοῖς προσιοῦσιν ἐκ πόθου τῇ ἀρωγῇ τῆς προστασίας σου.